Waarom eenzaamheid de wereld uit geholpen moet worden

Roken, overgewicht en stress zijn belangrijke risicofactoren voor onze gezondheid. Maar wist je dat eenzaamheid mogelijk net zo schadelijk is of misschien wel schadelijker? [1] Hoe dit precies zit, leg ik je uit in dit artikel.

Je af en toe eenzaam voelen is heel normaal. Dit heeft bijna iedereen wel eens.

Maar als je je langdurig eenzaam voelt, dan is dit wel schadelijk voor de gezondheid. Eenzaamheid heeft zowel indirect als direct een negatieve invloed op de mentale en fysieke gesteldheid.

Eenzame mensen leven vaak ongezonder

Onderzoek laat zien dat eenzame mensen vaker roken, minder bewegen en slechter slapen [2]. Zoals je waarschijnlijk wel weet zijn dit risicofactoren op vroegtijdig overlijden [1][2].

Eenzaamheid heeft een direct negatief effect op de gezondheid

Eenzaamheid heeft ook een directe negatieve invloed op de gezondheid. Hoe eenzaamheid het lichaam op een negatieve manier beïnvloedt is echter nog niet bekend [3]. Maar dát het zo is, is al vastgesteld.

Gezondheidsproblemen kunnen eenzaamheid versterken

Ten slotte kan iemand met veel gezondheidsproblemen zich extra eenzaam voelen. Met gezondheidsproblemen ben je namelijk vaak minder goed in staat om sociale relaties te onderhouden. Je gaat bijvoorbeeld minder vaak de deur uit of hebt minder energie of zin om met mensen af te spreken.

Is eenzaamheid toegenomen?

Steeds meer mensen voelen zich eenzaam. In 2015 voelde 4% van de mensen van 15 jaar of ouder zich in sterke mate eenzaam. In 2017 is dit aandeel bijna verdubbeld, naar 7% [4][5].

De samenleving is steeds meer om competitie gaan draaien

Een mogelijke verklaring voor het feit dat steeds meer mensen zich eenzaam voelen is de toename van competitiedrift in de samenleving. Op zich is met competitie niks mis, maar het kan wel problematisch worden wanneer er geen rekening wordt gehouden met het gegeven dat de mens een sociaal wezen is [5].

En dit lijkt steeds meer het op verschillende gebieden van de samenleving (studie, arbeidsmarkt, maar ook in de zorg). Stond in de jaren 70 zelfontwikkeling (“Bildung”) nog zo centraal op de universiteit, nu is het belangrijk dat je hoge cijfers haalt en er het liefst nog een flink cv naast opbouwt. Zo niet, dan bestaat de kans dat je niet mee kan komen in de samenleving.

Ook in de zorg lijkt het steeds belangrijker te worden om output in cijfers uit te drukken. Zo worden verpleegkundigen bijvoorbeeld steeds meer afgerekend op het aantal minuten dat ze nodig hebben op iemand te wassen, in plaats van een goede band op te bouwen met de patiënt [5]. Vanzelfsprekend zou dit laatste zowel voor de patiënt als het verplegende personeel beter zijn.

Het gevolg van zo’n competitiesamenleving is dat we ons steeds meer gaan vergelijken met anderen: ontwikkel ik mezelf wel hard genoeg om mee te kunnen komen? Dit kan er toe leiden dat je nooit tevreden bent en een eenzaam gevoel krijgt, afstand voelt met de rest van de samenleving.

Eenzaamheid, wat kun je eraan doen?

Als je veel last hebt van eenzaamheid is het belangrijk om hier wat aan te doen. Hieronder vind je een aantal tips die je hierbij helpen [4]:

• Praat met iemand die je vertrouwt.
• Zoek een nieuwe hobby, waarbij je nieuwe contacten kunt opdoen.
• Zoek lotgenoten, bijvoorbeeld via de volgende pagina: https://www.lentis.nl/zelfhulp/online-zelfhulp
• Ga op onderzoek uit waar het gevoel van ongenoegen vandaan komt. Wat mis je in je leven? Kom je hier zelf niet uit, dan is het goed om externe hulp van bijvoorbeeld een psycholoog in te schakelen.