Onderzoek: leef je korter door een koolhydraatarm dieet?

Koolhydraatbeperkende diëten zijn de afgelopen jaren sterk in populariteit gegroeid. Vooral omdat veel websites en ‘voedingdeskundigen’ beweren dat deze methode helpt bij gewichtsverlies. De vraag is of dit echt zo goed werkt en dan vooral op de lange termijn en wat het doet met je gezondheid. Onderzoekers zochten het uit met een nieuw overzichtsartikel [1].

Zijn weinig koolhydraten gezond?

Er zijn veel theorieën over het effect van een koolhydraatarm dieet op je gezondheid mortaliteit. Een recente meta-analyse van verschillende grote cohortstudies in Noord Amerika en Europa geeft aan dat de mortaliteit* toeneemt bij een lage koolhydraatinname [2][3][4][5][6]. Een lage koolhydraatinname is 40% of minder in verhouding tot de totale energie-inname.

Zijn veel koolhydraten gezond?

Een aantal recente onderzoeken laat ook een verhoogde mortaliteit zien bij een hoge koolhydraatinname [7][8]. Een ‘hoge koolhydraatinname’ is meer dan 70% koolhydraten van de totale energiebalans.

Hoeveel koolhydraten is dan wel gezond?

Kortom, zowel een te hoge als een te lage inname van koolhydraten verhoogt de mortaliteit. Ander onderzoek lijkt aan te geven dat een inname van 50-55% koolhydraten samenhangt met het laagste mortaliteitsrisico [1].

De belangrijk vraag is nu: zijn er nog andere factoren waar geen rekening mee is gehouden?

Je voedingskeuzes zijn net zo belangrijk

Uit hetzelfde onderzoek komt naar voren dat de resultaten sterk varieerden afhankelijk van de bron van de voedingsstoffen. De mortaliteit nam toe als bij een koolhydraatbeperkt dieet indien de koolhydraten werden vervangen door dierlijke vetten of eiwitten. De mortaliteit nam af als de vervanging bestond uit plantaardige producten [1]. Deze factor was in eerdere studies niet meegenomen.

Verder is het belangrijk om te vermelden dat er verschillende oorzaken zijn die de mortaliteit beïnvloeden, zowel bij een hoge als lage koolhydraatinname. Zo gaan koolhydraatbeperkte diëten vaak samen met een lagere inname van groenten, fruit en volkoren granen. Daarbij neemt de inname van dierlijke voedingsmiddelen toe. Dit heeft niet alleen invloed op de inname van vetzuren, vezels, vitamines en mineralen. Op de lange termijn kan zo’n dieet leiden tot onder andere oxidatieve stress.

Aan de andere kant bevatten voedingspatronen rijk aan koolhydraten, vooral in Aziatische landen, vaak geraffineerde koolhydraten en minder voedingsstoffen. Denk aan witte rijst, noodles of witte pasta. Dit is ook niet bepaald bevorderlijk voor de gezondheid.

Zowel een te lage als te hoge koolhydraatinname lijkt samen te gaan met een verhoogde sterftekans. Het risico hierop is het laagst bij een koolhydraatinname van 50-55%. Indien je toch graag koolhydraatbeperkt eet is het belangrijk om te letten op welke voedingsmiddelen je eet. Kies bij voorkeur voor plantaardige producten als vervanging. Denk aan groenten, noten en volkoren producten. Kies beperkt voor dierlijke producten om je koolhydraten mee te vervangen.

Kanttekeningen bij dit onderzoek