Nieuw onderzoek: is een stabureau gezonder?

Veel zitten is ongezond. Het verhoogt de kans op nekklachten, schouderpijn, hart- en vaatziekten, sommige vormen van kanker en type 2 diabetes. Om die reden wordt er hard gezocht naar manieren om mensen die veel zitten in beweging te laten komen. Een recent onderzoek geeft aan dat de zogenaamde Stand More At Work-interventie (korter gezegd: SMArT-interventie) succesvol tot minder zitgedrag leidt en ook een positieve invloed heeft op de mentale gezondheid. In dit artikel lees je meer over dit onderzoek.

Wat blijkt uit eerder onderzoek?

Uit eerder onderzoek komt naar voren dat onder andere zit-stabureaus en computerpop-ups een positief effect kunnen hebben op het verminderen van zitgedrag. Een nadeel van deze eerdere studies is dat ze vaak van korte duur zijn geweest en er veel op- en aanmerkingen zijn over de onderzoeksopzet [1][2]. 

De huidige studie heeft daarom een langere loopduur en maakt gebruik van een controlegroep.

Het nieuwste onderzoek

Onderzocht werd of de Stand More At Work-interventie binnen 12 maanden succesvol is om mensen minder te laten zitten.

De studie is opgezet als een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek, met metingen na 3 maanden, 6 maanden en 12 maanden. In totaal deden er 146 deelnemers mee. 77 van hen werden onderverdeeld in de interventiegroep en 69 in de controlegroep. De interventiegroep kreeg onder andere een verstelbare werkplek en een kussen dat het zitgedrag registreert en piept als men te lang zit. Ook was er de mogelijkheid om maandelijks met een coach te praten. 

De deelnemers uit de controlegroep kregen geen leefstijladvies, geen kussen en geen uitleg over hoe ze hun gedrag kunnen veranderen. Wel ondergingen ze na 3, 6 en 12 maanden een gezondheidscheck.

Resultaten

Uit de onderzoeksresultaten komt naar voren dat de SMArT-interventie zowel op korte als op lange termijn bijdraagt aan minder zitgedrag.

De deelnemers uit de interventiegroep verminderden hun zitgedrag gemiddeld met een uur per dag. Ook hadden de mensen uit de interventiegroep na 12 maanden minder last van rugklachten. Uit een recente meta-analyse komt naar voren dat een uur minder zitten per dag al positieve invloed kan hebben op de gezondheid [3].  

Het zitgedrag werd door de interventiegroep vooral vervangen voor een staande positie en niet door meer wandelen. Ook blijken dat men in de vrije tijd het extra staan niet compenseert door meer te gaan zitten. Wat nog meer opvalt is dat de deelnemers uit de interventiegroep minder last hadden van vermoeidheid, zich minder vaak ziek melden, minder last hadden van rugklachten en zich beter konden concentreren op het werk.

Kanttekeningen onderzoek

Er zijn een aantal kanttekeningen bij dit onderzoek te plaatsen, waardoor je niet direct moet denken dat een stabureau de oplossing voor al je gezondheidsproblemen. Ten eerste werd het onderzoek maar uitgevoerd binnen één organisatie. Hierdoor kun je minder goed uitspraken doen over hoe zo’n interventie uitpakt binnen andere organisaties.

Ten tweede is het lastig om te achterhalen hoe sterk de deelnemers uit de interventiegroep beïnvloed werden door het idee dat ze gemonitord werden. Doordat hun zitgedrag werd bijgehouden met apparatuur, waren ze zich waarschijnlijk extra bewust van het feit dat hun gedrag werd bijgehouden. Dat kan tot sociaal wenselijk gedrag leiden, al dan niet onbewust. 

Conclusie

Dit nieuwe onderzoek geeft opnieuw ondersteuning voor de positieve effecten van minder zitten en geeft meer inzicht in hoe vermindering van het zitgedrag bereikt kan worden.

Denk je nu bij jezelf “ik wil overdag vaker van die stoel af”? Pak je overmatige zitgedrag dan aan door een duidelijk actieplan op te stellen. Meer hierover lees je in dit artikel over hoe je je gedrag kunt veranderen.