De afgelopen jaren zijn de porties die we voorgeschoteld krijgen steeds groter geworden. Zo wordt de inhoud van zakken chips en colaflessen steeds groter. Een fles cola had eind jaren vijftig een inhoud van 750 milliliter, tegenwoordig vinden we flessen van 1,5 uur liter normaal [1]. In Amerika zul je zelfs flessen van meer dan 2 liter tegenkomen. De vraag is: zijn we hierdoor ook meer gaan eten? Meer hierover lees je in dit artikel.
Samengevat:
Verschillende onderzoeken laten zien dat wanneer we grotere porties voorgeschoteld krijgen, we ook vaak meer gaan eten.
Opvallend is dat wie grotere porties eet dit niet later compenseert door minder te eten. Oftewel je totale energie-inname over de dag gaat omhoog. De toename in portiegrootte wordt daarom gezien als een belangrijke factor in het ontstaan van overgewicht.
Onderzoek naar portiegrootte
Onderzoekers uit de Verenigde Staten zijn al jaren bezig met onderzoek naar portiegroottes. Een van de interessantste resultaten is afkomstig van onderzoek van Barbara Rolls [2]. In 2007 hebben zij en haar team een onderzoek gedaan naar wat er gebeurt als je mensen 11 dagen lang een grotere portie geeft.
De interessante vraag die hierop volgde was of mensen op andere momenten minder gaan eten als ze daarvoor grotere porties voorgeschoteld kregen.
Tegen de verwachting in bleek dit niet het geval. Mensen blijven grotere porties eten en compenseren niet door het moment of de dagen erna minder te eten.
Wat is hiervoor de verklaring?
Een mogelijke verklaring waarom mensen niet compenseren voor een toegenomen portiegrootte is dat de meeste mensen niet echt nadenken over hoeveel ze eten, maar gewoon eten wat ze zien. Eigenlijk handelen ze naar een soort oerinstinct. Daarbij gaan veel mensen ervan uit dat de portie die ze voorgeschoteld krijgen de normale portie is. Oftewel een zak chips gaat gewoon leeg, of er nu 80 gram of 110 gram in zit. Natuurlijk zit hier wel een grens aan, maar het idee is dat je over het algemeen er niet goed in bent om te registreren of een portie groter is dan voorheen.
Is een dieet dan de oplossing?
Misschien denk je: is een dieet waarbij je precies weet wat je moet eten dan de oplossing? Een dieet vertelt je immers exact wat je op welk moment moet eten. Zo eet je nooit te veel.
Nee! Wij zijn geen voorstander van een strikt voorgeschreven dieet. Dit omdat een dieet niet goed vol te houden is. Daarnaast leert een dieet je niet om ongewenste gewoontes te veranderen.
Vroeg of laat zul je terugvallen in ongewenste hardnekkige gewoontes. Het is daarom veel belangrijker om zelf passende strategieën te bedenken die helpen ervoor te zorgen dat je niet te veel eet [2]. Het bijhouden van je voeding en een eetdagboek kan je hierbij helpen.
Wat zijn goede strategieën om niet te veel te eten?
Er zijn een aantal strategieën die helpen om minder te eten, waaronder de volgende:
Schep je bord slim op
De eerste strategie om te voorkomen dat je te veel eet is door in de keuken je bord al op te scheppen. Laat de pannen in de keuken en schep geen tweede keer op. Vul hierbij minstens de helft van het bord met caloriearm voedsel zoals groente.
Voorkom gedachteloos eten
Afleiding is een oorzaak voor overeten. Eet daarom bijvoorbeeld niet voor de tv, maar houd je aandacht bij het eten.
Maak je omgeving snackvrij
Het kost veel meer wilskracht als je huis of werkplek stikt van de voedselverleidingen. Maak het jezelf makkelijk en houd snacks uit je buurt of uit het zicht. Koop pas lekkernijen op de dag dat je ze nodig hebt en leg geen voorraad aan.
Bepaal vooraf hoeveel je gaat eten
Doe chips of snoep in een klein bakje en berg de zak vervolgens op. Dit laatste zorgt ervoor dat je meer stappen moet doen om je te vergrijpen aan een hele zak. Hierdoor eet je waarschijnlijk minder. Vind je het lastig om de hoeveelheid in te schatten? Bekijk dan dit handige overzicht van portiegroottes.
Wil je meer tips om af te vallen of gezonder te eten? Lees dan dit uitgebreide artikel over afvallen.
Referenties
[1] Steenhuis, I. H. M., Poelman, M. P., & Overtoom, W. Smartsize me: een slimme manier om maat te houden. Schiedam: Scriptum; 2011. 13 Rolls, B, Barnett RA. The Volumetrics Weight-Control Plan: feel full on fewer calories. 2005.
[2]Rolls, B. J., Roe, L. S., & Meengs, J. S. (2007). The effect of large portion sizes on energy intake is sustained for 11 days. Obesity, 15(6), 1535-1543.
