Obstipatie, verstopping, constipatie; verschillende begrippen voor een vervelend probleem. Wie last heeft van obstipatie heeft simpel gezegd problemen met poepen. Maar wanneer spreken we van obstipatie? Wat zijn de oorzaken? En nog belangrijker, wat kun je er tegen doen?
Wanneer spreken we van obstipatie?
Zo’n 10 tot 30% van de Nederlanders heeft wel eens last van obstipatie. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
Je kunt spreken van obstipatie wanneer je last hebt van ten minste twee van de volgende symptomen:
- ontlastingfrequentie ≤ 2 per week
- hard persen tijdens het poepen
- harde en/of keutelige ontlasting
- gevoel van incomplete ontlasting
- gevoel van anorectale obstructie of blokkade
- digitale handelingen noodzakelijk om ontlasting te verwijderen [1,2].
Oorzaken obstipatie
De twee belangrijkste oorzaken zijn zogenaamde somatische (lichamelijke) oorzaken en functionele verstopping. Somatische oorzaken zijn bijvoorbeeld het gebruik van bepaalde medicijnen. Ook bepaalde ziektes, zoals Parkinson, MS, metabole aandoeningen of kanker kunnen voor verstopping zorgen. Op deze vorm van verstopping ga ik niet dieper op in. Mocht je last hebben van de volgende klachten, dan raad ik het aan om naar de huisarts te gaan:
- onverklaarbaar gewichtsverlies
- bloedverlies met de ontlasting
- veel buikpijn en/of braken
- te snel werkende schildklier, diabetes, zwangerschap, ziekte van Parkinson, MS
Een functionele verstopping daarentegen komt vaak door een ongezonde leefstijl. Denk hierbij aan weinig lichaamsbeweging, weinig drinken, onvoldoende vezelinname en niet toegeven aan de drang om naar het toilet te gaan. Verder kan ook het prikkelbaredarmsyndroom obstipatie veroorzaken [2,3].
Wat kun je zelf doen?
Stel je hebt last van obstipatie. Dan is het natuurlijk ook belangrijk om te weten wat je er tegen kunt doen. Hier volgen een aantal tips:
Neem voldoende vezels
Vezels zorgen voor een soepele ontlasting doordat de darmen in beweging blijven. Het is daarom belangrijk om elke dag voldoende vezels binnen te krijgen. Kies voor vezelrijke voedingsproducten zoals volkorenbrood, groente, fruit, noten en peulvruchten.
Drink voldoende
Als je niet voldoende drinkt kunnen vezels niet goed hun werk doen. Vezels binden zich namelijk aan vocht. Het gevolg is harde en droge ontlasting. Drink daarom elke dag 1,5-2 liter. Dit kan helpen om de verstopping tegen te gaan.
Beweeg voldoende
Ook beweging heeft een positieve invloed op de darmbewegingen. Wil je meer weten over hoeveel beweging voldoende is? Dat lees je in dit artikel over de beweegrichtlijnen.
Mocht je al voldoende vocht en vezels gebruiken en voldoende bewegen, dan hoef je dit niet nog meer te doen. Het is namelijk niet wetenschappelijk aangetoond dat dit nog meer nut heeft.
Houd je ontlasting niet op
Het ophouden van je ontlasting draagt bij aan verstopping. Kortom: negeer daarom niet de aandrang om naar het toilet te gaan.
Eet regelmatig
Naast vezels stimuleert regelmatig eten ook de darmen om in beweging te komen. Neem daarom in elk geval 3 hoofdmaaltijden (ontbijt, lunch, diner). Kies bij voorkeur voor een vezelrijk ontbijt [3]. Bekijk ook eens onze gezonde recepten ter inspiratie.
Wat als dit niet werkt?
Probeer bovenstaande adviezen 4 weken uit. Blijf je ondanks bovenstaande aanpassingen last houden? Ga bij voorkeur niet zelf experimenteren, maar breng een bezoekje aan de huisarts.