Wishfull counting, de reden waarom je niet afvalt?

Frustrerend! Je logt al je voeding, houdt al je workouts bij en toch val je niet af. Veel mensen maken tegenwoordig gebruik van voeding-apps en smartwatches om inzicht te krijgen in hun calorieverbruik en -inname. Toch werkt deze methode niet altijd. Mogelijk worden de ingenomen calorieën onderschat of de verbrande calorieën overschat. Dit fenomeen staat ook wel bekend als wishfull counting. Tijd om hier wat dieper in te duiken. In dit artikel bespreek ik de 5 belangrijkste redenen waarom calorieën bijhouden lang niet altijd goed gaat. 

Om af te vallen wil je meer calorieën verbranden dan dat je binnenkrijgt. Het bijhouden van je voeding en beweging zou dan een goede manier moeten zijn om je doelen te behalen. Helaas werkt deze methode niet altijd. Wishfull counting, oftewel het over- of onderschatten van calorieën, kan hier de oorzaak van zijn. Dit ligt niet altijd aan de persoon zelf. Integendeel, vaak ligt het juist aan het programma of het apparaat dat je hiervoor gebruikt.

1. Je smartwatch geeft niet de goede hartslag aan

Uit verschillende kleine onderzoeken is naar voren gekomen dat smartwatches niet altijd 100% betrouwbaar meetresultaat weergeven. Sterker nog, soms geven ze een afwijking van 20 hartslagen per minuut in vergelijking met de meting van een ECG ^[1,2].  Bij de inschatting van de verbrande calorieën over de dag is soms zelfs een afwijking van 30 tot 120% te zien! Je kan je voorstellen dat wanneer jij eet op basis van je smartwatch dit voor je gewicht niet altijd positief uitvalt.

2. Jouw voeding-app is niet betrouwbaar

MyFitnessPal, Calorie Counter, Lose It, FatSecret: iedereen heeft tegenwoordig wel een voeding-app op hun telefoon staan. Helaas zijn deze niet altijd betrouwbaar. Vaak kunnen andere gebruikers zelf voedingsmiddelen toevoegen. Het is dan maar de vraag of de bijbehorende voedingswaarden dan daadwerkelijk kloppen.

Mijn tip: controleer zelf de etiketten van de producten die je gebruikt of gebruik de barcodescanner als een app deze heeft. Je kunt er ook voor kiezen om de Eetmeter van het Voedingscentrum te gebruiken. Hierin is de informatie gebaseerd op voedingswaarden uit de Nederlandse Voedingsstoffen Tabel (NEVO). Ook onze eigen FIT-app zou je kunnen gebruiken, al kunnen mensen ook hier zelf voedingsmiddelen invoeren. Gelukkig kun je hier zien welke producten ‘gecontroleerd’ zijn en dus qua voedingswaarde kloppen.

3. Je schat je hoeveelheden verkeerd in

Een andere veelgemaakte fout is het verkeerd inschatten van de hoeveelheden. Een standaardportie yoghurt is 150 ml; dit is een stuk minder dan je denkt. En een portie pindakaas op brood? 15 gram! Ik ken nemand die zo’n dun laagje op brood smeert. Ik doe het niet in ieder geval 😉 . Om het zeker te weten raad ik je aan om af te toe je voeding te wegen. Zo krijg je een beter inzicht in hoeveel en hoe calorierijk een bepaalde portie daadwerkelijk is. Dit hoeft heus niet elke dag, maar wees je wel enigszins bewust van hoe calorierijk jouw meest gebruikte producten zijn.

4. Je gebruikt cardio-apparatuur als leidraad

Iedereen kent wel het schermpje op je cardio-apparaten dat aangeeft hoeveel calorieën je verbrandt. Vaak kunnen ze dit al berekenen zonder je hartslag, geslacht, leeftijd en gewicht te weten… Apart, want het calorie-verbruik is onder andere van zulke factoren afhankelijk. En al zou de apparatuur die gegevens wel hebben, dan zou hun voorspelling alsnog niet 100% betrouwbaar zijn. Cardio-apparaten schatten helaas het calorieverbruik vaak een stuk hoger in dan het daadwerkelijk is. Er zullen genoeg mensen zijn die “even 500 kilocalorieën verbranden op de loopband”, om zo een calorierijk tussendoortje dat ze gegeten hebben goed te maken. Helaas komen zij echt bedrogen uit.

5. Je hebt je behoefte verkeerd berekend

Er zijn verschillende manieren om je caloriebehoefte te bepalen. Bijvoorbeeld door het gebruik van een smartwatch (welke niet altijd betrouwbaar blijken te zijn) maar ook door dit simpelweg te berekenen. Dit kan bijvoorbeeld met de Harris en Benedict-formule. Maar let op: deze berekeningen blijven echter altijd een inschatting. Het is onmogelijk dat er een berekening is die voor iedereen klopt. Daarnaast houden berekeningen doorgaans geen rekening met de verhoudingen van spiermassa en vetmassa in je lichaam. Maar zelfs berekeningen die dit wel doen, zijn niet 100% betrouwbaar.

Tot slot

Zoals je ziet zijn er veel redenen waarom je ondanks je inspanningen niet je doelen behaalt. Het is lastig om te bepalen wat je daadwerkelijk nodig hebt, verbrandt en binnen krijgt. Staar je dan ook niet blind op deze getallen maar let vooral op je progressie. Val je af? Dan verbrand je meer dan dat je binnenkrijgt. Kom je aan, dan krijg je meer calorieën binnen dan je verbruikt. Pas hier je voeding en beweging op aan. Wil je afvallen maar is je gewicht stabiel? Kies dan voor voedingsmiddelen met minder calorieën of in kleinere hoeveelheden, of beweeg net wat extra.

Ik ben erg benieuwd: berekenen jullie je verbruik en inname? Maken jullie gebruik van een activity tracker of voeding-app? En wat is jullie ervaring? Laat het me weten in een reactie!

Referenties