Inloggen FIT Premium
  • Terug
  • Artikelen
  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact

FIT.nl

Alles over krachttraining, voeding en leefstijl

  • Wetenschappelijk onderbouwd
  • Website van het jaar 2021
  • ★ Trustpilot 9,6 / 10
Menu
FIT.nl
  • Terug
  • Artikelen
          • Afvallen
          • Cardio
          • Herstel
          • Krachttraining
          • Mindset
          • Professionals
          • Spiermassa
          • Voeding
          • Voedingssupplementen

          Hoe kun je genieten van het kerstdiner zonder aan te komen?

          Hoeveel calorieën heb ik nodig per dag?

          Bierbuik: bestaat het en hoe kom je er vanaf?

          Waarom afvallen vaak veel complexer in elkaar zit dan veel diëten ons doen geloven

          7 fitnessoefeningen voor hardlopers

          Hardlopers presteren beter door extra krachttraining

          Intervaltraining: hoe pak je dit het beste aan?

          6 tips voor sporten in de kou

          Hoe lang moet ik rusten tussen de trainingen?

          Is minder lang in bed liggen de oplossing tegen slapeloosheid?

          Vergroot stress de blessurekans?

          Welk tijdstip is het beste voor je training? Ochtend of avond?

          Maakt de volgorde van oefeningen uit voor kracht & spiermassa?

          15 dingen die ik had willen weten toen ik begon met trainen

          Hoe doorbreek je een plateau?

          3 tips hoe je meer vooruitgang boekt in de sportschool

          Hoe stel ik goede en realistische doelen?

          Wanneer fit zijn een obsessie wordt

          Hoe je boodschappenkar je meer doet uitgeven

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Genieten van versterkte muziek tijdens het sporten

          Waarom bewegen goed kan helpen bij overeten

          Coachen op zelfeffectiviteit: cruciaal voor gewichtsbehoud

          Heb ik aanleg voor overgewicht? Wat is hierover waar?

          Hoe krijg ik meer symmetrie in mijn fysiek?

          Word je net zo gespierd met eigen lichaamsgewicht?

          Hoe snel verlies je spiermassa en spierkracht?

          Is plantaardig eiwit net zo goed voor spieropbouw?

          Hoe nauwkeurig is het bijhouden van je voeding?

          Milieubewust eten? Kies je groente en fruit slim

          5 meest gestelde vragen over koffie

          Is het belangrijk om elektrolyten aan te vullen tijdens de inspanning?

          Kun je creatine en cafeïne combineren?

          Supplementgebruik onder jongeren: wat je moet weten

          5 redenen waarom je geen pre-workout moet kopen

          4 redenen waarom je geen fatburners moet kopen

  • Tools
    • Fitnessoefeningen [video]
    • Gratis voedingsschema
    • Fitnessschema
    • Begrippen
  • Podcast
    • Podcast voor consumenten
    • Podcast voor professionals
  • Recepten
    • Alle gezonde recepten
    • Vegetarische recepten
    • Vegan recepten
    • Koolhydraatarme recepten
  • Shop ACTIE
  • Over ons
    • Over ons
    • Vacatures
    • Adverteren
    • Nieuwsbrief
    • Contact
InloggenFIT Premium
voedselkeuzelogo
FIT.nl / Voeding / Voedselkeuzelogo’s: welke zijn er en werken ze?

Voeding

Voedselkeuzelogo’s: welke zijn er en werken ze?

Voeding

Er zijn verschillende soorten voedselkeuzelogo's. Hoe nuttig zijn deze logo's eigenlijk? Eet je door deze logo's gezonder?
Neeke Smit
Auteur: Neeke Smit, BSc.Sportdiëtiste & personal coach
Gepubliceerd: 3 september 2018
Laatste update: 1 juni 2022
Leestijd: 5 minuten

Deel nu

twitter facebook whatsapp email

Gezonde keuzes maken in de supermarkt blijft lastig. Niet alleen vanwege alle tegenstrijdige berichten over wat nu wel of niet gezond is, maar ook door misleidende claims op verpakkingen zelf. Er bestaat veel discussie over wat aan misleidende verpakkingen te doen is. Zo vind je tegenwoordig verschillende voedselkeuzelogo’s op verpakkingen die zouden moeten aangeven hoe gezond een product is. Denk bijvoorbeeld aan het ‘Ik kies bewust’-logo. Maar hoe nuttig zijn deze logo’s eigenlijk?

Verschillende logo’s

Nederland is overigens niet het enige land met zulke voedselkeuzelogo’s. In 2015 werden deze gebruikt in 14 verschillende Europese landen en droeg 2% van de producten in Europa een logo. In Nederland heeft maar liefst 12% van de producten een voedselkeuzelogo. Hiermee steken we ver uit boven het Europese gemiddelde. De bekendste en meestgebruikte logo’s in Europa zijn ‘Choices’ (waaronder ’t Vinkje), ‘Keyhole’, ‘Multiple traffic light’ (het zogenaamde stoplichtlogo) en het ‘Heart symbol’. Allemaal met hetzelfde doel, namelijk het ondersteunen van de consument in het maken van een gezondere keuze [1]. Wel doen ze dit allemaal op een andere manier…

’t Vinkje

In 2011 werd ’t Vinkje geïntroduceerd als een samensmelting van het ‘Ik kies bewust’-logo en het klavertje van de Albert Heijn. Op steeds meer verpakkingen kon je een groen of blauw vinkje vinden. Dit gaf aan of een product een gezonde of bewuste keuze was. De organisatie ervan was in private handen en er moest betaald worden voor het logo.

De kosten voor het mogen gebruiken van ’t Vinkje door een producent waren afhankelijk van de grootte van het bedrijf en het aantal producten. De prijzen varieerden tussen de €1900 tot €99.o00! Het is dus maar de vraag of het logo inderdaad op het meest gezonde product te vinden was, gezien niet elk bedrijf zo’n bedrag kon of wilde betalen. 

’t Vinkje bleek helaas meer verwarring te scheppen dan te helpen een gezondere keuze te maken. Vooral omdat ongezonde producten óók een Vinkje konden krijgen. Eind 2016 heeft de minister van volksgezondheid, welzijn en sport (VWS) dan ook aangegeven dat ’t Vinkje zal verdwijnen. Sindsdien wordt er gezocht naar een verbeterde vervanging voor dit keurmerk. Staatssecretaris Blokhuis van VWS heeft toegezegd onderzoek te gaan doen naar een nieuw voedselkeuzelogo [1]. Hoog tijd om te kijken hoe onze buurlanden dit doen; misschien hebben zij betere ideeën.

Stoplichtlogo’s

Een voedselkeuzelogo met verkeerslichtkleuren heeft volgens het Algemeen Dagblad de voorkeur van de meerderheid van de Tweede Kamer. Uit een onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat ook de meeste consumenten hier een voorstander van zijn. Een onderzoek vanuit de Wageningen Universiteit  gaf in 2014 al aan dat dit logo gemakkelijker te begrijpen is dan ’t Vinkje [2].

Een doorsnee productlabel geeft per 100 gram de hoeveelheid energie, vet, verzadigd vet, zout en suiker aan. Deze hoeveelheden worden vergeleken met de zogenaamde referentie-inname (RI). De kleuren van het stoplichtlogo geven aan of deze hoeveelheid relatief hoog (rood), gemiddeld (oranje) of laag (groen) is. In Engeland gebruiken ze dit logo, gebaseerd op de richtlijnen van de Food Standard Agency. De organisatie van dit logo ligt in handen van de overheid. Dit heeft een groot voordeel, namelijk dat elk product een logo kan krijgen zonder dat ervoor betaald hoeft te worden.

Er wordt niet direct aangegeven of een product wel of niet een gezonde keuze is; het geeft informatie en een oordeel over verschillende voedingsstoffen. Een nadeel aan dit systeem is dat de criteria voor alle producten gelijk liggen en er niet gekeken wordt naar een productgroep [1]. Zo wordt het een beetje appels met peren vergelijken… Als je naar een richtlijn voor verzadigde vetten kijkt, dan komen producten die rijk zijn aan vetten en dus ook meer verzadigd vet bevatten niet in aanmerking voor een positief oordeel, terwijl limonade -dat weliswaar geen vetten bevat, maar wel veel suiker- dan gezonder lijkt.

In Frankrijk maken ze gebruik van de zogenoemde Nutri-score, een variatie op het stoplichtlogo. Dit logo heeft vijf kleuren: rood, oranje, geel, lichtgroen en donkergroen. Donkergroene producten zijn het gezondst. De rode daarentegen zijn de uitzonderingsproducten. Zie het als een energielabel, maar dan voor voeding.

Directieve logo’s

In Scandinavië, IJsland, Litouwen en Denemarken doen ze het anders. Hier krijgen alleen producten die een gezondere keuze zijn een logo. In deze landen wordt gebruik gemaakt van het Keyhole-logo. Producten worden per productgroep met elkaar vergeleken; in tegenstelling tot het stoplichtlogo, waarin alles onder dezelfde criteria valt. De criteria zijn gebaseerd op de Nordic Nutrition Recommendations, welke vergelijkbaar zijn met onze ‘richtlijnen gezonde voeding’, en het logo wordt beheerd door de overheid. Er zijn geen kosten aan verbonden voor een fabrikant om een logo te krijgen.

In Finland is door 7 voedingsdeskundigen en medici van de FDA het Heart symbol ontwikkeld. Het is in handen van een non-overheidsorganisatie en laat net als het keyhole-logo zien welk product de gezondste keuze is. Er wordt een jaarlijkse vergoeding gevraagd voor het dragen van dit logo. Dit bedrag is afhankelijk van de omzet van het bedrijf en start bij €500,-. Kleine bedrijven kunnen tot 60% korting krijgen. Hoe meer producten van een bedrijf het logo dragen, des te lager de kosten. Kortom, het kan een mooie stimulans zijn voor fabrikanten om hun producten te verbeteren [1].

Invloed op de consument

Zo veel verschillende logo’s, maar werken ze ook? Er zijn verschillende factoren van invloed op het effect van een logo op het keuzegedrag van de consument: aandacht, waardering, begrip en gebruik. Deze factoren hangen met elkaar samen. Aandacht is een voorwaarde voor waardering en begrip. Het gebruik van een logo wordt weer beïnvloedt door waardering en begrip ervan. Simpele logo’s krijgen meer aandacht dan complexe logo’s. Daarnaast is consistentie van plaatsing op de verpakking belangrijk. Als het logo op een vaste plek terug te vinden is, krijgt deze meer aandacht. Toch is de aandacht die de consument heeft voor een logo vaak te kort om een bewuste keuze te maken. Een logo moet dus zo simpel mogelijk zijn. Daarbij is het belangrijk dat consumenten het logo begrijpen [3].

Uit een meta-analyse uit 2016 gaven consumenten 18% vaker aan gezondere keuzes te maken als ze keken naar de voedselkeuzelogo’s in vergelijking met de groep die er niet naar keek. Dit bleek in de praktijk helaas niet te leiden tot een lagere calorie-inname of betere voedingskeuzes: ze hadden slechts het idéé dat ze een gezondere keuze maakten. Het is dus belangrijk dat de logo’s goed te begrijpen zijn en dat de consument daadwerkelijk de beste keuze kan maken. De betreffende onderzoeken zijn echter allemaal in een gesimuleerde omgeving uitgevoerd bij een kleine groep proefpersonen. Verder onderzoek in een natuurlijke situatie onder een grotere onderzoekspopulatie is dan ook gewenst. Op dit moment is er nog geen wetenschappelijk bewijs dat een voedselkeuzelogo daadwerkelijk helpt om gezondere keuzes te maken [4].

Ik ben benieuwd… Waar letten jullie op bij het maken van een voedingskeuze? En wat helpt voor jou om een gezondere keuze te maken? Vind je een logo nuttig, of let je er amper op? Laat het me weten in een reactie!

Auteur
Neeke Smit
Sportdiëtiste & personal coach
Geschreven door: Neeke Smit, BSc.
Neeke is (sport)diëtist (officieel geregistreerd in het kwaliteitsregister Paramedici) & gecertificeerd trainer bij FIT.nl. Haar doel is om jou te helpen zo gezond mogelijk te leven. Zonder restricties, zonder onzin en op een leuke manier. Ze is allergisch voor fabeltjes en hypes over voeding en voorziet je graag van de laatste inzichten over een gezonde leefstijl. Neeke besteedt haar vrije tijd het liefst op de kop tijdens paaldansen of yoga. Of tot rust komend in de natuur met een rondje hardlopen of wandelen met haar hond. Waar je haar 's nachts voor wakker mag maken? Pindakaas! ❤️Lees hier meer over de missie van FIT.nl.

Andere artikelen voor jou

  • Onze 10 lekkerste recepten met havermout

    Onze 10 lekkerste recepten met havermout

    Door Laura Louwes
  • Meer kennis leidt zelden tot gezonder eten. Hoe kan dat?

    Meer kennis leidt zelden tot gezonder eten. Hoe kan dat?

    Door Erik Huizenga
  • Zijn blauwe bessen een gezond tussendoortje?

    Zijn blauwe bessen een gezond tussendoortje?

    Door Erik Huizenga
  • Sportvoedingsadvies voor een veganist

    Sportvoedingsadvies voor een veganist

    Door Neeke Smit

Referenties

[1]

RIVM (2016) De waarde van een voedselkeuzelogo voor het voedingsbeleid. Geraadpleegd op 9-5-2018 via https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2016-0144.pdf

[2]

Jong, de M. (2014) WUR-onderzoek: ‘Stoplicht-logo beter te begrijpen dan Vinkje’.Geraadpleegd op 10-5-2018 via https://www.vmt.nl/Nieuws/WUR_onderzoek_Stoplicht_logo_beter_te_begrijpen_dan_Vinkje-140228115020]

[3]

Bonsmann, S., Celemín, L. F., & Grunert, K. G. (2010). Food labelling to advance better education for life. European journal of clinical nutrition, 64(3), S14-S19.

[4]

Cecchini, M., & Warin, L. (2016). Impact of food labelling systems on food choices and eating behaviours: a systematic review and meta-analysis of randomized studies. Obesity reviews, 17(3), 201-210.

Contact & adres:

Europaweg 8
9723 AS Groningen
T: 0502111871

Algemene voorwaarden
Recht op persoonsgegevens
Cookie verklaring
Privacyverklaring

Persoonlijk advies

Heb je een vraag over sport of voeding? Stel dan jouw vraag in de FIT-community. Hier staat ons team van experts klaar om jou te helpen met al je vragen.

Wil je 1 op 1 persoonlijk advies? Dan kun je bij ons terecht voor online coaching. Onze experts staan klaar om je te helpen.

Belangrijk

Deze site geeft geen medisch advies. Wanneer je gezondheidsklachten hebt raden wij je te allen tijde aan contact op te nemen met je huisarts (of eventueel specialist).

fitnl-logo
  • FIT-shop
  • Over ons
  • Contact