Inloggen FIT Premium
  • Terug
  • Artikelen
  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact

FIT.nl

Alles over krachttraining, voeding en leefstijl

  • Wetenschappelijk onderbouwd
  • Website van het jaar 2021
  • ★ Trustpilot 9,6 / 10
Menu
FIT.nl
  • Terug
  • Artikelen
          • Afvallen
          • Cardio
          • Herstel
          • Krachttraining
          • Mindset
          • Professionals
          • Spiermassa
          • Voeding
          • Voedingssupplementen

          Hoe kun je genieten van het kerstdiner zonder aan te komen?

          Hoeveel calorieën heb ik nodig per dag?

          Bierbuik: bestaat het en hoe kom je er vanaf?

          Waarom afvallen vaak veel complexer in elkaar zit dan veel diëten ons doen geloven

          7 fitnessoefeningen voor hardlopers

          Hardlopers presteren beter door extra krachttraining

          Intervaltraining: hoe pak je dit het beste aan?

          6 tips voor sporten in de kou

          Hoe lang moet ik rusten tussen de trainingen?

          Is minder lang in bed liggen de oplossing tegen slapeloosheid?

          Vergroot stress de blessurekans?

          Welk tijdstip is het beste voor je training? Ochtend of avond?

          Onderzoek: hip thrust vs squat voor grotere billen [update]

          Maakt de volgorde van oefeningen uit voor kracht & spiermassa?

          15 dingen die ik had willen weten toen ik begon met trainen

          Hoe doorbreek je een plateau?

          Hoe stel ik goede en realistische doelen?

          Wanneer fit zijn een obsessie wordt

          Hoe je boodschappenkar je meer doet uitgeven

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Genieten van versterkte muziek tijdens het sporten

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Coachen op zelfeffectiviteit: cruciaal voor gewichtsbehoud

          Heb ik aanleg voor overgewicht? Wat is hierover waar?

          Hoe krijg ik meer symmetrie in mijn fysiek?

          Word je net zo gespierd met eigen lichaamsgewicht?

          Hoe snel verlies je spiermassa en spierkracht?

          Is plantaardig eiwit net zo goed voor spieropbouw?

          Hoe nauwkeurig is het bijhouden van je voeding?

          Milieubewust eten? Kies je groente en fruit slim

          5 meest gestelde vragen over koffie

          Is het belangrijk om elektrolyten aan te vullen tijdens de inspanning?

          Kun je creatine en cafeïne combineren?

          Supplementgebruik onder jongeren: wat je moet weten

          5 redenen waarom je geen pre-workout moet kopen

          4 redenen waarom je geen fatburners moet kopen

  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop ACTIE
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact
InloggenFIT Premium
omgeving-eten
FIT.nl / Mindset / Interessant onderzoek: ons eetgedrag wordt sterk beïnvloed door anderen

Mindset

Interessant onderzoek: ons eetgedrag wordt sterk beïnvloed door anderen

Mindset

Wist je dat ons eetgedrag sterk wordt beïnvloed door anderen? Meer over dit interessante onderwerp lees je hier.
Erik Huizenga
Auteur: Erik Huizenga, BSc.Leefstijlcoach
Gepubliceerd: 11 november 2021
Laatste update: 16 november 2021
Leestijd: 5 minuten

Deel nu

twitter facebook whatsapp email

Jij hebt te allen tijde de regie over al je gedrag. Oftewel: je beschikt altijd over volledige zelfcontrole en bent autonoom. Klopt dit? Nee, was het maar zo’n feest. Gedrag is namelijk niet zo simpel als het lijkt. Veel van wat we doen of denken wordt namelijk beïnvloed door de sociale omgeving waar we ons in bevinden.

Dit geldt ook voor onze eetkeuzes. Het blijkt bijvoorbeeld uit vele onderzoeken dat we vaak onbewust ons eetgedrag spiegelen aan de porties van anderen en ons gedrag hierop aanpassen.

Dit kan zowel een positieve als negatieve uitwerking hebben. Meer over dit interessante onderwerp lees je in dit artikel.

De aanwezigheid van anderen kan helpen bij het voorkomen van eetbuien

Laat ik positief beginnen. Je hebt vast wel eens gehoord van het “what the hell effect”:  je wijkt een keertje af van je gezonde voornemen, en uit schuldgevoel of frustratie geef je het hele plan maar op en laat je je helemaal gaan. Het what the hell effect is een vorm van alles-of-niets-denken en vindt vaak plaats bij mensen die zichzelf een bepaalde beperking opleggen. Denk aan stoppen met roken of iemand die wil minderen met online zijn.

We zien dit effect ook vaak bij mensen die op dieet zijn. Je hebt je de hele week streng aan de eetregels gehouden, maar vrijdag zwicht je voor een stuk taart. Je kon de verleiding niet weerstaan. Vervolgens denk je “ach ik heb het nu toch allemaal verpest” en laat je je de rest van het weekend helemaal gaan.

Ook binnen onderzoek komt dit effect naar voren. Bijvoorbeeld in een onderzoek waarin diëtende deelnemers meededen aan een smaaktest waarbij ze milkshakes kregen voorgeschoteld; zij lieten zich het flink smaken. Het proeven van een milkshake stond echter niet in hun dieet [1].

Interessant was dat de groep diëters níet over-at van het ijs wanneer anderen hen zagen proeven van de milkshake. Kortom, het lijkt erop dat de sociale omgeving ons eetgedrag in toom kan houden.

Het is natuurlijk wel de vraag in hoeverre je de resultaten van dit onderzoek kunt vertalen naar het echte leven en hoe lang dit effect aanhoudt. Het kan zijn dat de groep diëters later alsnog een eetbui kreeg.

We spiegelen onze porties af aan die van anderen

Wat ook uit onderzoek naar voren komt is dat we ons eetgedrag afstemmen aan de hand van de porties van anderen [1]. Hierbij geldt: hoe sterker de band is met de anderen, hoe krachtiger de invloed is van hun eetgedrag. In een onderzoek op een basisschool kozen kinderen bijvoorbeeld eerder groentes als ze dachten dat hun vrienden dat ook deden [2]. Terwijl bij onbekende kinderen ze veel minder werden beïnvloed.

Ook bij volwassenen blijkt dat de porties die ze bestellen in een restaurant vaker gelijk zijn aan die van de groep waarmee ze uit eten zijn – en minder gelijk aan de porties van mensen aan andere tafels om hun heen [3].

Kunnen anderen helpen bij het weerstaan van verleidingen?

Ook bij het weerstaan van verleidingen lijken anderen om ons heen veel invloed te kunnen hebben op ons eetgedrag. Zo is er bijvoorbeeld een interessant onderzoek gedaan in een laboratorium waar elke ronde drie vrienden deelnamen.

Een van de drie wist niet dat de andere twee een instructie kregen om niet van de koekjes te eten. Er lagen namelijk versgebakken koekjes op een schaal. En wat bleek: de derde persoon kon de koekjes veel beter weerstaan als de twee vrienden er ook niks van aten [4]. Dit werkte zelfs door als de andere vrienden niet meer aanwezig waren. Het lijkt erop dat als er eenmaal een sociale norm is gezet dit ook kan doorwerken als iemand alleen in de ruimte achterblijft.

Hoe effectief is sociale steun?

Naast de vorige twee voorbeelden over de invloed van je omgeving kunnen vrienden of familieleden ook zorgen voor sociale steun. Hoe effectief sociale steun is bij gedragsverandering hangt er vanaf van hóe deze wordt verleend.

Wanneer iemand op dwingende of veroordelende manier jou op je ongezonde gewoonte wijst, dan werkt dat vaak averechts. Dit geldt bijvoorbeeld wanneer iemand de ander zich schuldig probeert te laten voelen. Of wanneer iemand vooral om eigenbelang wil dat de ander verandert.

Ook kan sociale druk averechts werken wanneer je een vriend of familielid vertelt dat je je zorgen maakt om diens eetgedrag en de ander wil overtuigen om gezonder te eten [5]. Een natuurlijke reactie is namelijk dat we in de weerstand schieten wanneer ons gevoel van autonomie (zelfbeschikking) in het geding komt.

Maar anderen kunnen je ook goed helpen bij het nastreven van een gezondere leefstijl. Een partner of vriend kan je steunen in moeilijke tijden en je een spiegel voorhouden. Bij een terugval kun je bijvoorbeeld vragen ‘wat heb je van mij nodig?’ of ‘je hebt dit eerder meegemaakt; wat hielp je toen?’ Of een vriend kan bijvoorbeeld benoemen wat je allemaal al hebt bereikt [6].

Tijdens (online) coaching maak ik bijvoorbeeld samen met de klant een plan waarin de klant aangeeft hoe anderen diegene kunnen helpen om een terugval te voorkomen. Hierbij leg ik ook de nadruk op hoe anderen waarschuwingssignalen kunnen herkennen en op welke manier ze de klant dan kunnen steunen. Anderen in de omgeving van de klant kunnen deze een spiegel voorhouden wanneer hij of zij vermoeider en meer gestresst overkomt of minder tijd heeft om met vrienden af te spreken. Stress en vermoeidheid zijn risicosituaties om terug te vallen in oude eetgewoontes, zoals emotie-eten. Door anderen actief te betrekken en om hulp te durven vragen verkleint dat het risico op een terugval.

Samenvatting

Samengevat zie je dus terug dat onze omgeving van invloed is op ons gedrag. Het is goed om hier bewust van te zijn en om anderen in de omgeving zo veel mogelijk te betrekken bij je gedragsveranderingsproces.

Wil je graag meer weten over hoe je succesvol je leefstijl kunt veranderen, en hier zelf mee aan de slag gaan? In ons boek SLANKER nemen we je stap voor stap mee in jouw afslanktraject en leer je een afslankplan te maken dat bij jou past. Wil je graag samen met een coach aan de slag? Dan helpen we je graag met online coaching.

Auteur
Erik Huizenga
Leefstijlcoach
Geschreven door: Erik Huizenga, BSc.
Erik Huizenga is schrijver, coach en gedragsexpert bij FIT.nl. Hij haalt er veel voldoening uit als hij ziet dat mensen echt wat aan zijn tips hebben en vaardigheden opdoen waarmee ze meer grip krijgen op hun leefstijl. Zijn focus ligt hierbij op gewoonteverandering. Erik houdt van wielrennen, hardlopen en fitness. Naast al deze uitsloverij leest hij geregeld een boek of komt hij op een festival met onverwachte danspasjes. 🕺 Opleiding: BSc. Sociologie. Universiteit van Groningen & gecertificeerd Smartsize me-coach. Hij is mede-auteur van het succesvolle boek en stappenplan de FIT Methode & SLANKER. Ervaring: Erik heeft gewerkt als personal trainer en bootcamptrainer. Daarnaast heeft hij jarenlang ervaring in het schrijven van wetenschappelijk onderbouwde artikelen en online en offline coaching. Lees hier meer over de missie van FIT.nl.

Andere artikelen voor jou

  • Is overgewicht besmettelijk?

    Is overgewicht besmettelijk?

    Door Neeke Smit
  • Jezelf pushen? Focus is de sleutel

    Jezelf pushen? Focus is de sleutel

    Door Robert Jan Tinge
  • 10 tips die helpen om minder gestrest door het leven te gaan

    10 tips die helpen om minder gestrest door het leven te gaan

    Door Erik Huizenga
  • Wanneer fit zijn een obsessie wordt

    Wanneer fit zijn een obsessie wordt

    Door Neeke Smit

Referenties

[1]

Herman, C. P., Roth, D. A., & Polivy, J. (2003). Effects of the presence of others on food intake: a normative interpretation. Psychological bulletin, 129(6), 873.

[2]

Reicks, M., Redden, J. P., Mann, T., Mykerezi, E., & Vickers, Z. (2012). Photographs in lunch tray compartments and vegetable consumption among children in elementary school cafeterias. Jama, 307(8), 784-785.

[3]

De Castro, J. M., & Brewer, E. M. (1992). The amount eaten in meals by humans is a power function of the number of people present. Physiology & behavior, 51(1), 121-125.

[4]

Howland, M., Hunger, J. M., & Mann, T. (2012). Friends don’t let friends eat cookies: Effects of restrictive eating norms on consumption among friends. Appetite, 59(2), 505-509.

[5]

Stephens, M. A. P., Franks, M. M., Rook, K. S., Iida, M., Hemphill, R. C., & Salem, J. K. (2013). Spouses’ attempts to regulate day-to-day dietary adherence among patients with type 2 diabetes. Health Psychology, 32(10), 1029.

[6]

Karfopoulou, E., Anastasiou, C. A., Avgeraki, E., Kosmidis, M. H., & Yannakoulia, M. (2016). The role of social support in weight loss maintenance: results from the MedWeight study. Journal of behavioral medicine, 39(3), 511-518.

Contact & adres:

Europaweg 8
9723 AS Groningen
T: 0502111871

Algemene voorwaarden
Recht op persoonsgegevens
Cookie verklaring
Privacyverklaring

Persoonlijk advies

Heb je een vraag over sport of voeding? Stel dan jouw vraag in de FIT-community. Hier staat ons team van experts klaar om jou te helpen met al je vragen.

Wil je 1 op 1 persoonlijk advies? Dan kun je bij ons terecht voor online coaching. Onze experts staan klaar om je te helpen.

Belangrijk

Deze site geeft geen medisch advies. Wanneer je gezondheidsklachten hebt raden wij je te allen tijde aan contact op te nemen met je huisarts (of eventueel specialist).

fitnl-logo
  • FIT-shop
  • Over ons
  • Contact