Onderzoek: slaap je slechter door energiedrank?

Wat is het effect van energiedrank op je slaap? Noorse onderzoekers zochten het uit.

De opzet

In deze observationele studie werden gegevens van 53.266 studenten tussen 18 en 35 jaar geanalyseerd om de relatie tussen energiedrankconsumptie en slaapduur te onderzoeken [1].

Resultaten

Uit de resultaten komt naar voren dat studenten die regelmatig energiedrank consumeren duidelijk slechter slapen en later op bed gaan [1]. Ongeveer 4,7% van de mannelijke en 3,3% van de vrouwelijke deelnemers gebruikte dagelijks energiedrank, met sterke associatie met korte slaapduur en lage slaapefficiëntie (de verhouding slapen en in bed liggen).

Meer dan de helft van de vrouwen (51%) die dagelijks energiedrank consumeert, lijdt aan slapeloosheid, in vergelijking met 33% van de vrouwen die zelden of nooit energiedrank drinkt. Bij mannen leed 37% van de dagelijkse energiedrinkers aan slapeloosheid, vergelijken met 22% van degenen die zelden of nooit energiedrank consumeren.

De studie vond dat zowel mannen als vrouwen negatieve slaapuitkomsten ondervonden van energiedrank, maar de patronen varieerden enigszins. Mannen toonden een hoger risicoverhouding (RR) voor korte slaapduur vergeleken met vrouwen.

Opvallend was dat zelfs af en toe consumeren van energiedrank kan zorgen voor een slechtere slaapuitkomst.

Is het effect echt zo groot?

De vraag die dan ook naar boven komt, is: is hier sprake van reserve causality. Oftewel: gebruiken mensen die slecht slapen eerder energiedrankjes. Of zorgt energiedrank voor een slechtere slaap.

Als ik een gok moet maken zou ik zeggen dat slechte slapers meer gevoelig zijn om energiedrank te drinken om energie te hebben. Vervolgens zou een verkeerde timing van energiedrank of andere cafeïne rijke producten, mogelijk bij sommigen die gevoelig zijn voor cafeïne, kunnen leiden tot een verslechterde slaapduur.

Verder zijn er nog kanttekeningen te maken dat de deelnemers zelf hun gegevens later moesten invullen. Dit kan leiden tot een (on)bewuste vertekening in het herinneren van informatie, bekend als recall bias. Daarnaast werd niet gevraagd op welk tijdstip de energiedrank werd geconsumeerd. Dit kan ook nog van invloed zijn, omdat we weten dat de halfwaardetijd van cafeïne ongeveer 3 uur is.

Ten slotte er kunnen ook niet gemeten verstorende factoren zijn die het verband kunnen verklaren, zoals andere leefstijlfactoren, waaronder fysieke activiteit (laag of hoog), schermtijd, stress, academische druk, depressie en alcoholgebruik, die zowel de slaap als de energiedrank consumptie en de alcoholconsumptie kunnen beïnvloeden.

Energiedrank om anderen redenen geen goed idee

Er zijn meerdere redenen te bedenken waarom energiedrank niet zo gezond is:

• loze calorieën, als je een suikerrijke variant kiest.
• slecht voor je tanden.
• attributie-effect: je zoekt een externe oplossing voor een intern probleem. Als jij je niet fit voelt, of geen focus hebt. Ligt dit vaak aan je leefstijl, omgeving, of waak- en slaappatroon. Kijk eerst eens kritisch naar je leef- en werkgewoontes. Dat is de basis. Niet externe oplossingen.