Hoe voorkom je voedselverspilling?

Wist je dat een Nederlander jaarlijks gemiddeld 47 kilo voedsel onnodig weggooit? Hoog tijd om daar wat aan te doen! In dit artikel geeft FIT-diëtist Neeke handige tips om voedselverspilling tegen te gaan.

Cijfers over voedselverspilling

Per dag verspillen we 140 gram voedsel per persoon. Jaarlijks komt dit neer op een verspilling van 47 kilo per hoofd van de bevolking! Zuivel is het product wat we het meest verspillen in Nederland, gevolgd door brood, groenten, fruit en de groep ‘sauzen en vetten‘ [1]. Overheidsinstanties zijn al jaren bezig om de voedselverspilling terug te dringen. Denk hierbij aan de campagnes van het Voedingscentrum: ‘Slim kopen’, ‘Slim koken’ en ‘Slim bewaren’. En in september hebben we nu het initiatief de Verspillingsvrije Week. Maar ook bedrijven denken mee om de voedselverspilling terug te dringen. Zo gaf Albert Heijn zijn klanten eerder een gratis ‘eetmaatje’ weg, een soort maatbeker voor pasta en rijst, maar helaas met weinig succes [2]. De Europese Unie heeft als streven 30% minder voedselverspilling in 2025. De doelstelling van de Nederlandse overheid voor 2015 was 20% minder voedsel te verspillen dan in 2009. Maar uit een tussentijdse meting blijkt dat de verspilling in 2012 nog op hetzelfde niveau zat als dat van 2009 [1]. Hoog tijd om iets tegen deze voedselverspilling te doen.

Doe slim boodschappen

De eerste stap om voedselverspilling tegen te gaan, is te voorkomen dat je te veel voeding in huis haalt. Maak voordat je naar de supermarkt gaat of online boodschappen bestelt een boodschappenlijstje. Veel mensen kopen te veel voedsel omdat ze een aantrekkelijke aanbieding tegenkomen of bang zijn te weinig in huis te hebben. Door van tevoren te bedenken wat je nodig hebt en een boodschappenlijstje te maken, koop je minder voeding in. Kijk tijdens het maken van je lijstje in je koelkast én voorraadkast, om overbodige boodschappen te voorkomen. Koop niet meer dan je nodig hebt en let op de houdbaarheidsdatum. Veel producten zijn beperkt houdbaar. Pak gekoelde producten als laatste, gebruik eventueel een koeltas om ze tijdens het vervoeren koel te houden en berg boodschappen thuis direct op, zodat ze niet onnodig buiten de koeling staan.

Bewaar je producten op de juiste manier

Er zijn 3 manieren om voeding te bewaren:

Koelkast 

Zorg ervoor dat je koelkast op 4ºC staat. Restjes kun je maximaal twee dagen in de koelkast bewaren na de dag van bereiding. Laat warme gerechten wel eerst goed afkoelen, voor je ze in de koelkast zet. Producten die je gekoeld moet bewaren, zoals vleeswaren of salades, kun je na gebruik beter zo snel mogelijk weer terug in de koelkast zetten, waarbij rauwe producten gescheiden moeten blijven van bereide producten. Dat is vooral belangrijk bij vlees en vis. Rauwe producten zet je onderin de koelkast, boven de groentelades. Om je eten te beschermen tegen uitdrogen en bacteriën en andere stoffen, kan je dit het beste in bakjes bewaren.

Voorraadkast

Bewaar vruchtgroenten (tomaat, komkommer, aubergine, paprika en courgette) en wintergroenten (wortel, knolselderij en ui) in de voorraadkast. Daar blijven ze langer goed. Aardappelen kan je beter op een donkere koele plek bewaren. Tropisch fruit bewaar je het beste in een fruitmand of -schaal. Gesneden fruit, zoals ananas, moet wel in de koelkast. Onverpakte aardappels, groente, fruit en brood zijn na aankoop nog enkele dagen houdbaar.

Vriezer

In de vriezer kunnen geen bacteriën groeien, mits de temperatuur laag blijft. Wel kan de kwaliteit van producten wat achteruit gaan. Als je een niet-voorverpakt product invriest, stop dat in een gesloten bakje of diepvrieszak en voorzie het van naam en invriesdatum. De houdbaarheid van groenten kan je verlengen door ze eerst kort te koken voordat je ze gaat invriezen. De meeste producten kan je ongeveer drie maanden invriezen zonder kwaliteitsverlies. Er zijn echter een aantal uitzonderingen:

• Brood en slagroomgebak: 4 weken
• Rauw vlees: 12 maanden
• Geblancheerde groenten en zacht fruit: 12 maanden
• IJs: 12 maanden
• Magere vis (kabeljauw, schol, tonijn): 6 maanden [3]

Houdbaarheidsdatum

Kook niet te veel en gooi je restjes niet weg

Mensen koken vaak meer dan ze op kunnen. Door de rijst of pasta te wegen voordat je het in de pan gooit, kan je dit probleem beperken. Gebruik bijvoorbeeld een maatbeker. Houd je toch wat eten over terwijl je goed afgewogen hebt? Als je je restjes goed bewaart, zijn ze langer houdbaar. Laat kliekjes in de pan snel afkoelen in een bak koud water en zet ze daarna direct in de koelkast. De restjes zijn dan nog twee dagen houdbaar. Het internet staat vol met recepten om je kliekjes opnieuw te gebruiken ^[5]. Daarnaast is er een Kliekipedia-website opgericht met vele tips om je kliekjes om te toveren tot een nieuw gerecht.