Inloggen FIT PRO
  • Terug
  • Artikelen
  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief

FIT.nl

Alles over krachttraining, voeding en leefstijl

  • Wetenschappelijk onderbouwd
  • Website van het jaar 2021
  • ★ Trustpilot 9,6 / 10
Menu
FIT.nl
  • Terug
  • Artikelen
          • Afvallen
          • Cardio
          • Herstel
          • Krachttraining
          • Mindset
          • Professionals
          • Spiermassa
          • Voeding
          • Voedingssupplementen

          Kun je plaatselijk vet verbranden?

          Wat is de beste methode om vet te verbranden?

          Hoe kun je genieten van het kerstdiner zonder aan te komen?

          Hoeveel calorieën heb ik nodig per dag?

          Krachttraining voor betere hardloopprestaties

          Fit op wintersport: welke oefeningen zijn goed?

          Intervaltraining: hoe pak je dit het beste aan?

          6 tips voor sporten in de kou

          Hoe lang moet ik rusten tussen de trainingen?

          Is minder lang in bed liggen de oplossing tegen slapeloosheid?

          Vergroot stress de blessurekans?

          Welk tijdstip is het beste voor je training? Ochtend of avond?

          Train je met de incline bench press meer de bovenkant borst?

          Onderzoek: hip thrust vs squat voor grotere billen [update]

          Maakt de volgorde van oefeningen uit voor kracht & spiermassa?

          15 dingen die ik had willen weten toen ik begon met trainen

          Hoe stel ik goede en realistische doelen?

          Wanneer fit zijn een obsessie wordt

          Hoe je boodschappenkar je meer doet uitgeven

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Genieten van versterkte muziek tijdens het sporten

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Coachen op zelfeffectiviteit: cruciaal voor gewichtsbehoud

          Heb ik aanleg voor overgewicht? Wat is hierover waar?

          Onderzoek: meer kans op de datingmarkt? Overdrijf niet met je spieren!

          Hoe krijg ik meer symmetrie in mijn fysiek?

          Word je net zo gespierd met eigen lichaamsgewicht?

          Hoe snel verlies je spiermassa en spierkracht?

          Kom je sneller aan als je ’s avonds laat eet?

          Onderzoek: maakt de verdeling en timing van eiwitten uit voor je spieren?

          Wat zijn de voor- en nadelen van calorieën tellen?

          Sporten en de ramadan: hoe combineer je dit?

          Wat werkt beter: whey of caseïne voor het slapen gaan?

          Kun je creatine en cafeïne combineren?

          Supplementgebruik onder jongeren: wat je moet weten

          5 redenen waarom je geen pre-workout moet kopen

  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop ACTIE
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
InloggenFIT PRO
ontstaan-terugval
FIT.nl Mindset Hoe ontstaat een terugval?...
Erik Huizenga
Auteur: Erik Huizenga, BSc.Leefstijlcoach
17 nov. 2018 geplaatst
26 mei. 2022 geüpdatet

Mindset

Hoe ontstaat een terugval? (deel 1)

Mindset

Waarom is het zo lastig om gedrag blijvend te veranderen, bijvoorbeeld bij afvallen? Coach Erik legt uit hoe een terugval ontstaat.
Erik Huizenga
Auteur: Erik Huizenga, BSc.Leefstijlcoach

Inhoudsopgave

  • Hoe begint een terugval?
  • Veelvoorkomende hoogrisicosituaties:
  • 1. Rationalisatie
  • 2. Ontkenning
  • 3. Irrelevante beslissingen
  • Hoe ga je met een hoogrisicosituatie om?
  • Ineffectieve coping response
  • Effectieve coping response
Lees meer

Deel dit artikel

facebook whatsapp linklink gekopieërd!

Ongezond eten, roken of overmatig telefoongebruik; het zijn lastige gewoontes om af te leren waardoor veel mensen terugvallen in hun oude gedrag. Kortom, tijd om hier wat aan te doen. In dit artikel leg ik uit hoe het kan dat mensen terugvallen in hun oude gedrag. Daarnaast geef ik je een aantal bruikbare tips.

Inhoudsopgave

  • Hoe begint een terugval?
  • Veelvoorkomende hoogrisicosituaties:
  • 1. Rationalisatie
  • 2. Ontkenning
  • 3. Irrelevante beslissingen
  • Hoe ga je met een hoogrisicosituatie om?
  • Ineffectieve coping response
  • Effectieve coping response

Hoe begint een terugval?

Een terugval naar het oude gedrag komt meestal niet uit het niets. Daarvoor is vaak al van alles gebeurd.

Een bruikbaar model om een terugval mee te verklaren is het terugvalpreventiemodel van Marlatt. Dit gedragsmodel laat zien dat een terugval meestal begint met een disbalans. Als je leven niet in balans is doordat je last hebt van stress loop je namelijk veel meer kans dat je die stress wilt compenseren. Dit uit zich soms in hunkeringen (cravings) naar lekkernijen.

Nu hoeft zo’n craving op zich nog niet te leiden tot een terugval. Maar het wordt wel een stuk lastiger als je in een echt moeilijke situatie belandt. In het model van Marlatt wordt dit ook wel een ‘hoogrisicosituatie’ genoemd.

Veelvoorkomende hoogrisicosituaties:

  • Negatieve gevoelens zoals woede, eenzaamheid, verdriet en angst.
  • Conflict met andere mensen of problemen in een relatie.
  • Sociale druk.
  • Positieve gevoelens.

Daarnaast treden er vaak nog een aantal gedachtenkronkels op die je in moeilijkheden kunnen brengen. Hieronder worden 3 veelvoorkomende gedachtenkronkels toegelicht:

1. Rationalisatie

De eerste gedachtenkronkel wordt ook wel rationaliseren genoemd. Een voorbeeld hiervan is dat je je eigen gedrag gaat rechtvaardigen. Je kent vast wel de gedachte: “Ik heb het de laatste tijd zo zwaar, ik heb het wel verdiend om te snoepen.”

2. Ontkenning

Bij ontkenning overschat je de mate waarin je met verleidingen om kunt gaan, terwijl uit het verleden is gebleken dat je meestal níet goed met verleidingen om kon gaan en vaak zwicht.

3. Irrelevante beslissingen

Een irrelevante beslissing maak je wanneer je bijvoorbeeld geld meeneemt als je gaat wandelen, om daar uiteindelijk “helemaal per ongeluk” iets lekkers van te kopen, terwijl je jezelf wijsmaakt dat je je portemonnee enkel meeneemt voor onverwachte situaties, zoals voor een taxi wanneer je onverhoopt verdwaald raakt in je eigen stad.

Hoe ga je met een hoogrisicosituatie om?

Stel je komt in een hoogrisicosituatie terecht, dan is het belangrijk om hier op een effectieve manier mee om te gaan. Dit wordt ook wel een effectieve coping response genoemd. Ik leg dit hieronder uit met een veelvoorkomend voorbeeld uit de praktijk.

Voorbeeld ‘Sanne’

Sanne heeft een zware dag gehad en voelt zich moe. Thuis krijgt ze ook nog eens ruzie met haar partner. Ze raakt gefrustreerd. Vervolgens voelt ze een sterke drang om te grijpen naar iets zoets. Dit is een voorbeeld van een hoogrisicosituatie. Uit het verleden bleek namelijk dat ze vaak ging snacken als ze ruzie kreeg en zich gefrustreerd voelt. Sanne krijgt ook last van de gedachtenkronkel “Ik heb het nu wel verdiend om iets lekkers te eten”.

Vervolgens kan Sanne op twee manieren met die gedachtenkronkel omgaan:

Ineffectieve coping response

Een ineffectieve coping response van Sanne zou zijn wanneer ze te veel in haar gedachten meegaat zonder er bij stil te staan of er ook ándere strategieën zijn die haar verder kunnen helpen om zich te ontspannen. De kans is heel groot dat ze gaat snacken wanneer ze de gedachte dat ze het wel heeft verdiend als ‘waar’ beschouwd.

Wanneer ze wel de beslissing neemt om te gaan snacken leidt dat tot negatieve gevoelens en gedachten. Zoals “Ik heb het verprutst, ik kan het niet”. Haar zelfvertrouwen neemt vervolgens af. Deze misstap kan eenmalig zijn. Maar deze uitglijer kan ook leiden tot een gedachte als “Ik heb het nu toch al verprutst, het maakt nu allemaal toch niet meer uit”. Dit wordt ook wel het alles-of-niets-principe genoemd. Resultaat is dat ze zich vervolgens helemaal laat gaan. Bij een ineffectieve coping response wordt de kans dat Sanne terugvalt dus veel groter.

Effectieve coping response

Een effectieve coping response is bijvoorbeeld wanneer Sanne tegen zichzelf zegt: “Als ik mij gefrustreerd voel na mijn werk ga ik niet snacken, maar dan ga ik een rondje wandelen, of een vriendin bellen om over mijn gevoelens te praten. Er zijn namelijk effectievere manieren om tot rust te komen en te ontspannen”. Dit leidt tot meer zelfvertrouwen en verkleint de kans op een terugval.

Wil je meer weten over dit onderwerp? In dit artikel bespreek ik hoe je een terugval voorkomt.

Erik Huizenga
Erik Huizenga, BSc.
Leefstijlcoach
Erik Huizenga is schrijver, coach en gedragsexpert bij FIT.nl. Hij haalt er veel voldoening uit als hij ziet dat mensen echt wat aan zijn tips hebben en vaardigheden opdoen waarmee ze meer grip krijgen op hun leefstijl. Zijn focus ligt hierbij op gewoonteverandering. Erik houdt van wielrennen, hardlopen en fitness. Naast al deze uitsloverij leest hij geregeld een boek of komt hij op een festival met onverwachte danspasjes. 🕺 Opleiding: BSc. Sociologie. Universiteit van Groningen & gecertificeerd Smartsize me-coach. Hij is mede-auteur van het succesvolle boek en stappenplan de FIT Methode & SLANKER. Ervaring: Erik heeft gewerkt als personal trainer en bootcamptrainer. Daarnaast heeft hij jarenlang ervaring in het schrijven van wetenschappelijk onderbouwde artikelen en online en offline coaching. Lees hier meer over de missie van FIT.nl. Lees meer

Andere artikelen voor jou

  • Behaal je beter resultaat met minder druk?

    Behaal je beter resultaat met minder druk?

    Door Robert Jan Tinge
  • Interessant onderzoek: het herkaderen van je gedachten helpt tegen emotie-eten

    Interessant onderzoek: het herkaderen van je gedachten helpt tegen emotie-eten

    Door Erik Huizenga
  • Hoe bereid je je voor op moeilijke momenten?

    Hoe bereid je je voor op moeilijke momenten?

    Door Erik Huizenga

Contact & adres:

E: team@fit.nl
T: 0502111871

Algemene voorwaarden
Recht op persoonsgegevens
Cookie verklaring
Privacyverklaring

Persoonlijk advies

Heb je een vraag over sport of voeding? Stel dan jouw vraag in de FIT-community. Hier staat ons team van experts klaar om jou te helpen met al je vragen.

Wil je 1 op 1 persoonlijk advies? Dan kun je bij ons terecht voor online coaching. Onze experts staan klaar om je te helpen.

Belangrijk

Deze site geeft geen medisch advies. Wanneer je gezondheidsklachten hebt raden wij je te allen tijde aan contact op te nemen met je huisarts (of eventueel specialist).

fitnl-logo
  • FIT-shop
  • Over ons
  • Contact