FIT.nl mobile logo
Inloggen FIT Premium
  • Terug
  • Artikelen
  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Gratis fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact

FIT.nl

Alles over krachttraining, voeding en leefstijl

  • Wetenschappelijk onderbouwd
  • Website van het jaar 2021
  • ★ Trustpilot 9,6 / 10
Menu
FIT.nl
  • Terug
  • Artikelen
          • Afvallen
          • Cardio
          • Herstel
          • Krachttraining
          • Mindset
          • Professionals
          • Spiermassa
          • Voeding
          • Voedingssupplementen

          Waarom krimpen je borsten als je afvalt?

          Afvallen zonder dieet: 15 handige tips

          Helpen eetlustremmers om af te vallen?

          Slimme weegschaal: niet bepaald betrouwbaar

          Hardlopers presteren beter door extra krachttraining

          Intervaltraining: hoe pak je dit het beste aan?

          6 tips voor sporten in de kou

          Trainingsmaskers, zin of onzin?

          Kun je een slaaptekort inhalen?

          Je slaap meten. Wat heb je er aan?

          Onderzoek: ‘slechte slapers zijn minder aantrekkelijk’

          Hoe kan sporten je slaapkwaliteit beïnvloeden?

          Gebruik van de pil van invloed op je spiermassa en kracht?

          Onderzoek: sterker door niet aan je spieren te denken

          Hoe combineer je voetbal en krachttraining?

          Hoe bouw je snel spiermassa op?

          Wanneer fit zijn een obsessie wordt

          Hoe je boodschappenkar je meer doet uitgeven

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Interessant onderzoek: het herkaderen van je gedachten helpt tegen emotie-eten

          Genieten van versterkte muziek tijdens het sporten

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Coachen op zelfeffectiviteit: cruciaal voor gewichtsbehoud

          Heb ik aanleg voor overgewicht? Wat is hierover waar?

          Is plantaardig eiwit net zo goed voor spieropbouw?

          Minder snel spiermassa en herstel als je ouder wordt?

          Hoe behoud je spiermassa en spierkracht tijdens je vakantie?

          Word je net zo gespierd met eigen lichaamsgewicht?

          Eten en sporten: wat moet ik eten voor en na de training?

          Is alcohol een gevaar voor je spiermassa?

          Is soja slecht voor je testosteron als man?

          Hoe verloopt de vertering van eiwitten?

          Supplementgebruik onder jongeren: wat je moet weten

          5 redenen waarom je geen pre-workout moet kopen

          4 redenen waarom je geen fatburners moet kopen

          Wat zijn de voor- en nadelen van creatine?

  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Gratis fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop ACTIE
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact
InloggenFIT Premium
spinazie
FIT.nl / Voeding / Wat zijn de nieuwe aanbevelingen nitraatrijke groenten?

Voeding

Wat zijn de nieuwe aanbevelingen nitraatrijke groenten?

Voeding

Fans van nitraatrijke groenten, zoals sla, spinazie en andijvie, opgelet! Er is onderzoek gedaan naar de gezondheidsrisico's. Lees hier de resultaten!
Auteur: Neeke Smit, BSc.Sportdiëtiste & personal coach
Gepubliceerd: 21 oktober 2014
Laatste update: 3 februari 2019
Leestijd: 4 minuten

Deel nu

twitter facebook whatsapp email

Fans van nitraatrijke groenten, zoals sla, spinazie en andijvie, opgelet! Goed nieuws voor liefhebbers van deze groene groenten, want uit nieuw onderzoek blijkt dat het niet schadelijk is om deze met regelmaat te eten. Lees hier waar deze adviezen op zijn gebaseerd en waarom deze nu herzien zijn.

Bronnen van nitraat

De voornaamste bronnen van nitraat zijn drinkwater en groenten. Hierbij gaat het vooral om bladgroenten zoals sla en spinazie. 50 tot 85% van het nitraat krijgen mensen binnen uit groente, 7 tot 9% komt uit drinkwater.

Tot de nitraatrijke groenten behoren naast sla en spinazie ook andijvie, spitskool, waterkers, paksoi, postelein en Chinese kool.[1] Daarnaast krijgen de nitraatrijke bieten momenteel veel aandacht in de sportwereld vanwege het mogelijk positieve effect op de sportprestaties bij gebruik van geconcentreerd bietensap [2]. Het nitraatgehalte in groente wordt onder andere bepaald door het ras en kan variëren door invloed van zonlicht tijdens de groei: zomergroenten bevatten minder nitraat dan wintergroenten [1,3].

Nitraat wordt ook als additief gebruikt bij half harde en harde kaassoorten. Daarnaast wordt het ook toegevoegd aan bereidde vleeswaren om de houdbaarheid ervan te verlengen. Hierbij geldt een maximale concentratie van 100 tot 500 mg/kg. Deze grens ligt ver onder het maximum van 4500 mg/kg dat geldt voor nitraatrijke groente [3].

De oude adviezen en waar deze op gebaseerd zijn

Nitraat komt dus van nature in onze voeding voor en als toevoeging bij bepaalde voedingsmiddelen. Nitraat op zich is niet schadelijk, tenzij het met zeer grote hoeveelheden wordt ingenomen. Nitraat zelf is niet gevaarlijk voor de gezondheid. Toch is er een ADI waarde opgesteld voor nitraat (3,7 mg/kg lichaamsgewicht)[1,3]. Het lichaam neemt alle nitraat uit de voeding op. Hiervan komt 25% in het speeksel terecht, de rest wordt uitgescheiden via de urine. Twintig procent van het nitraat in het speeksel wordt in de mondholte door bacteriën omgezet in nitriet [4]. Ook tijdens de bereiding of het bewaren van nitraatrijke groenten kan nitriet ontstaan. Nitriet kan door een reactie met eiwitten uit vis nitrosaminen vormen, die door het International Agency for Research on Cancer (IARC) benoemd is tot mogelijk kankerverwekkend voor de mens[6,7,8]. Met het eten van nitraatrijke groenten wordt de ADI-waarde gemakkelijk overschreden. Uit voorzorg is er destijds voor gekozen om te adviseren niet meer dan 2 maal per week nitraatrijke groenten te eten.  Een nitraatrijke maaltijd resulteert in een verhoging van de NDMA-uitscheiding in de urine. NDMA is een nitrosamineverbinding. Vooral de combinatie van nitriet met vis zorgde voor de vorming van nitrosaminen, bleek uit een maag-darmmodel van TNO. Uit voorzorg is er toen besloten om te adviseren om geen vis met nitraatrijke groenten te eten [5]. Samengevat kwamen de oude adviezen hier op neer:

  • Eet maximaal twee keer per week nitraatrijke groenten
  • Koel restjes nitraatrijke groenten snel af en bewaar ze maximaal 2 dagen in de koelkast
  • Combineer nitraatrijke groenten niet met vis of schaaldieren.[5]

Nieuwe aanbevelingen

Bij een beoordeling van de gezondheidsrisico’s en -voordelen door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) is echter geconcludeerd dat het onwaarschijnlijk is dat de blootstelling aan nitraat via groenten zal leiden tot gezondheidsrisico’s [9].  Daarnaast waren de gezondheidsvoordelen van voldoende groenten eten, waaronder ook nitraatrijke groenten, groter dan de mogelijke risico’s. Op basis van dezelfde onderzoeken in het maag-darmmodel van TNO waar de eerdere adviezen op gebaseerd zijn, is een risicoanalyse uitgevoerd door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Deze heeft geconcludeerd dat er geen acuut of langetermijnrisico op kanker optreedt bij het eten van nitraatrijke groenten in combinatie met vis. De in het lichaam gevormde nitrosaminen leveren een verwaarloosbaar risico op [10]. Op basis van deze conclusies zijn de aanbevelingen met betrekking tot het eten van nitraatrijke groenten aangepast. Bietensap en concentraten hiervan zijn niet meegenomen in het onderzoek van de EFSA. De inname van nitraat hieruit komen bovenop de dagelijkse nitraatinname uit andere bronnen. Hierdoor zullen de ADI-waarden vaker en hoger overschreden worden dan onderzocht. Het is onduidelijk of de nitrosaminewaarden in het bloed verder zullen toenemen bij een hogere nitraatinname en wat de risico’s hiervan zijn. Vanwege deze onzekerheid wordt sporters alsnog aanbevolen terughoudend te zijn met bietensap en nitraatrijke sportsupplementen [5].

De nieuwe aanbevelingen met betrekking tot nitraat zijn als volgt:

  • Er geldt geen beperkend advies voor volwassen voor de inname van nitraatrijke groenten
  • Nitraatrijke groeten kunnen gewoon met vis gegeten worden
  • Aanbevelingen voor het wassen en bereiden van nitraatrijke groenten zijn aangepast tot bestaande bewaaradviezen
  • Het advies om kinderen jonger dan zes maanden geen nitraatrijke groenten te geven vervalt
  • Sporters worden nog steeds geadviseerd niet dagelijks gebruik te maken van nitraatrijke sportsupplementen
  • Het advies om geen water uit privébronnen te gebruiken voor het maken van flessenvoeding blijft ook gehandhaafd [5,11].

Referenties:

[1] Voedingscentrum. (2014) Nitraat. http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/nitraat.aspx

[2] Fitness-tips (2013) Het effect van rode bietensap. https://www.fit.nl/voeding/effect-rode-bietensap

[3] Hartman, E. (2009) Mens en voeding.

[4] Archer DL. Evidence that ingested nitrate and nitrite are beneficial to health. Review. J Food Protect 2002;65(5):872-875.

[5] Voedingscentrum (2014) Factsheet nitraat. http://www.voedingscentrum.nl/Assets/Uploads/voedingscentrum/Documents/Professionals/Pers/Factsheets/Factsheet-nitraat-nitriet-advisering-2014.pdf

[6] Vermeer ITM. Nitrate exposure and endogenous formation of carcinogenic nitrosamines in humans. Proefschrift. Maastricht: Universiteit Maastricht, 2000

[7] Peters S. Risico’s van nitraatrijke groente. Voeding Nu 2008 4:9-11.

[8] Krul CAM, Zeilmaker M, et al. Intragastric formation and modulation of N-nitrosodimethylamine in a dynamic in vitro gastrointestinal model under physiological conditions. J Food Chem Toxicol 2004:42:51-63.

[9] EFSA. EFSA Panel on Contaminants in the Food Chain (CONTAM); Scientific Opinion. Nitrate in vegetables. EFSA J 2008;689:1-79. Question No EFSA-Q-2006-071, adopted on 10 April 2008

[10] Zeilmaker MJ, Bakker MI, et al. Risk assessment of N-nitrosodimethylamine formed endogenously after fish-with-vegetable meals. Toxicol Sci 2010;116(1):323-335

[11] Voeding nu (2014) Adviezen nitraat en nitraatrijke groenten herzien. http://www.voedingnu.nl/Uploads/2014/10/VNU10-nitraatadviezen-herzien.PDF

Auteur
Sportdiëtiste & personal coach
Geschreven door: Neeke Smit, BSc.
Neeke is (sport)diëtist (officieel geregistreerd in het kwaliteitsregister Paramedici) & gecertificeerd trainer bij FIT.nl. Haar doel is om jou te helpen zo gezond mogelijk te leven. Zonder restricties, zonder onzin en op een leuke manier. Ze is allergisch voor fabeltjes en hypes over voeding en voorziet je graag van de laatste inzichten over een gezonde leefstijl. Neeke besteedt haar vrije tijd het liefst op de kop tijdens paaldansen of yoga. Of tot rust komend in de natuur met een rondje hardlopen of wandelen met haar hond. Waar je haar 's nachts voor wakker mag maken? Pindakaas! ❤️Lees hier meer over de missie van FIT.nl.

Andere artikelen voor jou

  • Oermelk: extra gezond of marketing?

    Oermelk: extra gezond of marketing?

    Door Neeke Smit
  • Mealpreppen voor beginners + tips & recepten

    Mealpreppen voor beginners + tips & recepten

    Door Wiebren de Jong
  • Hoeveel zout mag ik eten per dag?

    Hoeveel zout mag ik eten per dag?

    Door Neeke Smit
  • Zijn ingevroren groenten net zo gezond als verse groenten?

    Zijn ingevroren groenten net zo gezond als verse groenten?

    Door Neeke Smit

Contact & adres:

Europaweg 8
9723 AS Groningen
T: 0502111871

Algemene voorwaarden
Recht op persoonsgegevens
Cookie verklaring
Privacyverklaring

Persoonlijk advies

Heb je een vraag over sport of voeding? Stel dan jouw vraag in de FIT-community. Hier staat ons team van experts klaar om jou te helpen met al je vragen.

Wil je 1 op 1 persoonlijk advies? Dan kun je bij ons terecht voor online coaching. Onze experts staan klaar om je te helpen.

Belangrijk

Deze site geeft geen medisch advies. Wanneer je gezondheidsklachten hebt raden wij je te allen tijde aan contact op te nemen met je huisarts (of eventueel specialist).

fitnl-logo
  • FIT-shop
  • Over ons
  • Contact