Is ontbijten gezond?

Klopt het dat het ontbijt de belangrijkste maaltijd is van de dag? Mag je dit absoluut niet overslaan?

Wat zegt het Voedingscentrum?

Volgens het Voedingscentrum begint je dag goed met een ontbijt vol keuzes uit de Schijf van Vijf. Ontbijten zorgt voor nieuwe energie na de nacht en brengt de spijsvertering op gang ^[1]. Ook zou je door het nuttigen van een gezond ontbijt later op de dag minder ongezonde hapjes naar binnen werken. Maar klopt dit wel? Het advies van het Voedingscentrum lijkt gebaseerd te zijn op één onderzoek. Wat blijkt uit de wetenschappelijke literatuur?

Wat zegt onderzoek?

Er zijn meerdere grote onderzoeken gedaan naar dit onderwerp. Uit deze onderzoeken komen een aantal interessante resultaten:

• Ontbijten heeft geen invloed op gewichtstoename ^[6]
• Ontbijten heeft wel invloed op een lager BMI ^[3]
• Ontbijten heeft geen invloed op BMI of obesitas ^[6]
• Niet ontbijten vergroot de kans op obesitas ^[4]
• Wel of niet ontbijten heeft geen effect op gewichtsverlies of toename op korte termijn (16 weken) ^[5]
• Ontbijten zorgt voor een hogere verbranding als gevolg van fysieke activiteit onder gezonde volwassenen ^[2]
• Ontbijten heeft geen invloed op het rustmetabolisme ^[2]
• Mensen die ontbijten hebben een stabielere bloedsuikerspiegel in de middag en avond ^[2]
• Ontbijten heeft geen invloed op obesitas en vermoedelijk weinig invloed op hart- en vaatziekten ^[2]

Het opvallende is dat deze onderzoeken elkaar soms tegenspreken. Dit betekent dat er vooralsnog nog geen sluitend advies mogelijk is. Echter, zijn wij van mening dat de literatuur wel een bepaalde trend laat zien. Mogelijk heeft ontbijten mogelijk iets meer gezondheidsvoordelen.

De bovengenoemde onderzoeken zijn vaak van korte duur of is er niet sprake van experimenteel onderzoek, maar vaak om data die achteraf geïnterpreteerd worden. Om die reden is het lastig om echt vast te stellen of gezondheidsvoordelen komen door wel of niet ontbijten, of veroorzaakt worden door andere factoren. Verder is het lastig om resultaten te generaliseren naar kinderen en ouderen. Toekomstig onderzoek met een langere onderzoeksduur onder meerdere leeftijdscategorieën moet uitwijzen of een ontbijt nu werkelijk niet zo noodzakelijk is als gedacht.

Advies

Uitgaande van de bovenstaande literatuur adviseren wij mensen om ’s ochtends wel te ontbijten.

Dit betekent niet dat een ontbijt per se noodzakelijk is voor een goede gezondheid of een goed voedingspatroon. Heb je moeite om ’s ochtends te eten? Probeer dan eens een gezonde smoothie te drinken of eet een paar uur later.

Kies je ervoor om toch niet te ontbijten? Dam is het wel belangrijk dat je ongezonde snacks later op de dag kunt weerstaan. Vaak zien wij dat mensen die niet ontbijten eerder rond het einde van de ochtend ongezonde snacks nemen ter compensatie. Ga bij jezelf na: ben je gedisciplineerd en kan je goed omgaan met een lege maag en weersta je de verleiding? Dan is niet ontbijten geen probleem.

Referenties: