FIT.nl mobile logo
Inloggen FORUM
  • Terug
  • Artikelen
  • Gratis tools
    • Gratis voedingsschema
    • Gratis fitnessschema
    • FIT-podcast
    • Begrippen
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten zoek je hier!
  • Oefeningen
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact

FIT.nl

Alles over fitness, voeding en afvallen

  • 🏆 Website van het jaar 2019
  • ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️ Trustpilot 9,6 / 10
  • 🔬 Team van coaches en wetenschappers
Menu
FIT.nl
  • Terug
  • Artikelen
          • Afvallen
          • Conditie
          • Herstel
          • Krachttraining
          • Mindset
          • Voeding
          • Voedingssupplementen

          Heb ik aanleg voor overgewicht? Wat is hierover waar?

          Kom je aan van te weinig slaap?

          Bierbuik: bestaat het en hoe kom je er vanaf?

          Feit of fabel: kom je aan van antipsychotica?

          Hardlopers presteren beter door extra krachttraining

          Intervaltraining: hoe pak je dit het beste aan?

          Trainingsmaskers, zin of onzin?

          Cardio: alle belangrijke informatie

          Je slaap meten. Wat heb je er aan?

          Onderzoek: ‘slechte slapers zijn minder aantrekkelijk’

          Hoe kan sporten je slaapkwaliteit beïnvloeden?

          Kun je een slaaptekort inhalen?

          Thuis trainen: 10 tips, video’s en gratis schema

          Hoe snel verlies je spiermassa en spierkracht?

          Hoeveel herhalingen moet ik doen met fitness?

          Hoe pak je de training weer op na een pauze?

          11 tips om je dag positief en energiek te beginnen

          Hoe kleine stapjes tot grote resultaten kunnen leiden

          Waar wordt een sterke eetgewoonte door beïnvloed?

          Hoelang duurt het aanleren van een gewoonte?

          Wat kun je het beste eten als je ziek bent?

          Kurkuma: ultiem gezond?

          Het ketodieet: de sleutel tot vetverlies?

          Zo gezond is quinoa! + onze top 5 recepten

          Wat zijn de voor- en nadelen van creatine?

          Betere sportprestaties door exogene ketonen?

          Rode peperextract: het nieuwe wondermiddel voor meer spierkracht?

          Verbetert het supplement beta-alanine je sportprestaties?

  • Gratis tools
    • Gratis voedingsschema
    • Gratis fitnessschema
    • FIT-podcast
    • Begrippen
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten zoek je hier!
  • Oefeningen
  • Shop ACTIE
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact
InloggenFIT FORUM
ontstaan-terugval
FIT.nl / Mindset / Hoe ontstaat een terugval? (deel 1)

Mindset

Hoe ontstaat een terugval? (deel 1)

Mindset

Hoe kan het dat mensen moeite hebben om hun gedrag blijvend te veranderen, bijvoorbeeld bij afvallen? Coach Erik legt uit hoe een terugval ontstaat. Lees het hier!
Auteur: Erik Huizenga, BSc.Leefstijlcoach
Gepubliceerd: 17 november 2018
Laatste update: 20 november 2018
Leestijd: 3 minuten

Deel nu

twitter facebook whatsapp email

Ongezond eten, roken of overmatig telefoongebruik; het zijn lastige gewoontes om af te leren waardoor veel mensen terugvallen in hun oude gedrag. Kortom, tijd om hier wat aan te doen. In dit artikel leg ik uit hoe het kan dat mensen terugvallen in hun oude gedrag. Daarnaast geef ik je een aantal bruikbare tips.

Inhoudsopgave

  • Hoe begint een terugval?
  • Veelvoorkomende hoogrisicosituaties:
  • 1. Rationalisatie
  • 2. Ontkenning
  • 3. Irrelevante beslissingen
  • Hoe ga je met een hoogrisicosituatie om?
  • Ineffectieve coping response
  • Effectieve coping response

Hoe begint een terugval?

Een terugval naar het oude gedrag komt meestal niet uit het niets. Daarvoor is vaak al van alles gebeurd.

Een bruikbaar model om een terugval mee te verklaren is het terugvalpreventiemodel van Marlatt. Dit gedragsmodel laat zien dat een terugval meestal begint met een disbalans. Als je leven niet in balans is doordat je last hebt van stress loop je namelijk veel meer kans dat je die stress wilt compenseren. Dit uit zich soms in hunkeringen (cravings) naar lekkernijen.

Nu hoeft zo’n craving op zich nog niet te leiden tot een terugval. Maar het wordt wel een stuk lastiger als je in een echt moeilijke situatie belandt. In het model van Marlatt wordt dit ook wel een ‘hoogrisicosituatie’ genoemd.

Veelvoorkomende hoogrisicosituaties:

  • Negatieve gevoelens zoals woede, eenzaamheid, verdriet en angst.
  • Conflict met andere mensen of problemen in een relatie.
  • Sociale druk.
  • Positieve gevoelens.

Daarnaast treden er vaak nog een aantal gedachtenkronkels op die je in moeilijkheden kunnen brengen. Hieronder worden 3 veelvoorkomende gedachtenkronkels toegelicht:

1. Rationalisatie

De eerste gedachtenkronkel wordt ook wel rationaliseren genoemd. Een voorbeeld hiervan is dat je je eigen gedrag gaat rechtvaardigen. Je kent vast wel de gedachte: “Ik heb het de laatste tijd zo zwaar, ik heb het wel verdiend om te snoepen.”

2. Ontkenning

Bij ontkenning overschat je de mate waarin je met verleidingen om kunt gaan, terwijl uit het verleden is gebleken dat je meestal níet goed met verleidingen om kon gaan en vaak zwicht.

3. Irrelevante beslissingen

Een irrelevante beslissing maak je wanneer je bijvoorbeeld geld meeneemt als je gaat wandelen, om daar uiteindelijk “helemaal per ongeluk” iets lekkers van te kopen, terwijl je jezelf wijsmaakt dat je je portemonnee enkel meeneemt voor onverwachte situaties, zoals voor een taxi wanneer je onverhoopt verdwaald raakt in je eigen stad.

Hoe ga je met een hoogrisicosituatie om?

Stel je komt in een hoogrisicosituatie terecht, dan is het belangrijk om hier op een effectieve manier mee om te gaan. Dit wordt ook wel een effectieve coping response genoemd. Ik leg dit hieronder uit met een veelvoorkomend voorbeeld uit de praktijk.

Voorbeeld ‘Sanne’

Sanne heeft een zware dag gehad en voelt zich moe. Thuis krijgt ze ook nog eens ruzie met haar partner. Ze raakt gefrustreerd. Vervolgens voelt ze een sterke drang om te grijpen naar iets zoets. Dit is een voorbeeld van een hoogrisicosituatie. Uit het verleden bleek namelijk dat ze vaak ging snacken als ze ruzie kreeg en zich gefrustreerd voelt. Sanne krijgt ook last van de gedachtenkronkel “Ik heb het nu wel verdiend om iets lekkers te eten”.

Vervolgens kan Sanne op twee manieren met die gedachtenkronkel omgaan:

Ineffectieve coping response

Een ineffectieve coping response van Sanne zou zijn wanneer ze te veel in haar gedachten meegaat zonder er bij stil te staan of er ook ándere strategieën zijn die haar verder kunnen helpen om zich te ontspannen. De kans is heel groot dat ze gaat snacken wanneer ze de gedachte dat ze het wel heeft verdiend als ‘waar’ beschouwd.

Wanneer ze wel de beslissing neemt om te gaan snacken leidt dat tot negatieve gevoelens en gedachten. Zoals “Ik heb het verprutst, ik kan het niet”. Haar zelfvertrouwen neemt vervolgens af. Deze misstap kan eenmalig zijn. Maar deze uitglijer kan ook leiden tot een gedachte als “Ik heb het nu toch al verprutst, het maakt nu allemaal toch niet meer uit”. Dit wordt ook wel het alles-of-niets-principe genoemd. Resultaat is dat ze zich vervolgens helemaal laat gaan. Bij een ineffectieve coping response wordt de kans dat Sanne terugvalt dus veel groter.

Effectieve coping response

Een effectieve coping response is bijvoorbeeld wanneer Sanne tegen zichzelf zegt: “Als ik mij gefrustreerd voel na mijn werk ga ik niet snacken, maar dan ga ik een rondje wandelen, of een vriendin bellen om over mijn gevoelens te praten. Er zijn namelijk effectievere manieren om tot rust te komen en te ontspannen”. Dit leidt tot meer zelfvertrouwen en verkleint de kans op een terugval.

Wil je meer weten over dit onderwerp? In dit artikel bespreek ik hoe je een terugval voorkomt.

Auteur
Leefstijlcoach
Geschreven door: Erik Huizenga, BSc.
Erik Huizenga is schrijver, coach en gedragsexpert bij FIT.nl. Hij haalt er veel voldoening uit als hij ziet dat mensen echt wat aan zijn tips hebben en vaardigheden opdoen waarmee ze meer grip krijgen op hun leefstijl. Zijn focus ligt hierbij op gewoonteverandering. Erik houdt van wielrennen, hardlopen en fitness. Naast al deze uitsloverij leest hij geregeld een boek of komt hij op een festival met onverwachte danspasjes. 🕺 Opleiding: BSc. Sociologie. Universiteit van Groningen & gecertificeerd Smartsize me-coach. Hij is mede-auteur van het succesvolle boek en stappenplan de FIT Methode. Ervaring: Erik heeft gewerkt als personal trainer en bootcamptrainer. Daarnaast heeft hij jarenlang ervaring in het schrijven van wetenschappelijk onderbouwde artikelen en online en offline coaching. Lees hier meer over de missie van FIT.nl.

Andere artikelen voor jou

  • Waarom zwicht de ene persoon veel sneller voor iets lekkers dan de ander?

    Waarom zwicht de ene persoon veel sneller voor iets lekkers dan de ander?

    Door Erik Huizenga
  • Hoe kleine stapjes tot grote resultaten kunnen leiden

    Hoe kleine stapjes tot grote resultaten kunnen leiden

    Door Erik Huizenga
  • Hoe voorkom je dat een dipje een terugval wordt?

    Hoe voorkom je dat een dipje een terugval wordt?

    Door Erik Huizenga
  • Hoelang duurt het aanleren van een gewoonte?

    Hoelang duurt het aanleren van een gewoonte?

    Door Jeroen van der Mark

Contact & adres:

Europaweg 8
9723AS Groningen
T: 0502111871

Algemene voorwaarden
Recht op persoonsgegevens
Cookie verklaring
Privacyverklaring

Persoonlijk advies

Heb je een vraag over sport of voeding? Stel dan jouw vraag in de FIT-community. Hier staat ons team van experts klaar om jou te helpen met al je vragen.

Wil je 1 op 1 persoonlijk advies? Dan kun je bij ons terecht voor online coaching. Onze experts staan klaar om je te helpen.

Belangrijk

Deze site geeft geen medisch advies. Wanneer je gezondheidsklachten hebt raden wij je te allen tijde aan contact op te nemen met je huisarts (of eventueel specialist).

fitnl-logo
  • FIT-shop
  • Over ons
  • Contact