Onderzoek: dagelijks wegen helpt bij afvallen

Bij veel diëten wordt je afgeraden vaak op de weegschaal te stappen. Uit nieuw onderzoek blijkt echter dat regelmatig wegen juist wél werkt om af te vallen. Wordt het tijd om de weegschaal uit het verdomhoekje te halen?

Wegen werkt

Gek genoeg is er maar weinig onderzoek gedaan naar het effect van regelmatig wegen op gewichtsverlies. Aan de Amerikaanse Cornell Universiteit hebben ze daarom besloten om een onderzoek te doen dat zich concentreert op het effect van regelmatig wegen [1].

Deelnemers aan het onderzoek werden in twee groepen opgedeeld. Beide groepen kregen een informatieve sessie van een dag over gewichtsverlies. Er werd hen gevraagd om 10% van hun lichaamsgewicht te verliezen en ze mochten zelf uitmaken hoe ze dit gingen doen.

Het verschil tussen de beide groepen was dat de eerste groep een weegschaal kreeg plus de opdracht om zich elke dag te wegen en de gegevens te uploaden op een site van de universiteit. De andere groep kreeg geen weegschaal en werd pas na een jaar weer gemeten op de universiteit.

Achteraf bleek dat de groep die zich regelmatig woog, duidelijk meer afviel dan de groep die zich nooit woog. Dit is op zich een positief bericht aangezien dit zou beteken dat wegen bijdraagt aan gewichtsverlies. Het enige dat een vertekend beeld kan geven, is dat de proefpersonen hun gewicht door moesten geven aan de onderzoekers. Deze verplichting kan er ook (deels) voor hebben gezorgd dat ze zich bewuster waren van hun dieet en sneller afvielen.

Feedback werkt

Bovenstaand artikel bespreekt niet waarom dagelijks wegen werkt. Ik denk dat we ons voor een antwoord op deze vraag moeten wenden tot de psychologie.

Hoewel we namelijk geneigd zijn om het effect van diëten vooral te zoeken in de ‘inhoud’ van het dieet, wijst steeds meer onderzoek uit dat het ‘naleven’ van het dieet minstens even belangrijk is – waarschijnlijk zelfs belangrijker. Of je nu een dieet volgt met weinig vetten, alleen maar witte voedingsmiddelen of louter soep; zolang je maar minder calorieën binnenkrijgt dan je nodig hebt, zul je afvallen.

Het probleem is dat bijna niemand diëten op de lange termijn volhoudt. Gedragsverandering is namelijk behoorlijk moeilijk en mensen stellen voor zichzelf te complexe doelen op.

Uit psychologisch onderzoek weten we dat doelen stellen -en dan met name kleine doelstellingen- helpen om je prestaties te verbeteren [2]. En het meetbaar maken én het ook daadwerkelijk meten van je doelen is daar onlosmakelijk mee verbonden. Een dagelijkse herinnering aan je doelen helpt bijvoorbeeld bij werkprestaties [3] en ook bij het verminderen van je energieverbruik in huis [4]. Mogelijk helpt dit ook bij de wens tot gewichtverlies.

Wegen of niet wegen?

Als wegen dan zo goed werkt, waarom zijn zo veel diëtisten er dan tegen?

Hoewel hier weinig over bekend is, zien we wel dat sommige mensen nogal een haat-liefdeverhouding kunnen ontwikkelen met de weegschaal. Je gewicht kan beïnvloed worden door het vocht dat je lichaam vasthoudt, door je stoelgang kan het zo een pond of meer schelen en je hebt te maken met andere natuurlijke schommelingen in je systeem. Dit kan mensen soms zo frustreren dat het hun vooruitgang juist in de weg gaat staan. Vallen ze niet af zoals gehoopt, dan geven ze er de brui aan; “ik heb me gisteren PERFECT aan mijn dieet gehouden en alsnog ben ik niks afgevallen, ik kan net zo goed weer gewoon pizza’s gaan eten”.

Of je het dagelijkse gebruik van een weegschaal gaat meenemen in je dieet, hangt dus een beetje van je psyche af. Als je goed kunt omgaan met dagelijkse schommelingen en niet direct van je stuk te brengen valt, is het waarschijnlijk verstandig om dagelijks te wegen. Als de weegmomenten meer verdriet brengen dan houvast, lijkt het een open deur om te stellen dat je zonder beter af bent.