Welke invloed heeft leefstijl op de vruchtbaarheid?

Jij en je partner hebben besloten te willen beginnen aan kinderen. Of misschien zijn jullie al een tijdje bezig en lukt het nog niet om zwanger te worden. Laat je niet afschrikken of misleiden door alle zwangerschapsbevorderende leeftstijladviezen die je terugvindt via Google. Veel adviezen zijn namelijk niet voldoende wetenschappelijk onderbouwd. Ben jij benieuwd welke invloed leefstijl heeft op de vruchtbaarheid? Lees in dit artikel wat je zelf kunt doen om de kans op een zwangerschap te vergroten.

Een gezonde leefstijl van de ouders is een belangrijke start voor het kind. De eerste 1000 dagen, tellend vanaf de bevruchting, zijn belangrijk voor die goede start. In dit artikel lees je bijvoorbeeld wat je wel en niet mag eten tijdens de zwangerschap. Maar wat kan je doen voor de bevruchting om zo de kans op een zwangerschap te vergroten?

Wat kan je zelf doen?

Er zijn helaas niet veel goede studies die uitspraken kunnen doen over de invloed van leefstijlfactoren op de vruchtbaarheid. Veel onderzoeken naar dit onderwerp zijn observationele onderzoeken. Het is hierdoor niet altijd duidelijk welke factor precies invloed heeft op de vruchtbaarheid. Daarnaast is vruchtbaarheid lastig te meten. Er is geen biomarker die aantoont hoe vruchtbaar iemand is. Wat onderzoek wel laat zien is dat bij stellen met een ongezonde leefstijl het minder vaak lukt om zwanger te worden [1]. Verschillende aspecten lijken een invloed te kunnen hebben op de vruchtbaarheid. Al geeft dit uiteraard nooit garanties, werken aan een gezonde leefstijl kan nooit kwaad.

Dus wat kunnen jullie zelf doen?

Gewicht

Werk samen met je partner aan een gezond gewicht. Vrouwen en mannen met overgewicht en obesitas hebben namelijk vaker problemen met zwanger worden [2][3]. Maar ook met ondergewicht ben je minder vruchtbaar [4]. Vruchtbaarheidsbehandelingen lijken ook minder vaak succesvol bij mensen met een ongezond gewicht [2][4]

Voeding

Een gezond eetpatroon lijkt een positieve impact te hebben op de vruchtbaarheid, maar dit bewijs is nog niet erg overtuigend. Toch kan het zeker geen kwaad om te focussen op een gezond eetpatroon. Eet voldoende groenten, fruit, volkoren graanproducten, vis en gevogelte. Dit lijkt samen te hangen met een betere vruchtbaarheid bij vrouwen en spermakwaliteit bij mannen [5][6][7].

Je hoeft sojaproducten overigens niet te vermijden. Vaak wordt gedacht dat de fyto-oestrogenen de vruchtbaarheid verstoren. Maar hier is geen goed bewijs voor [8].  Ook bij mannen lijken sojaproducten geen negatieve invloed te hebben op de spermakwaliteit [9].

Wat je wel wilt minderen is je cafeïnegebruik. Neem maximaal 5-6 kopjes koffie of 8-12 koppen groene of zwarte thee per dag. Dit komt overeen met 500 mg cafeïne. Er zijn namelijk aanwijzingen dat het langer duurt om zwanger te worden wanneer je meer cafeïne binnenkrijgt [10].

Roken

Stop met roken. Zowel bij mannen als vrouwen is er duidelijk bewijs dat roken én meeroken een negatieve invloed heeft op de vruchtbaarheid ^[11][12].

Bewegen

Bewegen heeft mogelijk een positieve invloed op de vruchtbaarheid. Beweeg daarom minimaal 150 minuten per week matig intensief. Overdrijf het echter niet. Veel en intensief sporten heeft een negatieve invloed op de vruchtbaarheid bij vrouwen en de spermakwaliteit bij mannen. Sport daarom niet te intensief en liever niet elke dag meer dan een uur [13][14][15].

Stress

Er wordt vaak gezegd dat stress een negatieve impact heeft op de vruchtbaarheid. Maar hier is geen overtuigend bewijs voor [16]. Toch is het altijd goed om te veel stress te voorkomen of er goed mee om te gaan. Het kan dus geen kwaad om hier alsnog mee aan de slag te gaan.

Wat als het niet lukt?

Zo’n 80% van de stellen die probeert zwanger te worden, wordt dit in de eerste 6 maanden [17]. Lukt het niet om binnen 1 jaar met onbeschermde seks tijdens de ovulatie zwanger te worden? Neem dan contact op met je huisarts. Deze kan diverse onderzoeken doen en jullie eventueel doorverwijzen naar een gynaecoloog.