Inloggen FIT Premium
  • Terug
  • Artikelen
  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact

FIT.nl

Alles over krachttraining, voeding en leefstijl

  • Wetenschappelijk onderbouwd
  • Website van het jaar 2021
  • ★ Trustpilot 9,6 / 10
Menu
FIT.nl
  • Terug
  • Artikelen
          • Afvallen
          • Cardio
          • Herstel
          • Krachttraining
          • Mindset
          • Professionals
          • Spiermassa
          • Voeding
          • Voedingssupplementen

          Hoe kun je genieten van het kerstdiner zonder aan te komen?

          Hoeveel calorieën heb ik nodig per dag?

          Bierbuik: bestaat het en hoe kom je er vanaf?

          Waarom afvallen vaak veel complexer in elkaar zit dan veel diëten ons doen geloven

          7 fitnessoefeningen voor hardlopers

          Hardlopers presteren beter door extra krachttraining

          Intervaltraining: hoe pak je dit het beste aan?

          6 tips voor sporten in de kou

          Hoe lang moet ik rusten tussen de trainingen?

          Is minder lang in bed liggen de oplossing tegen slapeloosheid?

          Vergroot stress de blessurekans?

          Welk tijdstip is het beste voor je training? Ochtend of avond?

          Maakt de volgorde van oefeningen uit voor kracht & spiermassa?

          15 dingen die ik had willen weten toen ik begon met trainen

          Hoe doorbreek je een plateau?

          3 tips hoe je meer vooruitgang boekt in de sportschool

          Hoe stel ik goede en realistische doelen?

          Wanneer fit zijn een obsessie wordt

          Hoe je boodschappenkar je meer doet uitgeven

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Genieten van versterkte muziek tijdens het sporten

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Coachen op zelfeffectiviteit: cruciaal voor gewichtsbehoud

          Heb ik aanleg voor overgewicht? Wat is hierover waar?

          Hoe krijg ik meer symmetrie in mijn fysiek?

          Word je net zo gespierd met eigen lichaamsgewicht?

          Hoe snel verlies je spiermassa en spierkracht?

          Is plantaardig eiwit net zo goed voor spieropbouw?

          Hoe nauwkeurig is het bijhouden van je voeding?

          Milieubewust eten? Kies je groente en fruit slim

          5 meest gestelde vragen over koffie

          Is het belangrijk om elektrolyten aan te vullen tijdens de inspanning?

          Kun je creatine en cafeïne combineren?

          Supplementgebruik onder jongeren: wat je moet weten

          5 redenen waarom je geen pre-workout moet kopen

          4 redenen waarom je geen fatburners moet kopen

  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop ACTIE
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact
InloggenFIT Premium
s-avonds-eten-dik
FIT.nl / Voeding / Kom je sneller aan als je ’s avonds laat eet?

Voeding

Kom je sneller aan als je ’s avonds laat eet?

Voeding

Word je dikker als je 's avonds eet? Op deze pagina vind je informatie over 's avonds laat eten. Onverstandig als je wilt afvallen of niet?
Jeroen van der Mark
Auteur: Jeroen van der Mark, MSc.Spreker, coach en onderzoeker
Gepubliceerd: 19 mei 2016
Laatste update: 27 mei 2022
Leestijd: 5 minuten

Deel nu

twitter facebook whatsapp email

Klopt het dat je sneller aankomt als je ’s avonds laat eet en is ’s avonds eten ongezonder? Om hier meer duidelijkheid over te krijgen ging ik op onderzoek uit. Lees hier hoe het zit.

Het korte antwoord: Er is weinig bewijs voor gevonden dat je sneller aankomt als je ’s avonds eet. De belangrijkste reden waarom mensen aankomen, is doordat ze meer calorieën binnenkrijgen dan ze nodig hebben. Is dit erg als dit eenmalig gebeurt door een late-night snackmoment? Nee; het is echter wel een risico wanneer dit een gewoonte wordt.

Recent onderzoek lijkt wel aan te geven dat een eetpatroon waarbij je in de latere avonduren meer calorieën eet dan overdag iets ongezonder is. Hoe dit precies zit, lees je verderop in dit artikel.

Inhoudsopgave

  • De theorie
  • Waarom heb je ’s avonds meer zin in eten?
  • Wat zegt wetenschappelijk onderzoek?
  • Is ’s avonds eten gezond of ongezond?
  • De invloed van ontbijten op je biologische klok
  • Eet je veel ‘s avonds? Dit verhoogt de kans overgewicht
  • Kom overdag voldoende buiten en beweeg voldoende
  • Kanttekeningen
  • Conclusie

De theorie

Uitgaande van de eerste wet van de thermodynamica en de bijbehorende energiebalans maakt het niet uit wanneer je eet. Een calorie is een calorie. Als je de website van het Voedingscentrum mag geloven, gaat het om de energie-inname over één of meerdere dagen. Oftewel, als je net zo veel eet als je nodig hebt zal die late snack niet leiden tot extra vet.

Dit gaat tegen mijn gevoel in en er zijn ook wat onderzoeken dit weerspreken. Tijd om hier eens verder in te duiken.

Ook na 20:00 uur ’s avonds gaat je lichaam door met energie verbranden [2].  Je lichaam verbruikt tijdens het slapen energie en heeft ook dan voedingsstoffen nodig om alle processen in werking te houden. De energie die je hebt, wordt niet per direct verteerd en opgeslagen. Dit wordt over meer dan 24 uur verspreid.

Daarbij is wel belangrijk om te vermelden dat mensen ’s avonds over het algemeen de neiging hebben extra te eten. Als je al aan je caloriebehoefte voldaan hebt en ’s avonds de koekjestrommel induikt, zal je uiteindelijk natuurlijk in gewicht aankomen. Dit betekent niet gelijk dat je nooit meer ’s avonds mag eten. Maar let wel op dat dit geen gewoonte wordt. Probeer de volgende dag de schade bijvoorbeeld in te halen door wat minder te eten.

Het probleem met ’s avonds eten, is dat dit vaak vette en ongezonde happen zijn die veel calorieën bevatten; denk aan dat broodje döner na het stappen – toch al gauw zo’n 1000 calorieën!

Waarom heb je ’s avonds meer zin in eten?

Waarschijnlijk herken je het gevoel wel dat je ’s avonds veel meer trekt hebt dan ’s ochtends. Vreemd toch, omdat je de hele nacht niks hebt gegeten en je juist verwacht ’s ochtends de meeste honger te hebben. Volgens onderzoekers van de Oregon Heath & Science Universiteit en Harvard komt het voornamelijk door de interne biologisch klok (het zogenaamde circadiaanse ritme) [3]. Tijdens het slapen geeft je lichaam geen hongersignalen af omdat het noodzakelijk is om voldoende te rusten. Dit kan ook de reden zijn dat je ’s ochtends vroeg nog niet zo veel honger hebt en pas in de loop van de ochtend/middag pas echt trek begint te krijgen.

Wat zegt wetenschappelijk onderzoek?

Meerdere wetenschappelijke studies laten zien dat eten in de avond en de nachtelijke uren ook samenhangt met een hoger gewicht [1][2][3][4][5][6]. Een belangrijke verklaring hiervoor is dat je meer trek kunt krijgen en daardoor geneigd bent meer te eten [5][6]. Het is logisch dat wie langer opblijft, meer eet. Je kan immers niet eten wanneer je slaapt.

Maar hoe zit het nou als hier voor gecontroleerd wordt?

Onderzoek geeft aan dat het eten van een grote maaltijd in de ochtend voor een verzadigd gevoel kan zorgen, waardoor je over de gehele dag misschien minder calorieën binnenkrijgt [8].

Verder geeft een andere studie aan dat wanneer vrouwen ’s ochtends aten ze makkelijker gewicht verloren. Zij waren beter in staat om hun vetvrije massa (spiermassa) in stand te houden [10]. Ten slotte blijkt uit een onderzoek onder jonge meisjes (8-12 jaar) dat het ’s avonds eten wel degelijk invloed kan hebben op de toename van de BMI [11].

Kortom, er is nog veel onduidelijkheid omdat er te weinig studies zijn met een goede onderzoeksopzet. Over het effect op je gezondheid is meer bekend.

Is ’s avonds eten gezond of ongezond?

Steeds meer onderzoeken laten zien dat de timing van je eetmomenten van invloed is op je biologische klok. Dat blijkt bijvoorbeeld bij mensen die in ploegendiensten werken en in nachtelijke uren hun calorieën nuttigen. Zij hebben vaak meer kans op diabetes type 2 en overgewicht. [6]

Een verklaring hiervoor is dat je eetmomenten wel of niet goed aansluiten op het biologische ritme van je lichaam. Als dit niet het geval is kunnen er verstoringen ontstaan in je bloedsuikerspiegel.

De invloed van ontbijten op je biologische klok

Dat ‘s nachts eten ongezond is, is intuïtief nog wel te begrijpen. Maar ook zoiets als het overslaan van het ontbijt kan al invloed hebben op ontregeling van deze kleine klokjes. Dit ontdekte het onderzoeksteam van professor Daniela Jukobowics. Zij vonden dat ontbijten effect heeft op klokgenen, met als gevolg dat de glucosespiegel en de bloeddruk beter onder controle bleven [2]. Dit effect trad zowel op bij mensen met overgewicht als zonder overgewicht. Of het overslaan van het ontbijt ook echt slecht is voor je gezondheid kan uit dit onderzoek niet geconcludeerd worden.

Eet je veel ‘s avonds? Dit verhoogt de kans overgewicht

Verder is dit gezondheidseffect waarschijnlijk mede afhankelijk van wanneer iemand op de dag ervoor zijn of haar laatste maaltijd nuttigt.  Zo blijkt uit verschillende onderzoeken dat een periode van minimaal 12 uur vasten samenhangt met verschillende gezondheidsvoordelen [5]. Dit betekent bijvoorbeeld dat je na 19.00 ’s avonds niks meer eet. Verder laat onderzoek zien dat eten in de avond en de nachtelijke uren ook samenhangt met een hoger gewicht [1][2][3][4][5][6]. Een belangrijke verklaring hiervoor is dat je meer trek kunt krijgen en daardoor geneigd bent meer te eten [5][6].

Kom overdag voldoende buiten en beweeg voldoende

Naast dat het belangrijk is om op gepaste tijden te eten is het ook belangrijk om voldoende te bewegen en overdag naar buiten te gaan. Ook deze gedragingen hebben namelijk een positieve invloed op je biologische klok.

Kanttekeningen

Er is steeds meer informatie bekend over maaltijdtiming en de invloeden op de gezondheid. Echter, zijn de studies nog van korte duur en met relatief kleine onderzoeksgroepen. Dit betekent dat er nog geen oorzaak-gevolg relatie aangetoond kan worden tussen de timing van voedingsinname en gezondheidsindicatoren. Maar dat wil niet zeggen dat er geen associaties zijn of nieuwe interessante theorieën die mogelijk kunnen leiden tot een betere gezondheid. Toekomstig onderzoek moet uitwijzen in hoeverre deze bevindingen standhouden.

Conclusie

Vooralsnog is er als je het mij vraagt geen duidelijkheid (consensus) binnen de huidige wetenschappelijke literatuur, en dus onvoldoende aanleiding om aan te nemen dat een voedingspatroon waarbij je ’s avonds laat eet per se tot een gewichtstoename leidt. De belangrijkste reden waarom mensen aankomen, is simpelweg doordat mensen extra calorieën binnenkrijgen dan ze nodig hebben (voornamelijk omdat ze langer op zijn en gaan snacken). Toekomstig onderzoek moet uitwijzen hoe het precies zit!

Mogelijk biedt het wel voordelen voor je gezondheid en ritme om ’s avonds weinig tot niks te eten. Hierdoor houdt je lichaam gemakkelijker een gezond ritme aan.

Werk je bijvoorbeeld in ploegendiensten, dan raden wij je aan dit artikel over ploegendiensten door te lezen.

Auteur
Jeroen van der Mark
Spreker, coach en onderzoeker
Geschreven door: Jeroen van der Mark, MSc.
Jeroen van der Mark is spreker, coach en onderzoeker van FIT.nl. Hij heeft zowel een universitair opleiding als een coachingsopleiding afgerond. De afgelopen jaren heeft hij duizenden mensen online en face to face succesvol geholpen om fitter en gelukkiger te worden. Zijn passie is de wetenschap achter leefstijl, voeding en krachtsport uit te zoeken en te doceren via video's, podcast & artikelen op FIT.nl. Verder is hij schrijver van de succesvolle boeken de FIT Methode & SLANKER. Jeroen is fanatiek krachtsporter en calisthenics atleet en houdt ervan om een rondje te fietsen of sprintjes te trekken op de atletiekbaan. Een allround kracht- en duursporter. Hij lijkt heel serieus op deze foto, maar in het echt is het een lolbroek. Meer weten? Lees hier meer over het team en de missie. Hoogtepunten: 1. Website van het jaar 2021 - 2. Nr. 1 Fitness podcast van NL. 3. - Recent ontwikkeld een nieuwe cursus over gedragsverandering voor leefstijlprofessionals, coaches en diëtisten. Persoonlijk contact met Jeroen voor een workshop, coaching of advies? Hier vind je zijn persoonlijke pagina.

Andere artikelen voor jou

  • Vermijd jij bewust ingrediënten?

    Vermijd jij bewust ingrediënten?

    Door Neeke Smit
  • Bevatten onze voedingsmiddelen minder voedingsstoffen dan vroeger?

    Bevatten onze voedingsmiddelen minder voedingsstoffen dan vroeger?

    Door Neeke Smit
  • Is honing gezond?

    Is honing gezond?

    Door Neeke Smit
  • 5 meest gestelde vragen over koffie

    5 meest gestelde vragen over koffie

    Door Neeke Smit

Referenties

[1]

Wefers, J., van Moorsel, D., Hansen, J., Connell, N. J., Havekes, B., Hoeks, J., … & Boekschoten, M. V. (2018). Circadian misalignment induces fatty acid metabolism gene profiles and compromises insulin sensitivity in human skeletal muscle. Proceedings of the National Academy of Sciences, 115(30), 7789-7794.

[2]

Jakubowicz, D., Wainstein, J., Landau, Z., Raz, I., Ahren, B., Chapnik, N., … & Froy, O. (2017). Influences of breakfast on clock gene expression and postprandial glycemia in healthy individuals and individuals with diabetes: a randomized clinical trial. Diabetes care, 40(11), 1573-1579.

[3]

McHill, A. W., Melanson, E. L., Higgins, J., Connick, E., Moehlman, T. M., Stothard, E. R., & Wright, K. P. (2014). Impact of circadian misalignment on energy metabolism during simulated nightshift work. Proceedings of the National Academy of Sciences, 111(48), 17302-17307.

[4]

Noh, J. (2018). The Effect of Circadian and Sleep Disruptions on Obesity Risk. Journal of obesity & metabolic syndrome, 27(2), 78.

[5]

Stenvers, D. J., Scheer, F. A., Schrauwen, P., la Fleur, S. E., & Kalsbeek, A. (2018). Circadian clocks and insulin resistance. Nature Reviews Endocrinology, 1.

[6]

Ravussin, E., Beyl, R. A., Poggiogalle, E., Hsia, D. S., & Peterson, C. M. (2019). Early Time‐Restricted Feeding Reduces Appetite and Increases Fat Oxidation But Does Not Affect Energy Expenditure in Humans. Obesity, 27(8), 1244-1254.

[7]

Paoli, A., Tinsley, G., Bianco, A., & Moro, T. (2019). The influence of meal frequency and timing on health in humans: The role of fasting. Nutrients, 11(4), 719.

[8]

Sun, M., Feng, W., Wang, F., Li, P., Li, Z., Li, M., … & Tse, L. A. (2018). Meta‐analysis on shift work and risks of specific obesity types. Obesity reviews, 19(1), 28-40.

[9]

Voedingscentrum. Url geraadpleegd op 29-05-2014. Link: http://www.voedingscentrum.nl/nl/service/veelgestelde-vragen/gewicht/kom-je-aan-van-eten-na-20-00-uur-.aspx

[10]

Voedingscentrum. Url geraadpleegd op 29-05-2014. Link: http://www.voedingscentrum.nl/nl/thema-s/dewaarheidoptafel/gewicht/eten-en-regelmaat.aspx

[11]

Scheer, F. A., Morris, C. J., & Shea, S. A. (2013). The internal circadian clock increases hunger and appetite in the evening independent of food intake and other behaviors. Obesity (Silver Spring, Md.), 21(3), 421-423.

[12]

Baron, K. G., Reid, K. J., Kern, A. S., & Zee, P. C. (2011). Role of sleep timing in caloric intake and BMI. Obesity (Silver Spring, Md.), 19(7), 1374-1381.

[13]

Jaap Seidell en Jutka Halberstadt, “Tegenwicht – feiten en fabels over overgewicht”, Bert Bakker, 2011

[14]

Berteus Forslund, H., Lindroos, A. K., Sjostrom, L., & Lissner, L. (2002). Meal patterns and obesity in swedish women-a simple instrument describing usual meal types, frequency and temporal distribution. European Journal of Clinical Nutrition, 56(8), 740-747.

[15]

de Castro, J. M. (2004). The time of day of food intake influences overall intake in humans. The Journal of Nutrition, 134(1), 104-111.

[16]

Kant, A. K., Schatzkin, A., & Ballard-Barbash, R. (1997). Evening eating and subsequent long-term weight change in a national cohort. International Journal of Obesity and Related Metabolic Disorders : Journal of the International Association for the Study of Obesity, 21(5), 407-412.

[17]

Kant, A. K., Ballard-Barbash, R., & Schatzkin, A. (1995). Evening eating and its relation to self-reported body weight and nutrient intake in women, CSFII 1985-86. Journal of the American College of Nutrition, 14(4), 358-363.

[18]

Keim, N. L., Van Loan, M. D., Horn, W. F., Barbieri, T. F., & Mayclin, P. L. (1997). Weight loss is greater with consumption of large morning meals and fat-free mass is preserved with large evening meals in women on a controlled weight reduction regimen. The Journal of Nutrition, 127(1), 75-82.

[19]

Thompson, O. M., Ballew, C., Resnicow, K., Gillespie, C., Must, A., Bandini, L. G., . . . Dietz, W. H. (2006). Dietary pattern as a predictor of change in BMI z-score among girls. International Journal of Obesity (2005), 30(1), 176-182.

Reacties/Reviews

    Geef een antwoord Reactie annuleren

    Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

    Reacties zijn niet bedoeld voor persoonlijke vragen, stel deze vragen aan onze deskundigen op het forum.

  1. Gerben zegt

    19 mei 2016 om 14:41

    Ik was hier al een tijdje naar op zoek! Goede info. Ik vraag me nog wel af, moet ik na de training ook een eiwitshake drinken?

    Beantwoorden
    • jeroen-van-der-mark-fitnlJeroen van der Mark zegt

      19 mei 2016 om 14:45

      Beste Gerben,

      Thanks 🙂 Een eiwitshake is zeker niet nodig als je al eiwitrijk genoeg eet, zie dit artikel: https://www.fit.nl/voedingssupplementen/eiwitshake

      Met sportieve groet!

      Beantwoorden
  2. alfred zegt

    21 mei 2016 om 11:37

    ik word juist wakker of kan niet slapen omdat ik honger (jaja trek) krijg. Ik prop mij dan ook niet ’s avonds vol.

    Beantwoorden
    • mike zegt

      5 november 2016 om 20:45

      zóóóóó herkenbaar

      Beantwoorden
  3. Koen zegt

    4 juli 2016 om 01:05

    Goed artikel. Zelf ervaar ik het ook als prettig om wat later(rond 19/20 uur) pas te dineren zodat ik later op de avond niet opnieuw honger krijg.

    Beantwoorden
  4. Margaret Rooze zegt

    15 maart 2017 om 22:36

    Ik wil ook graag op dieet maar het lukt niet alles al geprobeerd

    Beantwoorden
    • jeroen-van-der-mark-fitnlJeroen van der Mark zegt

      16 maart 2017 om 09:29

      Hi Margaret,

      Heb je al een tijdje je voeding bijgehouden? Of met een diëtist aan de slag gegaan?

      Groet Jeroen

      Beantwoorden

Contact & adres:

Europaweg 8
9723 AS Groningen
T: 0502111871

Algemene voorwaarden
Recht op persoonsgegevens
Cookie verklaring
Privacyverklaring

Persoonlijk advies

Heb je een vraag over sport of voeding? Stel dan jouw vraag in de FIT-community. Hier staat ons team van experts klaar om jou te helpen met al je vragen.

Wil je 1 op 1 persoonlijk advies? Dan kun je bij ons terecht voor online coaching. Onze experts staan klaar om je te helpen.

Belangrijk

Deze site geeft geen medisch advies. Wanneer je gezondheidsklachten hebt raden wij je te allen tijde aan contact op te nemen met je huisarts (of eventueel specialist).

fitnl-logo
  • FIT-shop
  • Over ons
  • Contact