Inloggen FIT Premium
  • Terug
  • Artikelen
  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact

FIT.nl

Alles over krachttraining, voeding en leefstijl

  • Wetenschappelijk onderbouwd
  • Website van het jaar 2021
  • ★ Trustpilot 9,6 / 10
Menu
FIT.nl
  • Terug
  • Artikelen
          • Afvallen
          • Cardio
          • Herstel
          • Krachttraining
          • Mindset
          • Professionals
          • Spiermassa
          • Voeding
          • Voedingssupplementen

          Wat is de beste methode om vet te verbranden?

          Hoe kun je genieten van het kerstdiner zonder aan te komen?

          Hoeveel calorieën heb ik nodig per dag?

          Bierbuik: bestaat het en hoe kom je er vanaf?

          7 fitnessoefeningen voor hardlopers

          Hardlopers presteren beter door extra krachttraining

          Intervaltraining: hoe pak je dit het beste aan?

          6 tips voor sporten in de kou

          Hoe lang moet ik rusten tussen de trainingen?

          Is minder lang in bed liggen de oplossing tegen slapeloosheid?

          Vergroot stress de blessurekans?

          Welk tijdstip is het beste voor je training? Ochtend of avond?

          Train je met de incline bench press meer de bovenkant borst?

          Onderzoek: hip thrust vs squat voor grotere billen [update]

          Maakt de volgorde van oefeningen uit voor kracht & spiermassa?

          15 dingen die ik had willen weten toen ik begon met trainen

          Hoe stel ik goede en realistische doelen?

          Wanneer fit zijn een obsessie wordt

          Hoe je boodschappenkar je meer doet uitgeven

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Genieten van versterkte muziek tijdens het sporten

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Coachen op zelfeffectiviteit: cruciaal voor gewichtsbehoud

          Heb ik aanleg voor overgewicht? Wat is hierover waar?

          Hoe krijg ik meer symmetrie in mijn fysiek?

          Word je net zo gespierd met eigen lichaamsgewicht?

          Hoe snel verlies je spiermassa en spierkracht?

          Is plantaardig eiwit net zo goed voor spieropbouw?

          Hoe nauwkeurig is het bijhouden van je voeding?

          Milieubewust eten? Kies je groente en fruit slim

          5 meest gestelde vragen over koffie

          Is het belangrijk om elektrolyten aan te vullen tijdens de inspanning?

          Kun je creatine en cafeïne combineren?

          Supplementgebruik onder jongeren: wat je moet weten

          5 redenen waarom je geen pre-workout moet kopen

          4 redenen waarom je geen fatburners moet kopen

  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop ACTIE
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact
InloggenFIT Premium
suikerverslaving
FIT.nl / Voeding / Is suiker verslavend?

Voeding

Is suiker verslavend?

Voeding

Suiker is net zo verslavend als coke, zegt men. Maar is dat wel zo? Bestaat er zoiets als suikerverslaving? Diëtiste Neeke legt het uit.
Neeke Smit
Auteur: Neeke Smit, BSc.Sportdiëtiste & personal coach
Gepubliceerd: 22 september 2017
Laatste update: 21 december 2020
Leestijd: 5 minuten

Deel nu

twitter facebook whatsapp email

Suiker is net zo verslavend als drugs. Tenminste, zulke uitspraken hoor ik steeds vaker. Eigenlijk zijn we dus allemaal suikerjunkies? Er zijn zelfs websites die je helpen om van je verslaving af te komen. Maar is suiker echt zo’n verslavend goedje? Ik zocht het voor jullie uit. 

Het korte antwoord: Het klopt dat suiker net als drugs het beloningssysteem activeert. Suiker stimuleert de afgifte van dopamine, wat een plezierig gevoel geeft. Dit is waarschijnlijk ook de reden waarom mensen met een eetverslaving vaak suikerrijke producten nemen. Maar dit betekent nog niet dat suiker verslavend is. Ook vet of water zorgen er bijvoorbeeld voor dat het beloningssysteem wordt geactiveerd op het moment dat je honger of dorst hebt.

Bovendien is er een belangrijk verschil tussen het herhaaldelijk eten van suikerrijke producten en de verslaving aan drugs. Drugs leidt op den duur tot veranderingen in de hersenen. Bij suiker gebeurt dit niet. Hierdoor krijg je bij het stoppen van het gebruik van suiker geen onthoudingsverschijnselen en is er niet steeds meer nodig om hetzelfde prettige gevoel te ervaren [3,5].  Een ander resultaat dat niet binnen het verslavingsmodel past is dat de voorkeur voor zoetigheden met het ouder worden afneemt [6,7,8]. Suiker is dus niet lichamelijk verslavend.

Echter is het wel belangrijk om niet te veel en te vaak suiker te eten. Dit is niet goed voor je tanden en leidt vaak tot ongezonde verdeling van je macro- en micronutriënten. Veel suikerrijke producten zijn vaak makkelijk verkrijgbaar, energiedicht en bieden lang niet altijd gezonde voedingswaarden. Om die reden is het belangrijk om meer in te zoemen op het omgaan met verleidingen in plaats van het medicaliseren tot een verslaving. De verleiding zal altijd blijven bestaan. Maar hoe gaan we hier het beste mee om?

Wat is een verslaving?

Een verslaving is: “het niet kunnen beheersen van de drang tot het gebruik van die middelen waarvan men psychisch en lichamelijk afhankelijk wordt”. Dit is niet alleen het geval bij het gebruik van roesmiddelen, maar heeft een veel algemener karakter; ook gokken en ‘gamen’ behoren ertoe [1].

Er bestaan dus 2 soorten verslaving: verslaving aan stoffen (bijvoorbeeld alcohol en nicotine) en verslaving aan gedrag (denk aan gokken en gamen).

Oorzaak van een verslaving aan stoffen

De hersenen spelen een grote rol bij verslaving. Verslavende stoffen zoals drugs, alcohol en nicotine hebben namelijk direct invloed hierop. Dit komt door de werking van deze stoffen op de zenuwcellen van de hersenen en de neurotransmitters. Alle soorten drugs werken op hun eigen manier in op de hersenen. Wel hebben ze allemaal invloed op dopamine, de stof die hoort bij het beloningssysteem van de hersenen. Dopamine zorgt ervoor dat we ons tevreden en beloond voelen. Drugs zorgen voor een extra aanmaak van dopamine, wat het beloningssysteem activeert. Het fijne gevoel wat hierdoor ervaren wordt wil men vaker, waardoor mensen ook vaker gaan gebruiken.

Daarnaast veranderen de zenuwcellen in de hersenen door het gebruik van drugs. Ze worden minder gevoelig voor de lichaamseigen neurotransmitters. Niet alleen voor dopamine, maar ook andere stoffen zoals endorfine. Deze neurotransmitters binden zich normaal gesproken aan een receptor op de hersencellen. Echter, hebben drugs invloed op deze receptoren waardoor ze kunnen veranderen of in hoeveelheid kunnen toe- of afnemen. Dit kan dus of een grotere gevoeligheid veroorzaken of juist een verminderde werking van de neurotransmitters. Drugsgebruikers die verslaafd zijn, zijn veelal bezig met de drug en het hunkeren naar het gebruik hiervan. Het gedrag om de drugs te kunnen gebruiken kan in zekere mate ervoor zorgen dat het dagelijkse leven hieronder lijdt.

Of iemand verslaafd wordt is afhankelijk van verschillende factoren:

  • Soort verslavende stof/drugs.
  • Genetische factoren. Erfelijke factoren spelen voor zo’n 40-60% een rol bij de ontwikkeling van een verslaving.
  • Omgevingsfactoren. Ingrijpende gebeurtenissen, stress en de (sociale) omgeving kunnen invloed hebben op het risico van verslaving.

Kortom: een verslaving ontstaat door veranderingen in de hersenen onder invloed van de verslavende stof. De diagnosecriteria voor verslaving aan stoffen duiden onder meer op:

  • het optreden van tolerantie
  • ontwenningsverschijnselen specifiek op het middel
  • vermindering van sociale activiteiten
  • aanhoudend gebruik van het middel ondanks de negatieve effecten
  • en het besteden van veel tijd aan de verkrijging van het middel.

Als iemand binnen een jaar minimaal 3 van deze verschijnselen vertoont spreken we van een verslaving [3].

Eten als gedragsverslaving

Ook kan gedrag verslavend zijn. Bij een gedragsverslaving worden er geen drugs ingenomen, maar is iemand verslaafd aan bijvoorbeeld gokken, gamen, hardlopen of eten. Het gevoel dat een gedragsverslaafde krijgt is vergelijkbaar met het gevoel dat inname van drugs veroorzaakt. Dit ontstaat door de handeling die ze uitvoeren en de verwachting en opwinding die hierbij ontstaat. Door het uitvoeren van het gedrag komt dopamine vrij in de hersenen. Hierdoor wordt het beloningssysteem indirect gestimuleerd – bij gebruik van drugs is dit een direct effect. Het fijne gevoel dat hierbij ontstaat, is verslavend [4].

Een gedragsverslaving kan zowel lichamelijk, sociaal als financieel gevolgen hebben. Denk aan rugpijn, hoofdpijn en geïrriteerde ogen bij een gameverslaving, financiële problemen bij een gokverslaving of overgewicht bij een eetverslaving.

Is suiker net zo verslavend als drugs?

Er wordt regelmatig beweerd dat suiker net zo verslavend is als drugs. Het klopt dat suiker net als drugs het beloningssysteem beïnvloedt. Ook suiker zorgt voor afgifte van dopamine. Er is echter een verschil tussen een suikerverslaving en de verslaving aan drugs. Suiker heeft geen invloed op de neurotransmitters. Hierdoor krijg je bij het stoppen van het gebruik van suiker geen onthoudingsverschijnselen en is er niet steeds meer nodig om hetzelfde prettige gevoel te ervaren [3,5]. Fysiologisch gezien bestaat een suikerverslaving niet. Het eten van veel suiker is eerder gewoontegedrag dat aangeleerd is door conditionering van prikkels die met suiker te maken hebben. Dit gedrag voldoet niet aan de criteria van ‘afhankelijkheid van een middel’ zoals deze verwoord is in de DSM-IV en door de World health organisation (WHO).

Echter, is het niet geheel vreemd dat mensen spreken van een verslaving aan suiker. Suiker stimuleert de afgifte van dopamine, wat een plezierig gevoel geeft. Dit is waarschijnlijk ook de reden waarom mensen met een eetverslaving vaak suikerrijke producten nemen. Dit gebeurt overigens ook bij het gebruik van vetrijk eten, of het luisteren naar muziek. Dit plezierige gevoel leidt tot een snellere keuze voor zoete producten, wat uiteindelijk kan overgaan in een gewoonte. Onze ‘suikerverslaving’ is een negatieve benoeming van het plezier dat sommige mensen beleven aan het snoepen. Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke verslaving. Ik denk dat het verstandig is om meer in te zoemen op het omgaan met verleidingen in plaats van het medicaliseren tot een verslaving. De verleiding zal altijd blijven bestaan, maar hoe gaan je hier het beste mee om?

Auteur
Neeke Smit
Sportdiëtiste & personal coach
Geschreven door: Neeke Smit, BSc.
Neeke is (sport)diëtist (officieel geregistreerd in het kwaliteitsregister Paramedici) & gecertificeerd trainer bij FIT.nl. Haar doel is om jou te helpen zo gezond mogelijk te leven. Zonder restricties, zonder onzin en op een leuke manier. Ze is allergisch voor fabeltjes en hypes over voeding en voorziet je graag van de laatste inzichten over een gezonde leefstijl. Neeke besteedt haar vrije tijd het liefst op de kop tijdens paaldansen of yoga. Of tot rust komend in de natuur met een rondje hardlopen of wandelen met haar hond. Waar je haar 's nachts voor wakker mag maken? Pindakaas! ❤️Lees hier meer over de missie van FIT.nl.

Andere artikelen voor jou

  • Vermijd jij bewust ingrediënten?

    Vermijd jij bewust ingrediënten?

    Door Neeke Smit
  • Zijn ingevroren groenten net zo gezond als verse groenten?

    Zijn ingevroren groenten net zo gezond als verse groenten?

    Door Neeke Smit
  • Mealpreppen voor beginners + tips & recepten

    Mealpreppen voor beginners + tips & recepten

    Door Wiebren de Jong
  • Is melk gezond?

    Is melk gezond?

    Door Neeke Smit

Referenties

[1]

Cultureel woordenboek (d.o) Verslaving. Geraadpleegd op 1-9-2017 via http://www.cultureelwoordenboek.nl/index.php?lem=5597

[2]

Hersenstichting (2017) Verslaving. Geraadpleegd op 1-9-2017 via https://www.hersenstichting.nl/alles-over-hersenen/hersenaandoeningen/verslaving?gclid=Cj0KCQjwiqTNBRDVARIsAGsd9Mo7KKv816grLU_w8uaOZSwr_poYqqp0SSb-hloqmXK8EveGbZquU6caAliHEALw_wcB

[3]

Kraak, H. (2016) 77 feiten en fabels over voeding.

[4]

Hersenstichting (2017) Gedragsverslaving. Geraadpleegd op 1-9-2017 via https://www.hersenstichting.nl/alles-over-hersenen/hersenaandoeningen/gedragsverslaving

[5]

Voedingscentrum (2017) Is suiker verslavend? Geraadpleegd op 1-9-2017 via http://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/is-suiker-verslavend.aspx

[6]

De Jong JW, Meijboom KE, Vanderschuren LJMJ, Adan RAH. Low control over palatable food intake in rats is associated with habitual behavior and relapse vulnerability: individual differences. PLoS ONE. 2013 8: e74645.

[7]

Desor JA, Beauchamp GK. Longitudinal changes in sweet preferences in humans. Physiol Behav. 1987;39(5):639-41.

[8]

I am foodie (2017). Suikerverslaving: is suiker verslavender dan cocaïne? Geraadpleegd op 21-11-2017 via: https://www.iamafoodie.nl/suikerverslaving-is-suiker-verslavender-dan-cocaine/

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Reacties zijn niet bedoeld voor persoonlijke vragen, stel deze vragen aan onze deskundigen op het forum.

Contact & adres:

Europaweg 8
9723 AS Groningen
T: 0502111871

Algemene voorwaarden
Recht op persoonsgegevens
Cookie verklaring
Privacyverklaring

Persoonlijk advies

Heb je een vraag over sport of voeding? Stel dan jouw vraag in de FIT-community. Hier staat ons team van experts klaar om jou te helpen met al je vragen.

Wil je 1 op 1 persoonlijk advies? Dan kun je bij ons terecht voor online coaching. Onze experts staan klaar om je te helpen.

Belangrijk

Deze site geeft geen medisch advies. Wanneer je gezondheidsklachten hebt raden wij je te allen tijde aan contact op te nemen met je huisarts (of eventueel specialist).

fitnl-logo
  • FIT-shop
  • Over ons
  • Contact