Inloggen FIT Premium
  • Terug
  • Artikelen
  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact

FIT.nl

Alles over krachttraining, voeding en leefstijl

  • Wetenschappelijk onderbouwd
  • Website van het jaar 2021
  • ★ Trustpilot 9,6 / 10
Menu
FIT.nl
  • Terug
  • Artikelen
          • Afvallen
          • Cardio
          • Herstel
          • Krachttraining
          • Mindset
          • Professionals
          • Spiermassa
          • Voeding
          • Voedingssupplementen

          Hoe kun je genieten van het kerstdiner zonder aan te komen?

          Hoeveel calorieën heb ik nodig per dag?

          Bierbuik: bestaat het en hoe kom je er vanaf?

          Waarom afvallen vaak veel complexer in elkaar zit dan veel diëten ons doen geloven

          7 fitnessoefeningen voor hardlopers

          Hardlopers presteren beter door extra krachttraining

          Intervaltraining: hoe pak je dit het beste aan?

          6 tips voor sporten in de kou

          Hoe lang moet ik rusten tussen de trainingen?

          Is minder lang in bed liggen de oplossing tegen slapeloosheid?

          Vergroot stress de blessurekans?

          Welk tijdstip is het beste voor je training? Ochtend of avond?

          Maakt de volgorde van oefeningen uit voor kracht & spiermassa?

          15 dingen die ik had willen weten toen ik begon met trainen

          Hoe doorbreek je een plateau?

          3 tips hoe je meer vooruitgang boekt in de sportschool

          Hoe stel ik goede en realistische doelen?

          Wanneer fit zijn een obsessie wordt

          Hoe je boodschappenkar je meer doet uitgeven

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Genieten van versterkte muziek tijdens het sporten

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Coachen op zelfeffectiviteit: cruciaal voor gewichtsbehoud

          Heb ik aanleg voor overgewicht? Wat is hierover waar?

          Hoe krijg ik meer symmetrie in mijn fysiek?

          Word je net zo gespierd met eigen lichaamsgewicht?

          Hoe snel verlies je spiermassa en spierkracht?

          Is plantaardig eiwit net zo goed voor spieropbouw?

          Hoe nauwkeurig is het bijhouden van je voeding?

          Milieubewust eten? Kies je groente en fruit slim

          5 meest gestelde vragen over koffie

          Is het belangrijk om elektrolyten aan te vullen tijdens de inspanning?

          Kun je creatine en cafeïne combineren?

          Supplementgebruik onder jongeren: wat je moet weten

          5 redenen waarom je geen pre-workout moet kopen

          4 redenen waarom je geen fatburners moet kopen

  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop ACTIE
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact
InloggenFIT Premium
Kurkuma gezond
FIT.nl / Voeding / Kurkuma: ultiem gezond?

Voeding

Kurkuma: ultiem gezond?

Voeding

Is kurkuma echt zo'n wonderspecerij als wordt geclaimd? Lees hier hoe gezond kurkuma is. Ook geef ik je enkele recepten met deze knol.
Laura Louwes
Auteur: Laura Louwes, MSc.Eindredacteur en gedragswetenschapper
Gepubliceerd: 14 december 2020
Laatste update: 12 juli 2021
Leestijd: 6 minuten

Deel nu

twitter facebook whatsapp email

Heb jij al kurkuma in je keukenkastje staan? Zo nee, dan is dit zeker het overwegen waard! Kurkumapoeder, ook wel geelwortel of turmeriek genoemd, is namelijk één van de gezondste specerijen. Het spul wordt allerlei gezondheidsbevorderende effecten toegedicht. Klopt alle gezondheidsclaims van deze specerij? Hoe gezond is kurkuma precies?

Inhoudsopgave

  • Wat is kurkuma en waar is het goed voor?
  • Heeft kurkuma bijwerkingen?
  • Wonderknol of niet, meer onderzoek is nodig
  • Gezonde recepten met kurkuma
  • Kurkuma: waar het beste kopen?

Wat is kurkuma en waar is het goed voor?

Het knalgele kurkuma is wat kerrie de gele kleur geeft. De specerij behoort tot de familie van het gezonde knolletje gember en wordt al eeuwen gebruikt in Azië; als verf, als smaakmaker, maar ook als medicijn. Zo wordt het daar bijvoorbeeld ingezet om wondjes sneller te laten helen, wat ondersteund wordt door onderzoek [1]. Terwijl de Aziaten al eeuwen door hebben dat kurkuma vele gezondheidsbevorderende effecten heeft, komt onderzoek naar dit stofje in het westen pas net op stoom. En dat laat veelbelovende resultaten zien. Lees hier waar kurkuma allemaal goed voor is.

Effecten van kurkuma

Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar de effecten van kurkuma, en de resultaten zijn absoluut veelbelovend te noemen. Meerdere onderzoeken laten zien dat de specerij helpt bij de remming van verschillende vormen van kanker, zoals maag-, huid- en alvleesklierkanker [2]. Voor knaagdieren is voor meer vormen van kanker al de werking aangetoond [3]. De lijst van aandoeningen waar kurkuma een effect op zou hebben, wordt steeds groter. Een greep: Alzheimer, diabetes (type 1 en 2), obesitas, allergieën, astma, AIDS en depressie [4,5,6]. Lees hieronder meer over de verschillende aandoeningen en gezondheidsaspecten waar onderzoek naar is gedaan.

Mentale gezondheid

Er zijn enkele onderzoeken die hebben gekeken naar de potentie van kurkumapoeder voor de vermindering van stress en depressie. Sommige hiervan vonden een vermindering van stress bij ratten [7]. Een studie onder menselijke proefpersonen vond een duidelijk verschil tussen het effect van kurkumasuppletie op depressieve klachten en dat van een placebo, in het voordeel van de kurkumapil [8]. Er is hier wel een opvallende kanttekening bij te plaatsen: óók bij de placebogroep was namelijk in de eerste weken een afname van depressieve klachten te zien. Een tweede studie van dezelfde onderzoekers liet ook een positief effect zien van 500 mg kurkumasuppletie op de afname van depressieve klachten [9]. Ook een overzichtsartikel concludeerde dat het kurkuma vooralsnog het voordeel van de twijfel lijkt te krijgen, en een positief effect kan hebben op de afname van depressieve klachten [10], maar heel groot lijkt het effect echter niet. Tot voor kort zijn er dan ook nog te weinig onderzoeken geweest die van voldoende kwaliteit waren om conclusies uit te trekken. Maar alsnog zijn een handvol onderzoeken die effecten aantonen te weinig om op kurkumapoeder te vertrouwen als antidepressivum. Heb je last van stress of depressieve klachten, raadpleeg dan in eerste instantie je huisarts of psycholoog, en werk aan het vormgeven van een gezondere leefstijl met de focus op stressvermindering.

Fysieke gezondheid

Mogelijk helpt kurkuma dus (enigszins) bij depressieve klachten. Maar hoe zit het nu met de fysieke effecten? Onderzoeken onder zowel mensen als ratten hebben interessante bevindingen teweeggebracht. Zo stelt een overzichtsstudie naar de effecten bij diabetes dat het erop lijkt dat kurkumasuppletie een rol kan spelen in de behandeling en preventie ervan. Verbetering werd gezien bij verschillende symptomen, onder andere insulineresistentie, hoge bloedsuikerwaardes, necrosis (het afsterven van lichaamsdelen) en verhoogde cholesterolwaardes [6].

Een andere belangrijke ontdekking is dat kurkuma de ontwikkeling van bepaalde typen kanker remt, zoals maag- en leverkanker, borstkanker, tumoren aan hoofd en nek en meer vormen [12,13].

Een overzichtsstudie uit 2013 die naar 230 studies naar kurkuma keek, vond hiernaast effecten voor een breed scala aan andere aandoeningen [13]. Denk aan Alzheimer, Parkinson, hepatitis, huidaandoeningen en nierschade. De voornaamste reden dat kurkumapoeder bepaalde positieve fysiologische effecten lijkt te hebben? Veel onderzoekers menen dat dit te danken is aan de ontstekingsremmende en anti-oxidatieve eigenschappen [13,14]. Beide aspecten spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van verschillende aandoeningen.

In vrijwel alle onderzoeken naar de potentie van kurkuma hameren de onderzoekers er echter op dat meer onderzoek nodig is om de precieze mechanismen, de juiste dosis en de langetermijneffecten bloot te leggen. Ook is nog niet duidelijk in hoeverre kurkumapoeder interacties laat zien met bepaalde medicatie. Daarom raden we je aan om altijd je specialist te raadplegen voordat je kurkuma wilt suppleren en je aan een aandoening lijdt waarvoor je medicatie gebruikt.

Let op de verminderde opname

Goed om te weten van dit oranje poeder is dat het niet al te goed door je lichaam wordt opgenomen. Er is een lifehack gelukkig; door kurkuma in te nemen samen met piperine wordt die zogenaamde biologische beschikbaarheid vergroot [5]. Piperine is het hoofdbestanddeel van peper. Hiervan heb je dan wel meer dan een snufje nodig; in een onderzoek van Shoba e.a. kregen proefpersonen een dosis van 20mg piperine om de opname van kurkuma significant te verhogen, wat gelijkstaat aan iets minder dan een gram zwarte peper [5]. Voortaan dus woeste curry’s op het menu!

De juiste dosis

Wat is nu de juiste dosis van kurkumapoeder? Mits je het met zwarte peper inneemt, lijkt een dosis van 1,5 tot zelfs 8 gram effectief en veilig [5,15,16]. Dit is ongeveer een eetlepel kurkumapoeder met 1-2 theelepels zwarte peper. Je kunt natuurlijk ook gewoon kurkumapillen kopen waar de piperine al bij in zit. Zo weet je zeker dat je de juiste verhoudingen binnenkrijgt.

Heeft kurkuma bijwerkingen?

Kurkuma lijkt geen bijwerkingen te hebben tot minstens een dosis van 12 gram per dag [15,16]. Het lijkt dus veilig om te nemen, zeker als je je aan de gebruikelijke dagelijkse dosis van zo’n 1,5 gram houdt.

Kurkumapoeder is zoals je hierboven kunt lezen een potent goedje. Voor de meeste mensen zal het veilig zijn om te gebruiken, maar niet voor iedereen. Gebruik je kankermedicatie, dan lijkt kurkuma juist het effect daarvan te verminderen. Althans, dat stellen artsen van de Erasmus Universiteit die hier onderzoek naar deden [17]. Wat blijkt: onder (ex-)borstkankerpatiënten die het poeder gebruikten naast hun kankermedicatie, was te zien dat hun medicatie minder goed werd opgenomen door hun lichaam. Op die manier kan het doorgaans kankerremmende kurkumapoeder juist een averechts effect hebben. Overleg eerst met je specialist te overleggen wanneer je een aandoening hebt en een kurkumasupplement overweegt.

Wonderknol of niet, meer onderzoek is nodig

De kurkumawortel lijkt dus een behoorlijk wondermiddel. Meer onderzoek is echter hard nodig. Zo zijn de exacte werkingsmechanismen nog niet helemaal blootgelegd. Daarnaast zijn vooral veel studies gedaan onder knaagdieren. Die worden weliswaar het meeste gebruikt in zulke onderzoeken omdat ze het dichtst bij de mens lijken te staan – het blijven knaagdieren en geen mensen. Ook is meer onderzoek nodig naar mogelijkheden om de biologische beschikbaarheid te vergroten. Oftewel: hoe kunnen we ervoor zorgen dat kurkumapoeder beter door ons lijf wordt opgenomen? En wat is de beste dosis voor bepaalde aandoeningen?

Gezonde recepten met kurkuma

Kurkuma is vooral lekker door warme gerechten, zoals soep en curry’s. Maar je kan er ook prima saus van maken, door het bijvoorbeeld te mixen met knoflook, peper en kwark. Of gebruik het om je vlees(vervanger) of groenten mee op smaak te brengen. Kurkuma is ook een prima toevoeging aan een kop thee. Vergeet in al die gevallen de theelepel zwarte peper niet, ander neemt je lijf het kurkumapoeder niet op.

Enkele lekkere en gezonde FIT-recepten met kurkuma

Enkele van onze eigen recepten bevatten kurkumapoeder, of zijn geschikt om het eraan toe te voegen. Maak bijvoorbeeld deze eens:

Geroosterde bloemkool – voeg ook hier nog een flinke snuf zwarte peper aan toe.

Rode curry met kikkererwten – voeg hier een eetlepel kurkumapoeder en een theelepel zwarte peper aan toe.

Pompoensoep met curry – ook hier nog wat extra kurkumapoeder en peper aan toevoegen.

Recept voor thee met kurkuma

Op zoek naar een lekker en gezond recept voor thee met kurkuma? Je kunt natuurlijk gewone thee zetten en daar een eetlepel kurkuma en een theelepel zwarte peper aan toevoegen. Of ga voor onderstaand recept voor een heerlijke romige kurkuma chai latte:

Chai kurkuma latte thee

  • 150 ml plantaardige melk
  • halve theelepel chaikruiden, of laat een zakje chaithee meekoken met de melk
  • 2 theelepels kurkumapoeder
  • 1 theelepel agavesiroop, of zoetstof naar keuze
  • 1 theelepel zwarte peper
  • snuf kaneel

Maak de plantaardige melk warm en voeg daar alle andere ingrediënten aan toe. Zet op laag vuur, warm op en laat het zo’n 5 minuten op het vuur staan terwijl je af en toe roert. Klaar!

Kurkuma: waar het beste kopen?

Wil je kurkuma kopen als supplement of poeder? Dat kan tegenwoordig gelukkig heel makkelijk. Kurkumapoeder en zwarte peperpoeder koop je het beste bij de toko, op de markt of in de supermarkt. Wil je liever een kurkumasupplement kopen zoals tabletten of pillen met kurkuma, dan kun je dit zeker vinden in (online) natuurwinkels. Let wel op dat je het koopt van een veilige aanbieder.

Auteur
Laura Louwes
Eindredacteur en gedragswetenschapper
Geschreven door: Laura Louwes, MSc.
Laura is eindredacteur bij FIT.nl en auteur van de FIT Methode & SLANKER. Haar fascinatie voor optimaal gezonde voeding en maximaal efficiënt sporten maakt dat ze zonder identiteitsbewijs een flesje wijn niet zomaar meekrijgt. Haar passies zijn onder andere hardlopen, gewichten tillen, Muay Thai-boksen, koffie en veganistische baksels maken (en uiteraard eten). Bekijk hier het hele team.

Andere artikelen voor jou

  • Wat kun je het beste ’s avonds eten als snack?

    Wat kun je het beste ’s avonds eten als snack?

    Door Neeke Smit
  • 5 tips om meer variatie aan te brengen in je voeding

    5 tips om meer variatie aan te brengen in je voeding

    Door Erik Huizenga
  • Is gezond eten echt duurder dan ongezond eten?

    Is gezond eten echt duurder dan ongezond eten?

    Door Erik Huizenga
  • Meer kennis leidt zelden tot gezonder eten. Hoe kan dat?

    Meer kennis leidt zelden tot gezonder eten. Hoe kan dat?

    Door Erik Huizenga

Referenties

[1]

Akbik, D., Ghadiri M., Chrzanowski, W. & Rohanizadeh, R. (2014). Curcumin as a wound healing agent. Life Sciences, 116(1):1-7

[2]

Kanai, M. (2014). Therapeutic applications of curcumin for patients with pancreatic cancer. World Journal of Gastroenterology : WJG, 20(28), 9384–9391. doi:10.3748/wjg.v20.i28.9384

[3]

Mullaicharam, A. R. & Maheswaran, A. (2012). Pharmacological effects of curcumin. International Journal of Nutrition, Pharmacology, Neurological Diseases, 2(2): 92-99.

[4]

Aggarwal, B. B., & Harikumar, K. B. (2009). Potential Therapeutic Effects of Curcumin, the Anti-inflammatory Agent, Against Neurodegenerative, Cardiovascular, Pulmonary, Metabolic, Autoimmune and Neoplastic Diseases. The International Journal of Biochemistry & Cell Biology, 41(1), 40–59. doi:10.1016/j.biocel.2008.06.010

[5]

Shoba, G., Joy, D., Joseph, T., Majeed, M., Raajendran, R. & Srinivas, P.S. (1998). Influence of piperine on the pharmacokinetics of curcumin in animals and human volunteers. Planta Medica, 64(4): 353-356.

[6]

Zhang, D. W., Fu, M., Gao, S. H., & Liu, J. L. (2013). Curcumin and diabetes: a systematic review. Evidence-based complementary and alternative medicine : eCAM, 2013, 636053. https://doi.org/10.1155/2013/636053

[7]

Hewlings, S. J., & Kalman, D. S. (2017). Curcumin: a review of its effects on human health. Foods, 6(10), 92.

[8]

Wu, A., Noble, E. E., Tyagi, E., Ying, Z., Zhuang, Y., & Gomez-Pinilla, F. (2015). Curcumin boosts DHA in the brain: Implications for the prevention of anxiety disorders. Biochimica et Biophysica Acta (BBA)-Molecular Basis of Disease, 1852(5), 951-961.

[9]

Lopresti, A. L., Maes, M., Maker, G. L., Hood, S. D., & Drummond, P. D. (2014). Curcumin for the treatment of major depression: a randomised, double-blind, placebo controlled study. Journal of affective disorders, 167, 368-375.

[10]

Lopresti AL, Drummond PD. Efficacy of curcumin, and a saffron/curcumin combination for the treatment of major depression: A randomised, double-blind, placebo-controlled study. J Affect Disord. (2017)

[11]

Seo, H. J., Wang, S. M., Han, C., Lee, S. J., Patkar, A. A., Masand, P. S., & Pae, C. U. (2015). Curcumin as a putative antidepressant. Expert review of neurotherapeutics, 15(3), 269–280.

[12]

Anand, P., Sundaram, C., Jhurani, S., Kunnumakkara, A. B., & Aggarwal, B. B. (2008). Curcumin and cancer: an “old-age” disease with an “age-old” solution. Cancer letters, 267(1), 133-164.

[13]

Noorafshan, A., & Ashkani-Esfahani, S. (2013). A review of therapeutic effects of curcumin. Current pharmaceutical design, 19(11), 2032-2046.

[14]

Shishodia S, Sethi G, Aggarwal BB. Curcumin: Getting back to the roots. Ann N Y Acad Sci 2005; 1056: 206-17.

[15]

Cheng, A. L., Hsu, C. H., Lin, J. K., Hsu, M. M., Ho, Y. F., Shen, T. S., Ko, J. Y., Lin, J. T., Lin, B. R., Ming-Shiang, W., Yu, H. S., Jee, S. H., Chen, G. S., Chen, T. M., Chen, C. A., Lai, M. K., Pu, Y. S., Pan, M. H., Wang, Y. J., Tsai, C. C., … Hsieh, C. Y. (2001). Phase I clinical trial of curcumin, a chemopreventive agent, in patients with high-risk or pre-malignant lesions. Anticancer research, 21(4B), 2895–2900.

[16]

Lao, C. D., Ruffin, M. T., 4th, Normolle, D., Heath, D. D., Murray, S. I., Bailey, J. M., Boggs, M. E., Crowell, J., Rock, C. L., & Brenner, D. E. (2006). Dose escalation of a curcuminoid formulation. BMC complementary and alternative medicine, 6, 10.

[17]

Artikel uit de Gelderlander, ‘Onderzoekers Erasmus MC: Pas op met kurkuma’’, geraadpleegd op 12 december 2020, via: https://www.gelderlander.nl/gezond/onderzoekers-erasmus-mc-pas-op-met-kurkuma~aa795b9a/

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Reacties zijn niet bedoeld voor persoonlijke vragen, stel deze vragen aan onze deskundigen op het forum.

Contact & adres:

Europaweg 8
9723 AS Groningen
T: 0502111871

Algemene voorwaarden
Recht op persoonsgegevens
Cookie verklaring
Privacyverklaring

Persoonlijk advies

Heb je een vraag over sport of voeding? Stel dan jouw vraag in de FIT-community. Hier staat ons team van experts klaar om jou te helpen met al je vragen.

Wil je 1 op 1 persoonlijk advies? Dan kun je bij ons terecht voor online coaching. Onze experts staan klaar om je te helpen.

Belangrijk

Deze site geeft geen medisch advies. Wanneer je gezondheidsklachten hebt raden wij je te allen tijde aan contact op te nemen met je huisarts (of eventueel specialist).

fitnl-logo
  • FIT-shop
  • Over ons
  • Contact