BMI berekenen
Wat zegt de wetenschap?
De Body Mass Index (BMI) is een veel gebruikte methode om te bepalen of je een gezond gewicht hebt.
Dit artikel bevat 6 referenties naar wetenschappelijke onderzoeken.
Inhoudsopgave
Bereken je BMI
- Ondergewicht < 18,5
- Gezond gewicht 18,5 - 25
- Overgewicht 25 - 30
- Obestias 30 - 35
- Extreme obestias 35 >
BMI berekend? Lees hier verder
Kom je er na het berekenen van je BMI achter dat je te licht bent? Ga dan naar deze pagina over op een gezonde manier aankomen.
Ben je te zwaar? Ga dan naar deze pagina over gezond afvallen.
Voor meer informatie over BMI, lees de rest van dit artikel.
De Body Mass Index (BMI) is een veel gebruikte methode om te bepalen of je een gezond gewicht hebt. Lees hieronder wat de voor- en nadelen zijn van het berekenen van je BMI en welke alternatieven je kunt gebruiken om te bepalen of je een gezond gewicht hebt.
BMI video: alles over het berekenen van je body mass index
Wat is mijn BMI? Zo kun je zelf je BMI berekenen
De BMI dien je te berekenen door een formule die rekening houdt met het geslacht, lengte en het gewicht. Vervolgens komt er een getal uit waarmee je kunt aflezen of je een gezond gewicht hebt.
BMI-formule voor het berekenen van je BMI
De waarde van de queteletindex (BMI) is gelijk aan het gewicht van het lichaam (in kilogram) gedeeld door het kwadraat van de lengte (in meter):
- QI de queteletindex (in kg/m²).
- m de massa in kg; je gewicht dus
- h de lengte (hoogte) in m
BMI-tabel voor vrouwen en mannen: bereken snel of je gewicht gezond is
| Vrouwen (18 jaar en ouder) | Mannen (18 jaar en ouder) | |
| te licht | Minder dan 18,5 | Minder dan 18,5 |
| gezond | 18,5-25 | 18,5-25 |
| te zwaar | 25-30 | 25-30 |
| obesitas | Meer dan 30 | Meer dan 30 |
| morbide obesitas* | Meer dan 40* | Meer dan 40* |
* Iemand heeft morbide obesitas als zijn Body Mass Index (BMI) groter of gelijk is aan 40 of groter dan 35 met bijkomende medische klachten, zoals suikerziekte (diabetes), hart- en vaatziekten of gewrichtsproblemen.
BMI berekenen man
In de bovenstaande tabel kun je aflezen dat mannen vanaf 18 jaar ondergewicht hebben bij een BMI van lager dan 18. Een BMI tussen de 18 en 25 wordt als gezond beschouwd. Boven de 25 is er sprake van overgewicht en boven de 30 is er sprake van obesitas volgens de BMI-index.
BMI berekenen vrouw
In de bovenstaande tabel kun je aflezen dat vrouwen vanaf 18 jaar ondergewicht hebben bij een BMI van lager dan 18. Een BMI tussen de 18 en 25 wordt als gezond beschouwd. Boven de 25 is er sprake van overgewicht en boven de 30 is er sprake van obesitas volgens de BMI-index.
BMI te hoog?
Is jouw BMI te hoog, en val je niet onder de hieronder genoemde uitzonderingen? Kijk dan eens op onze overzichtspagina over afvallen of bekijk onze effectieve afvalmethode SLANKER in onze shop.
Uitzonderingen: wat een gezonde BMI is, is niet voor iedere nationaliteit gelijk
Let op: volwassen Nederlanders met een afkomst van Zuid–Azië of uit een Afrikaans land ten zuiden van de Sahara krijgen een ander advies dan de BMI-meter aangeeft. Dit heeft te maken met het risico op bepaalde ziektes. Het is voor hen al verstandig om af te vallen bij een BMI hoger dan 23 in plaats van bij een BMI hoger dan 25. Mogelijk geldt dit ook voor Nederlanders van Noord-Afrikaanse, Hindoestaanse en Creoolse afkomst.
Kritiekpunten op BMI: niet voor iedereen geschikt
De BMI is een geschikte methode voor een ieder vanaf de leeftijd van 2 jaar, met een normale bouw althans. De grenswaarden voor kinderen tussen 2 en 18 jaar groeien met de leeftijd mee. Vanwege deze reden, en omdat de adviezen op onze website doorgaans gelden voor volwassenen, vind je op deze pagina alleen aanbevelingen vanaf 18 jaar.
Er is echter toch veel kritiek op de BMI-methode omdat er hierbij geen rekening wordt gehouden met de lichaamsbouw en de vetverdeling. Een gespierd iemand kan bijvoorbeeld overgewicht of zelfs obesitas hebben uitgaande van de BMI-index terwijl het vetpercentage mogelijk best laag en gezond is. Ook voor zwangeren is de BMI niet geschikt, zoals je waarschijnlijk al vermoedt. En de BMI stelt helaas de west-Europeaan/Amerikaan centraal, waardoor de gestelde grenswaarden voor een gezonde verhouding niet opgaan voor Aziatische mensen. Zij hebben bijvoorbeeld al overgewicht vanaf een BMI van 23.
Ook heb je vast wel eens gehoord van de term skinny fat. Dit houdt in dat je een gezonde BMI hebt, maar toch een te hoog vetpercentage. De BMI zegt dus zeker niet alles over hoe gezond jouw gewicht of lichaamssamenstelling is.
Een betere methode is het meten van het vetpercentage en de heup-middelomtrek. Daarover hieronder meer.
Wat is een gezond vetpercentage?
Hieronder vind je de tabel om je vetpercentage in te schatten. Bekijk hier hoe je zelf je vetpercentage berekent.
Bereken naast BMI ook naar de heup-middelomtrek
Of je nu wilt aankomen of vet wilt verliezen, het opmeten van de omtrek van je taille en heupen is een goede manier om je voortgang in de gaten te houden. Daarnaast zegt de verhouding van de taille- en heupomtrek mogelijk iets over gezondheidsrisico’s. Er bestaat waarschijnlijk een verband tussen vetopslag rondom de buik en chronische gezondheidsklachten [2].
Laat deze meting bij voorkeur door een ander doen. Het is namelijk lastig om dit zelf goed te meten.
- De taille-omtrek meet je tussen de onderste rib en de bovenkant van je heup. Voor het gemak kun je hierin het smalste punt aannemen. Zorg dat het meetlint loodrecht is.
- De heupomtrek meet je op het middelpunt van de heup. Gebruik ook hiervoor een meetlint.
Een gezonde verhouding
Voor vrouwen wordt een middelomtrek tussen 68 en 80 cm als gezond gezien. Voor mannen is dit tussen de 79 en 94 cm.
De verhouding tussen je taille-omtrek en heupomtrek zegt iets over de verdeling van het vetweefsel over je lichaam. Hierbij geldt: hoe hoger dit getal, hoe ongezonder. Het is een mogelijke indicator voor gezondheidsrisico’s zoals diabetes type 2, insulineresistentie en hart- en vaatziekten [2]. Om dit te bepalen, deel je de taille-omtrek door de heupomtrek.
Bij vrouwen wordt aangeraden dat dit getal niet hoger is dan 0,80. Mannen wordt een bovengrens van 0,95 aangeraden [3]. Deze richtlijnen zijn echter gebaseerd op onderzoeksresultaten van West-Europeanen en Amerikanen. Ze zijn daardoor niet toepasbaar voor alle afkomsten en typen lichaamsbouw.
Kijk wanneer je overgewicht hebt naar de verhouding tussen de taille-omtrek en heupomtrek en zorg ervoor dat jouw taille-omtrek afneemt in verhouding met de heupomtrek. Hierbij geldt: elke centimeter minder is bij overgewicht een stap in de goede richting. Ga dit bij jezelf na en meet dit eens in de zoveel tijd.
Een hogere BMI vergroot de kans op overlijden
Het berekenen van de BMI geeft niet direct een indicator van iemands gezondheid. Toch blijkt het uit onderzoek een indicator te zijn voor de kans op overlijden [4]. Dit zie je in de onderstaande figuren. In deze figuren zie je dat een te hoge BMI de kans op overlijden vergroot, vooral naarmate men langer een te hoge BMI heeft.
Wat je echter ook kunt aflezen:
- Het risico op overlijden verschilt nogal tussen personen. Je kunt niet stellen dat een te hoge BMI direct tot ziektes leidt, maar een stijging van de BMI zorgt over het algemeen wel voor een relatief grotere kans op overlijden.
- Een te lage BMI geeft eveneens een grotere kans op overlijden. Dit terwijl superslank zijn nog steeds wordt geïdealiseerd in onze westerse cultuur.
- De gezondheidsrisico’s van een te hoge BMI nemen toe met de jaren. Het gaat vooral om de gewichtsontwikkeling over meerdere jaren.
Pas op met het stigmatiseren van mensen met overgewicht
We associëren een te hoge BMI, overgewicht en obesitas niet alleen met ongezond zijn, maar ook met een gebrek aan discipline, of luiheid. Een duidelijk voorbeeld van stigmatisering, waar niemand mee geholpen is. Want door mensen zo makkelijk in een hokje te duwen maak je het probleem alleen maar erger, heeft onderzoek aangetoond. In dit artikel lees je waarom stigmatisering van mensen met overgewicht en obesitas zo schadelijk is.
Stigmatisering leidt tot een negatiever zelfbeeld, en een ‘self-fulfilling prophecy’; de gestigmatiseerde persoon gaat juist het gedrag vertonen waarvan diegene wordt beschuldigd [5,6]. Stel je voor: jou wordt keer op keer verteld dat je geen wilskracht hebt, dat je lui bent, dat het je niet lukt om af te vallen. Dan geef je de moed snel op en accepteer je dit stigma als de waarheid. Zeker als dit stigma afkomstig is van slanke mensen, die geen moeite lijken te hebben met een gezond gewicht hanteren.
Ook het labelen van voedsel als ‘slecht/ongezond’ versus ‘goed/gezond’ kan een verstoorde relatie met eten en je lichaam opleveren. Eet je toch iets ongezonds als je al een hoge BMI hebt, dan ben je ‘fout’ bezig, zwak. Slanke mensen hebben hier veel minder last van; die kunnen onbezorgd van diezelfde ‘foute’ snack genieten.
Te zwaar zijn is al niet gemakkelijk. Zeker in onze obesogene omgeving met alle stigma’s die aan overgewicht kleven. Afvallen is voor veel mensen een pittige opgave; afvallen én afgevallen blijven vergt dagelijks inzet, een heel leven lang.
