Als diëtist zie ik steeds meer mensen calorieën tellen. Op zich is het mooi dat veel mensen zo bewust bezig zijn met hun voeding, maar is het noodzakelijk om dit altijd te doen? Wat zijn de voor- en nadelen van het bijhouden van je calorieën?
Calorieën tellen is een methode om meer inzicht te krijgen in de hoeveelheid energie die je consumeert en gebruikt qua beweging en sport. Deze verhouding wordt ook wel de energiebalans genoemd. We spreken van een energiebalans als er een balans is tussen de hoeveelheid energie uit de voeding en de hoeveelheid energie die je lichaam verbruikt. Wil je afvallen, dan moet je meer energie verbruiken dan je binnenkrijgt. Wil je aankomen, dan moet je meer energie binnenkrijgen dan verbruikt wordt. Als je niet meer eet dan je nodig hebt, blijft het gewicht stabiel en kom je niet aan.
De hoeveelheid energie die je verbruikt, kun je inschatten met behulp van meerdere berekeningen. Hier komt een bepaalde energiebehoefte uit en daar kun je een voedingsschema en eetpatroon op aanpassen. Het is echter lastig om je energieverbruik op de calorie nauwkeurig in te schatten omdat deze afhankelijk is van veel verschillende factoren.
Als je een voedingsschema maakt, is het handig om inzicht te hebben in je energie-inname. Calorieën tellen helpt je hierbij om er achter te komen waarom je bent aangekomen. Lag dit bijvoorbeeld aan een verkeerde berekening van je energiebehoefte, heb je te weinig bewogen of heb je onbewust te veel gegeten?
Samengevat heeft calorieën tellen meerdere voor- en nadelen:
Voordelen van calorieën tellen
- Door calorieën te tellen krijg je inzicht in het voedingspatroon.
- Inzicht in je energie-inname kan handig zijn voor het evalueren van je eetpatroon.
- Kennis in de hoeveelheid calorieën van verschillende voedingsmiddelen kan onvoorziene energie-inname voorkomen.
- Het bijhouden van je voeding kan als stok achter de deur fungeren om je ’s avonds beter in te houden als je al te veel hebt gegeten. (“Ik ben al over mijn calorieën heen vandaag, dus ik neem dat koekje niet”). Echter, kleeft hier ook een nadeel aan. Hieronder hierover meer.
Nadelen van calorieën tellen
- Sommige mensen ervaren veel houvast en structuur door hun voeding te loggen. Voor hen kan het lastig zijn als dit wegvalt en ze het zelf moeten doen. De stok achter de deur verdwijnt als het ware. Daarnaast hebben sommige mensen die veel bezig zijn met calorieën niet geleerd om goed te luisteren naar hun lichaam en passende eetregels op te stellen.
- Calorieën tellen kan doorslaan in een obsessie en kan je heel star maken.
- Niet alleen de calorieën zijn belangrijk, maar ook de verhouding macronutriënten (eiwitten, koolhydraten en vetten) en de inname van micronutriënten.
- Tellen kost tijd.
- Je hebt niet altijd de mogelijkheid om calorieën te tellen.
Kan het ook anders?
Eetgewoontes veranderen
Voor veel mensen is calorieën tellen een gewoonte geworden. Dit is ook het principe waar veel diëten op berusten. Bij diëten maak je als het ware bij elke maaltijd steeds een rekensom. Bijvoorbeeld: ik eet vanmiddag een appelflap en dan sla ik vanavond de rijst over.
Een groot verschil tussen diëten en duurzame gedragsverandering is dat je bij gedragsverandering veel meer kijkt naar welke gedragingen ervoor zorgen dat je te dik bent geworden. Schep je bijvoorbeeld tijdens het avondmaal vaak twee keer op? Of eet je overdag te veel snacks?
Het is veel handiger om je aandacht te richten op het afleren van deze ongezonde eetgewoontes in plaats van het volledig uitbannen van lekkernijen en je obsessief blind te staren op calorieën. Een keer een appelflap is dan geen probleem, want daar word je niet dik door. Je zult vaak merken dat als je je ongezonde eetgewoontes afleert het afvallen daar vaak op volgt. Het voordeel bij deze methode is dat je niet obsessief bezig hoeft te zijn met calorieën tellen.
Eetgedrag monitoren
Daarnaast kan het zijn dat je te weinig gezonde voedingsstoffen of bouwstoffen binnenkrijgt en je voedingspatroon niet aansluit bij je huidige doelstelling. Je krijgt bijvoorbeeld te weinig eiwitten, groente en vezels binnen. Een app, zoals Mijn Eetmeter van het Voedingscentrum of de FIT-app is hierbij een handigemiddel om inzicht te krijgen in je eetgedrag.
De volgende stap is om je eetgedrag af te zetten tegen de richtlijnen gezonde voeding. Eet je bijvoorbeeld te weinig groente en eiwitten? Maak vervolgens concrete doelen om aan deze punten te werken. Lees hier meer over het opstellen van een doelgericht en realistisch plan.
Kleine stapjes helpen
Soms helpt het om kleine aanpassingen te maken. Neem bijvoorbeeld 30+-kaas op brood in plaats van 48+-kaas zodat je minder calorieën en verzadigd vet binnenkrijgt. Je hoeft dus niet altijd alles helemaal uit te rekenen. Als je enigszins kennis hebt van de hoeveelheid calorieën in je voeding, kun je op basis van je huidige voeding gemakkelijk je eetgewoontes aanpassen.
Leer naar je hongergevoel te luisteren
Zoals al eerder naar voren is gekomen kan het erg lastig zijn om te achterhalen hoeveel calorieën je precies nodig hebt op een dag. Het is daarom van belang om te leren luisteren naar wat voor jou vol genoeg is. Dit betekent niet dat je altijd je bord leeg hoeft te eten. Soms kan het namelijk zijn dat je op de helft van je bord al voldoende hebt gegeten.
Om meer bewust te worden van wanneer je voldoende hebt gegeten, is het van belang om langzaam te eten en geen andere dingen te doen tijdens het eten. Dus kijk bijvoorbeeld geen tv tijdens het eten.
Vergeet niet om voldoende te bewegen
Naast een gezond voedingspatroon is het net zo belangrijk om voldoende te bewegen. Kies iets dat je vol kunt houden zodat je de kans minimaliseert op een terugval.
Wanneer heeft calorieën tellen wel zin?
Toch heeft calorieën tellen in sommige gevallen zeker zin. Zoals wanneer je onvoldoende kennis hebt over de energiebalans en de calorieën per product. Daarnaast kun je ook met gezonde voeding aankomen. Er zijn genoeg gezonde producten die caloriebommetjes zijn. Je kunt dan denken aan avocado’s en noten. Daarom raden wij aan om je inname eens in de zoveel tijd onder de loep te nemen om een beter inzicht te krijgen in je energiebalans en de samenstelling van voedingsstoffen.
Conclusie
De vraag of je calorieën moet tellen hangt van een aantal dingen af. Ik adviseer mensen om zich vooral te richten op het veranderen van het eetgedrag en goed te leren luisteren naar je gevoel van verzadiging. Het tellen van calorieën is daarbij een handig middel om meer inzicht te krijgen in de hoeveelheid calorieën van verschillende voedingsmiddelen. Verder geeft het inzicht in welke eetgewoontes ervoor zorgen dat je meer eet dan je nodig hebt.
Staar je niet alleen blind op de calorieën. Een volwaardig voedingspatroon met voldoende macro- en micronutriënten, vezels, vitamines en mineralen is ook belangrijk! Wil je meer informatie over gezonde voeding? Bekijk dan de website van het Voedingscentrum en volg de tips en informatie van de Schijf van Vijf.
Laat hieronder weten of jij calorieën telt. Hoe vaak doe je dit en waarom? Ik ben benieuwd 🙂
Ik tel mijn caloriën dagelijks en ik zie zeker resultaat. Ongeveer sinds oktober ben ik 7,5 kilo afgevallen.:)
Ik tel ook calorieën (zelfs een theelepeltje kaneel of een kopje koffie) en het helpt me inzicht te geven in hoeveel ik dagelijks verbrand ! Ik mik op een tekort van 500 cal per dag.
Ik telde m’n calorieën eerst heel precies, om te weten wat ik binnen kreeg en waarom ik mijn doelen niet bereikte. Maar dit sloeg om in een obsessie dus daar ben ik mee gestopt. Voordeel daarvan is dat ik nu wel veel meer inzicht heb in hoeveel calorieën en macro’s de voeding die ik binnenkrijg (ongeveer) bevat, dus ik er op een veel meer relaxte manier mee om kan gaan 🙂
Goeie artikelen altijd, btw!
Erg sterk artikel! Vooral de opmerking over ‘calorie-bewustzijn’ vind ik een goeie. Veel mensen weten inderdaad niet hoe ze een voedingslabel moeten lezen, of hoeveel calorieën er bijvoorbeeld in een sneetje brood zitten.
Daarbij wordt inderdaad vaak ‘gezond’ gelijkgesteld aan ‘goed voor de lijn’. Zoals je al zegt hebben bijvoorbeeld noten of avocado’s deze reputatie, maar dat geeft nog geen vrijpas ze naar binnen te proppen tijdens een afvaldieet.
Tenslotte vind ik dat (vooral vrouwen) zich niet te veel moeten laten leiden door het getal dat ze op de weegschaal zien. Het gewicht van een vrouw kan door ‘de maand’ heen tot 1,5 kg fluctueren, voornamelijk door het vasthouden van vocht (bron: http://bit.ly/1X3ScMJ ). Dit kan tot veel impulsieve (en onterechte) keuzes leiden op de volgende dagen, waardoor je uit contact raakt met het langetermijns-plaatje. Beter is het dan om elke 7 dagen op de weegschaal te gaan staan.
Daarom denk ik dat kennis van calorieën en op gevoel en bewust eten, samen met een goede manier van meten om vast te stellen op je nog steeds op het juiste pad bent (zoals huidplooimetingen) voor de meeste mensen de beste manier is om tot je einddoel te komen!
Goed artikel. Ik heb altijd precies geteld en op voedingschema geleefd. Daar ben ik nu al een tijdje vanaf, omdat ik weet hoe mij eetpatroon eruit moet zien om mijn macro’s te hitten. Als je suikers en verzadigde vetten vermijdt en in basis gezond eet blijf je progressie maken en kan je je vetpercentage zonder al te veel moeite laag houden.
Top artikel 🙂
Ik hou sinds ongeveer ene jaar mijn eten bij in de eetmeter van het voedignscentrum, het geeft mij inzicht in mijn inname op alle vlakken, niet alleen de Kcal’s. Dat geeft mij weer richting en feedback of ik de juiste dingen eet. Ook de mogelijkheid om mijn inname af te stemmen op mijn verbruik. Als voorbeeld. Ik zit op de 2500kcal/dag, echter ik merkte dat mijn trainingsschema intensiever werd en dat de resultaten maar langzaam komen. Ik ga 2 weken op 2750 kcal sturen om te kijken of dat meer effect heeft op mijn prestaties. En met 2750kcal bedoel ik geen chips 😉 maar extra noten avocado’s vette vis, ed
Dus ja, een voorstander omeht bij te houden in een voedingsapp.
Vanaf eind mei 2017 ging bij mij de knop om vanwege rugklachten. Ik was 122kg. Ik ga een lang verhaal kort maken door hier alleen aan te geven dat ik mijn eetpatroon heb aangepast. Heb een hometrainer en latet nog een X-trainer gekocht. Door fanatiek en disciplinair 30-45 min cardio per dag te doen was ik in december 24kg afgevallen. Ik at totaal géén koekjes meer. De zoete frisdrank volledig uitgebannen. Ik dink alleen nog spa rood of ander merk. Vanaf januari 2017 heb ik de krachtsport er weer bij gepakt. Ik ben geen calorieën teller. Vind ik toch erg lastig. Ik eet gewoon héél bewust. Dat betekend dat precies zoal het doir de dieetiste wordt beschreven, opletten wát je eet en hoeveel je eet. Ik let de hele week op mijn voeding waardoor wij uit gewoonte in het weekend een gebakje kunnen eten en vrijdag of zaterdag ik samen met mijn echtgenote ieder twee glazen wijn kan drinken. Máár blijf wel mijn sportschema volhouden! Hierdoor bijf ik nu op mijn gewicht van +/- 100kg. Wees bewust, eet bewust!
Ik tel globaal mijn calorieën inname om mijn cardio er op af te stemmen, zodat ik meer verbrandt dan dat ik inneem i.v.m. overgewicht.