FIT.nl mobile logo
Inloggen FORUM
  • Start hier
    • FIT.nl podcast
    • Afvallen tips
    • Spiermassa tips
    • Gratis voedingsschema
    • Gratis Fitnessschema
    • Begrippen
  • Info & tips
    • Voeding
    • Mindset
    • Krachttraining
    • Conditie
    • Herstel
    • Supplementen
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
  • Oefeningen
    • Alle fitness oefeningen
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Het team van FIT.nl
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact

FIT.nl

Alles over fitness, voeding en afvallen

  • 🏆 Website van het jaar 2019
  • ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️ Trustpilot 9,6 / 10
  • 🔬 Team van coaches en wetenschappers
  • Start hier
    • FIT.nl podcast
    • Afvallen tips
    • Spiermassa tips
    • Gratis voedingsschema
    • Gratis Fitnessschema
    • Begrippen
  • Info & tips
    • Voeding
    • Mindset
    • Krachttraining
    • Conditie
    • Herstel
    • Supplementen
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
  • Oefeningen
    • Alle fitness oefeningen
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Het team van FIT.nl
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact
InloggenFIT FORUM
antinutriënten
FIT.nl / Voeding / Antinutriënten, wat zijn het en moeten we ze vermijden?

Voeding

Antinutriënten, wat zijn het en moeten we ze vermijden?

Wat zijn antinutriënten precies en waar zouden ze in moeten zitten? En is het iets om te vermijden? Sportdiëtiste Neeke legt het uit in dit artikel.
Neeke Smit
Auteur: Neeke SmitSportdiëtiste & personal coach
⏱ Gepubliceerd: 12 december 2017
⏱ Laatste update: 24 juni 2019

Deel nu

Antinutriënten: een begrip dat in mijn diëtistenpraktijk ineens voorbijkwam. Net als jij waarschijnlijk nu vroeg ik mij af wat antinutriënten precies zijn en waar ze in zouden moeten zitten. En is het iets om te vermijden? Ik zocht het voor jullie uit.

Het korte antwoord: Antinutriënten zijn stoffen die van nature in voeding voorkomen. Ze kunnen de opname van één of meerdere voedingsstoffen belemmeren of giftig zijn. Ondanks dat dit behoorlijk ernstig klinkt, zijn de risico’s hierop erg klein. Door je voeding goed te bewaren en te bereiden verlaag je de hoeveelheid antinutriënten die je binnenkrijgt.

Wat zijn antinutriënten?

Op internet zijn veel verschillende definities te vinden voor antinutriënten. Zo zouden het stofjes zijn die planten aanmaken om zichzelf te beschermen en hierdoor giftig zijn. Anderen benoemen antinutriënten als een stof die de opname van één of meerdere voedingsstoffen belemmert [1]. Sommige benoemen beide effecten als ze het over antinutriënten hebben. Ik kon dan ook geen eenduidige benaming vinden van het begrip antinutriënt. Daarom benoem ik zowel de stoffen die invloed hebben op de opname, als die op zichzelf mogelijk schadelijk kunnen zijn. Ook ga ik in op de wisselwerking van bepaalde voedingsstoffen met verschillende soorten medicatie.


Voorbeelden van antinutriënten

Lectine

Lectine komt van nature voor in peulvruchten. Lectine kan de werking van de darmen ontregelen en in het ergste geval de nieren beschadigen. Verschijnselen van een lectinevergiftiging zijn braken, koorts en diarree. Om zo’n vergiftiging te voorkomen is het belangrijk om gedroogde peulvruchten niet rauw te eten. Lectine wordt onschadelijk als je peulvruchten weekt en 10 minuten kookt. Peulvruchten uit pot of blik zijn al voldoende verhit [2].

Fytinezuur

Fytinezuur komt voor in graanproducten waarin de gehele graankorrel wordt verwerkt. Bijvoorbeeld in ons volkorenbrood. Het komt van nature voor in de buitenste lagen van granen en zaden. De hoeveelheid fytinezuur is onder andere afhankelijk van de graansoort en de bereidingswijze. Fytinezuur bindt zich aan calcium, ijzer en zink waardoor deze elementen minder goed worden opgenomen in het lichaam. Het eten van producten rijk aan fytinezuur leidt bij een goed gevarieerd eetpatroon nagenoeg niet tot tekorten van deze stoffen. De bewezen positieve eigenschappen van volkoren producten wegen gemakkelijk op tegen de kleine verminderde opname. Eet dus gerust je volkorenbroodjes [3].

Oxaalzuur

Oxaalzuur komt voor in onder andere spinazie, rabarber en voedingsvezels. Het maakt een onoplosbare verbinding met calcium, waardoor dit niet goed kan worden opgenomen in het lichaam. Zolang je voeding voldoende calcium levert en je gevarieerd eet, hoeft dit geen probleem te zijn voor de calciumbalans en de botstofwisseling [4].

Solanine en tomatine

Solanine en tomatine zijn vergelijkbare stoffen die koorts, braken, diarree, lusteloosheid en hoofdpijn kunnen veroorzaken. Solanine komt voor in de schil en uitlopers van aardappelen. Het ontstaat onder invloed van licht. Tomatine komt voor in onrijpe, groene tomaten. Het wordt niet afgebroken door voeding te verhitten, koken of bakken. Eet daarom alleen rijpe tomaten. In Nederland worden vrijwel alleen aardappelen gekweekt met een laag solaninegehalte. Daarnaast is het advies om aardappelen koel, droog en donker te bewaren. Snijd groene stukjes en uitlopers weg [5].

Medicatie en de opname van voedingsstoffen

Niet alleen stoffen die van nature in voeding voorkomen kunnen de opname van voedingsstoffen belemmeren, maar ook medicatie kan dit effect hebben.

  • Maagzuurremmers remmen ook de opname van vitamine B12. Ook kan het, afhankelijk van de soort, de opname van magnesium belemmeren.
  • ACE-remmers kunnen het risico op een verstoorde kalium- of zinkconcentratie vergroten.
  • Statines kunnen zorgen voor een tekort aan vitamine D.
  • Diuretica kunnen door een verminderde resorptie een tekort aan kalium, ziR en magnesium veroorzaken.
  • Metformine remt de opname van vitamine B12.
  • Afslankpillen die de opname van vetten remmen, remmen ook de opname van vitamine A, D, E en K. [6]

Mijn advies

Over het algemeen hoeven we ons niet heel druk te maken over antinutriënten. Door goed en gevarieerd te eten en je voeding op een goede manier te bewaren en bereiden, verlaag je de inname van deze stoffen. Met betrekking tot medicatie die invloed kunnen hebben op de opname van vitamines en mineralen is het verstandig te overleggen met jouw arts of diëtist of en hoe je hiernaar zou moeten handelen.

Referenties

[1] Oxford University Press. (2006). Oxford dictionary of biochemistery and molecular biology. ISBN 0-19-852917-1

[2] Voedingscentrum. (2017). Peulvruchten. Geraadpleegd op 28-11-2017 via  http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/peulvruchten.aspx

[3] Voedingscentrum. (2017). Granen en graanproducten. Geraadpleegd op 28-11-2017 via  http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/granen-en-graanproducten.aspx

[4] Voedingscentrum. (2017). Calcium. Geraadpleegd op 28-11-2017 via http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/calcium.aspx

[5] Voedingscentrum. (2017). Solanine en tomatine. Geraadpleegd op 28-11-2017 via http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/solanine-en-tomatine.aspx

[6] Vitamine informatie bureau. (2017). Interactie tussen vitamines, mineralen en medicijnen. Geraadpleegd op 28-11-2017 via https://www.vitamine-info.nl/fileadmin/user_upload/documenten/Infobladen_en_factsheets/Factsheet_Vit-medi_2017.pdf

Auteur
Neeke Smit
Sportdiëtiste & personal coach
Geschreven door: Neeke Smit
Neeke is (sport)diëtist (officieel geregistreerd in het kwaliteitsregister Paramedici) & gecertificeerd trainer bij FIT.nl. Haar doel is om jou te helpen zo gezond mogelijk te leven. Zonder restricties, zonder onzin en op een leuke manier. Ze is allergisch voor fabeltjes en hypes over voeding en voorziet je graag van de laatste inzichten over een gezonde leefstijl. Neeke besteedt haar vrije tijd het liefst op de kop tijdens paaldansen of yoga. Of tot rust komend in de natuur met een rondje hardlopen of wandelen met haar hond. Waar je haar 's nachts voor wakker mag maken? Pindakaas! ❤️Lees hier meer over de missie van FIT.nl.

Andere artikelen voor jou

  • Is eten opwarmen in de magnetron ongezond?

    Is eten opwarmen in de magnetron ongezond?

    Door Neeke Smit
  • Veroorzaakt melk osteoporose?

    Veroorzaakt melk osteoporose?

    Door Neeke Smit
  • Hoe kun je moeiteloos gezonder eten?

    Hoe kun je moeiteloos gezonder eten?

    Door Neeke Smit
  • Hoe vaak moet ik eten op een dag?

    Hoe vaak moet ik eten op een dag?

    Door Jeroen van der Mark

Contact & adres:

Europaweg 8
9723AS Groningen
T: 0502111871

Algemene voorwaarden
Recht op persoonsgegevens
Cookie verklaring
Privacyverklaring

Persoonlijk advies

Heb je een vraag over sport of voeding? Stel dan jouw vraag in de FIT-community. Hier staat ons team van experts klaar om jou te helpen met al je vragen.

Wil je 1 op 1 persoonlijk advies? Dan kun je bij ons terecht voor online coaching. Onze experts staan klaar om je te helpen.

Belangrijk

Deze site geeft geen medisch advies. Wanneer je gezondheidsklachten hebt raden wij je te allen tijde aan contact op te nemen met je huisarts (of eventueel specialist).

fitnl-logo
  • FIT-shop
  • Over ons
  • Contact