Inloggen FIT Premium
  • Terug
  • Artikelen
  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact

FIT.nl

Alles over krachttraining, voeding en leefstijl

  • Wetenschappelijk onderbouwd
  • Website van het jaar 2021
  • ★ Trustpilot 9,6 / 10
Menu
FIT.nl
  • Terug
  • Artikelen
          • Afvallen
          • Cardio
          • Herstel
          • Krachttraining
          • Mindset
          • Professionals
          • Spiermassa
          • Voeding
          • Voedingssupplementen

          Wat is de beste methode om vet te verbranden?

          Hoe kun je genieten van het kerstdiner zonder aan te komen?

          Hoeveel calorieën heb ik nodig per dag?

          Bierbuik: bestaat het en hoe kom je er vanaf?

          Fit op wintersport: welke oefeningen zijn goed?

          7 fitnessoefeningen voor hardlopers

          Hardlopers presteren beter door extra krachttraining

          Intervaltraining: hoe pak je dit het beste aan?

          Hoe lang moet ik rusten tussen de trainingen?

          Is minder lang in bed liggen de oplossing tegen slapeloosheid?

          Vergroot stress de blessurekans?

          Welk tijdstip is het beste voor je training? Ochtend of avond?

          Train je met de incline bench press meer de bovenkant borst?

          Onderzoek: hip thrust vs squat voor grotere billen [update]

          Maakt de volgorde van oefeningen uit voor kracht & spiermassa?

          15 dingen die ik had willen weten toen ik begon met trainen

          Hoe stel ik goede en realistische doelen?

          Wanneer fit zijn een obsessie wordt

          Hoe je boodschappenkar je meer doet uitgeven

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Genieten van versterkte muziek tijdens het sporten

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Coachen op zelfeffectiviteit: cruciaal voor gewichtsbehoud

          Heb ik aanleg voor overgewicht? Wat is hierover waar?

          Hoe krijg ik meer symmetrie in mijn fysiek?

          Word je net zo gespierd met eigen lichaamsgewicht?

          Hoe snel verlies je spiermassa en spierkracht?

          Is plantaardig eiwit net zo goed voor spieropbouw?

          Sporten en de ramadan: hoe combineer je dit?

          Kom je sneller aan als je ’s avonds laat eet?

          Hoe nauwkeurig is het bijhouden van je voeding?

          Milieubewust eten? Kies je groente en fruit slim

          Kun je creatine en cafeïne combineren?

          Supplementgebruik onder jongeren: wat je moet weten

          5 redenen waarom je geen pre-workout moet kopen

          4 redenen waarom je geen fatburners moet kopen

  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop ACTIE
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact
InloggenFIT Premium
nudgen-gezond
FIT.nl / Nieuws / Onderzoek: Is nudgen de manier om gezonder te eten?

Nieuws

Onderzoek: Is nudgen de manier om gezonder te eten?

Nieuws

Een nieuwe methode om iemands gedrag te veranderen is nudgen. Zou dit de oplossing zijn voor de obesitasepidemie?
Neeke Smit
Auteur: Neeke Smit, BSc.Sportdiëtiste & personal coach
Gepubliceerd: 27 november 2019
Laatste update: 5 augustus 2021
Leestijd: 4 minuten

Deel nu

twitter facebook whatsapp email

Nederlanders eten over het algemeen te ongezond. Ondanks alle inspanningen vanuit de overheid blijft het aantal mensen met overgewicht, obesitas en welvaartsgerelateerde ziekten toenemen. Een methode om iemands gedrag te veranderen is nudgen. Zou dit de oplossing zijn voor de obesitasepidemie?

Inhoudsopgave

  • Wat is nudgen?
  • Het onderzoek
  • Wat is het meest effectief?
  • Wat kwam er nog meer uit het onderzoek
  • Beperkingen van het onderzoek
  • Conclusie

Wat is nudgen?

Nudgen is het beïnvloeden van keuzegedrag door een zetje in de goede richting te geven. Dit zonder iets te verbieden of mensen financieel te prikkelen. Een nudge is een methode om het keuzegedrag van iemand, vaak onbewust, te beïnvloeden.

Fruit op ooghoogte neerleggen telt als een nudge. De frisdranktaks waarbij frisdrank duurder wordt gemaakt of het verbannen van junkfood uit een kantine niet. Er zijn verschillende nudges ontwikkeld met het doel ons gezonder te laten eten. Een recente meta-analyse heeft onderzocht welke vorm van nudgen hierin het effectiefst is [1].

Het onderzoek

In deze meta-analyse zijn 96 onderzoeken meegenomen met meer dan 133,6 miljoen waarnemingen omtrent effecten van nudgen! Er werd gekeken naar de effectiviteit van de verschillende methodes van nudgen. Hierbij maakten de onderzoekers een onderscheid tussen 3 verschillende categorieën.

Cognitieve nudges

Het doel van een cognitieve nudge is de consument voorzien van informatie. In dit onderzoek zijn drie cognitieve nudges meegenomen. De eerste nudge is het voorzien van informatie over de voedingswaarde. Zoals een voedingswaardetabel op een etiket.

Bij de tweede methode wordt de consument geholpen met het interpreteren van het etiket. Bijvoorbeeld door een stoplichtmethode of door het toevoegen van symbolen. Denk aan het bekende Vinkje in Nederland.

De derde methode in deze categorie is de manier van aanbieden van de voedingsmiddelen. Door bijvoorbeeld de gezondere keuzes in het zicht op te stellen. Bij deze 3 methodes zijn de tweede en derde methode het effectiefst.

Emotionele nudges

De eerste methode die we rekenen tot een emotionele nudge is het aantrekkelijker maken van een gezonde keuze. Denk aan het aantrekkelijker laten lijken van producten met mooie foto’s of beschrijvingen. Er wordt meer gericht op het creëren van een goed gevoel bij het kiezen van een gezond product dan de consument daadwerkelijk te informeren.

De andere methode is het direct aanmoedigen van mensen om gezondere keuzes te maken. Bijvoorbeeld door het plaatsen van advertenties die reclame maken voor gezondere keuzes. Of door bijvoorbeeld de medewerkers van de kassa te betrekken. Ik denk dat iedereen het wel eens is overkomen. Je rekent wat af bij de kassa en je krijgt de vraag of je nog een chocoladereep wil hebben voor een euro. Dit is dezelfde methode, maar dan gericht op verkopen in plaats van de klant gezonder te laten eten.

Gedragsnudges

Waar bij de eerdere methodes de consument bewust kan zijn van de nudge is dat bij de zogenaamde gedragsnudges niet het geval. In deze groep vallen 2 interventies waarbij het doel is om het gedrag te veranderen. Zonder daadwerkelijk invloed uit te oefenen op de kennis of het gevoel van de consument. Denk aan het gemakkelijker maken voor de consument om een gezondere keuze te maken. Dir gebeurt bijvoorbeeld wanneer de gezonde keuzes in de kantine eerst aangeboden worden, waardoor het dienblad al vol is wanneer je bij het ongezonde deel aankomt.

De tweede methode is het aanpassen van de portiegrootte. Door gebruik te maken van kleinere borden, glazen of verpakkingen van ongezonde producten.

Wat is het meest effectief?

Terwijl wij ons in Nederland nog druk maken over het gebruik van een voedsellabel, blijkt dit de minst effectieve methode te zijn. Deze methode kan leiden tot een vermindering van 64 kcal per dag. De op emotiegerichte nudges blijken efficiënter. Deze kunnen leiden tot een afname van 129 kcal per dag. Maar de meest effectieve manier van nudgen zijn de gedragsnudges. Dit kan namelijk wel oplopen tot een lagere calorie-inname van 209 kcal per dag!

Wat kwam er nog meer uit het onderzoek

Er is in dit onderzoek niet alleen gekeken naar verschillende nudges en het mogelijke effect hiervan. Er is ook gekeken naar het verschil tussen nudges in de supermarkt of horeca, het effect op volwassenen en kinderen, het effect in verschillende landen en de verschillen tussen nudges die gezonde producten aanprijzen of juist ongezonde producten ontmoedigen.

Het blijkt dat de nudges het effectiefst zijn bij eten buiten de deur. Het effect in supermarkten was minder sterk. In de Verenigde Staten zijn de consumenten gevoeliger voor nudges dan in andere landen. Hier was het effect 47% groter dan in andere landen! Ook is de nudge effectiever als de focus ligt op het minderen van ongezond eten dan op het meer eten van gezonde voeding. Er is geen verschil in de uitkomst van het nudgen van volwassenen of kinderen. Dit effect was gelijk.

Beperkingen van het onderzoek

Ondanks dat er veel onderzoeken beschikbaar waren voor deze meta-analyse geven de onderzoekers aan dat er meer onderzoek gedaan moet worden naar dit onderwerp. Zo is er bijvoorbeeld geen onderzoek beschikbaar over het effect van het aanbieden van ongezonde voeding op een onaantrekkelijke manier. Ook moet er meer onderzoek gedaan worden naar het effect van het vergroten van een gezonde portie. In plaats van het verkleinen van een ongezonde portie.

Daarnaast is er in de onderzoeken nagenoeg geen aandacht besteed aan sociaal-economische en culturele factoren. Zoals inkomen, opleiding, etniciteit en cultuur. Terwijl deze factoren ook invloed uitoefenen op onder andere voedselkeuzes.

Conclusie

Nudgen is het beïnvloeden van keuzegedrag door een zetje in de goede richting te geven. Er zijn verschillende vormen van nudgen ontwikkeld om ons gezonder te laten eten. Hierbij zijn nudges gefocust op gedrag het effectiefst. Nudgen heeft zowel effect op kinderen als op volwassenen en kan een interessante manier zijn om ons eetpatroon op een positieve manier te beïnvloeden. Er moet nog wel meer onderzoek gedaan worden naar hoe dit toe te passen. Maar ik denk dat dit een effectieve methode kan zijn om ons gezonder te laten eten.

Auteur
Neeke Smit
Sportdiëtiste & personal coach
Geschreven door: Neeke Smit, BSc.
Neeke is (sport)diëtist (officieel geregistreerd in het kwaliteitsregister Paramedici) & gecertificeerd trainer bij FIT.nl. Haar doel is om jou te helpen zo gezond mogelijk te leven. Zonder restricties, zonder onzin en op een leuke manier. Ze is allergisch voor fabeltjes en hypes over voeding en voorziet je graag van de laatste inzichten over een gezonde leefstijl. Neeke besteedt haar vrije tijd het liefst op de kop tijdens paaldansen of yoga. Of tot rust komend in de natuur met een rondje hardlopen of wandelen met haar hond. Waar je haar 's nachts voor wakker mag maken? Pindakaas! ❤️Lees hier meer over de missie van FIT.nl.

Andere artikelen voor jou

  • Onderzoek: Eet minder calorieën door te beginnen met een toetje

    Onderzoek: Eet minder calorieën door te beginnen met een toetje

    Door Erik Huizenga
  • Onderzoek: gewoonteverandering is effectief voor gewichtsverlies op lange termijn

    Onderzoek: gewoonteverandering is effectief voor gewichtsverlies op lange termijn

    Door Erik Huizenga
  • Nieuw onderzoek: hebben vrouwen net zo veel eiwit nodig als mannen?

    Nieuw onderzoek: hebben vrouwen net zo veel eiwit nodig als mannen?

    Door Neeke Smit
  • Onderzoek: avocado’s verminderen het hongergevoel bij mensen met overgewicht

    Onderzoek: avocado’s verminderen het hongergevoel bij mensen met overgewicht

    Door Erik Huizenga

Contact & adres:

Europaweg 8
9723 AS Groningen
T: 0502111871

Algemene voorwaarden
Recht op persoonsgegevens
Cookie verklaring
Privacyverklaring

Persoonlijk advies

Heb je een vraag over sport of voeding? Stel dan jouw vraag in de FIT-community. Hier staat ons team van experts klaar om jou te helpen met al je vragen.

Wil je 1 op 1 persoonlijk advies? Dan kun je bij ons terecht voor online coaching. Onze experts staan klaar om je te helpen.

Belangrijk

Deze site geeft geen medisch advies. Wanneer je gezondheidsklachten hebt raden wij je te allen tijde aan contact op te nemen met je huisarts (of eventueel specialist).

fitnl-logo
  • FIT-shop
  • Over ons
  • Contact