FIT.nl

Alles over krachttraining, voeding en leefstijl

InloggenFIT PRO
strength

Spiermassa

Meer kracht en spieren

 slimming

Afslanken

Gewicht verliezen

 overall health

Algehele fitheid

Op gewicht blijven
alcohol-ongezond
FIT.nl Gezondheid Is 1 glas alcohol...
23 dec. 2024 geplaatst
31 jan. 2025 geüpdatet

Gezondheid

Is 1 glas alcohol per dag gezond?

Gezondheid

Je hebt vast wel eens gehoord dat 1-2 glazen glazen rode wijn per dag goed voor je zou zijn. Maar is dit ook echt zo? Lees het hier.
Lees meer

Deel dit artikel

facebook whatsapp linklink gekopieërd!

Je hebt vast wel eens gehoord dat 1-2 glazen glazen rode wijn per dag goed voor je zou zijn. Maar is dit ook echt zo? Wat zijn nu de concrete effecten van alcoholgebruik op bijvoorbeeld hart-en vaatziekten, kanker en dementie? Zijn wij Nederlanders wel gematigde drinkers? En hoe verhoudt ons alcoholgebruik zich tot dan van de rest van de wereld? Ik zocht het voor jullie uit.

Cijfers in Nederland: zijn wij echt zuipers?

Ongeveer 27% van de volwassen mannen en 49% van de volwassen vrouwen in Nederland drinkt geen alcohol. 28% van de mannen en 31% van de vrouwen drinkt gemiddeld niet meer dan 1 glas alcoholhoudende drank per dag. De hoeveelheid mannen die gemiddeld meer dan 1 glas alcohol per dag drinkt, is 45% – tegenover 20% van de vrouwen. Binge drinking komt ook geregeld voor. 14% drinkt minstens één keer per week meer dan zes glazen alcohol op een dag. Bij de vrouwen drinkt 7% minstens één keer per week meer dan 4 glazen per dag.

Uit data van de WHO is gebleken dat de grootste drinkers ter wereld de Wit-Russen zijn met gemiddeld 17,5 liter pure alcohol per jaar. Deze hoeveelheid komt overeen met 1167 flesjes bier, al zouden ze daar waarschijnlijk iets anders drinken ;).

De top-10 bestaat verder uit Moldavië, Litouwen, Rusland, Roemenië, Oekraïne, Andorra, Hongarije, Tsjechië en Slowakije. Nederland is in vergelijking met andere West-Europese landen een gematigde speler met een alcoholconsumptie van 9,9 liter pure alcohol per persoon per jaar. Alleen in Zweden, Noorwegen en Italië drinkt men minder, wat West-Europa betreft. In Duitsland wordt er 1,9 liter pure alcohol per jaar meer gedronken in vergelijking met Nederland; de Belgen drinken 1,1 liter pure alcohol meer dan de Nederlanders [1][2].

Hoeveel is een standaardglas alcoholische drank?

Om te weten of een standaardglas alcohol gezond is, is het belangrijk om te weten hoeveel alcohol een standaardglas bevat. Onderstaande cijfers over de gezondheidseffecten van alcohol zijn gebaseerd op grammen alcohol. Een standaardglas bevat een vaste hoeveelheid alcohol, maar de hoeveelheden vocht kunnen nog wel eens verschillen. In Nederland bevat een standaardglas alcoholische drank ongeveer 10 gram (12 ml) alcohol. Deze hoeveelheid zit in 250 ml bier (5% alcohol), 100 ml wijn (12% alcohol) en 35 ml sterke drank (35% alcohol). Dit geldt ook in landen zoals België, Duitsland, Frankrijk en Australië. Toch is niet elk glas een standaardglas. Een mixdrankje dat in een kort wijd glas wordt geserveerd bevat gemiddeld 20% meer alcohol dan in een lang smal glas. Een groot wijnglas kan 250 ml wijn bevatten en bevat daarmee 2,5 standaardglazen. In landen zoals het Verenigd Koninkrijk (8 gram), Zweden (12 gram) en Amerika (14 gram) bevat een standaardglas juist weer minder of meer alcohol [1].

Gezondheidseffecten van alcohol

Hieronder staat een overzicht van de belangrijkste bevindingen.

Totale sterfte

  • Tot voor kort werd nog gedacht dat een beetje alcohol of wijn gezond is. Onderzoekers verzamelden studies en wat opviel was dat mensen die helemaal niet dronken eerder overleden dan diegene die elke dag een klein beetje alcohol dronken. Echter, waren sommige studies vergeten mensen met een ziekte uit te sluiten van de dataset [36]. Oftewel er was een groep mensen met een onderliggende ziekte die om die reden niet dronk. Als hiervoor gecorrigeerd wordt, zie je dat het effect wegvalt en dat niet-drinkers net zo of zelfs gezonder zijn.
  • Bij mannen hadden de groepen met een alcoholgebruik van 30-60 gram per dag een 15-53% hogere totale sterfte dan de referentiegroep [2][3][4].

Kanker

  • Een alcoholgebruik van 30 tot 60 gram dag hangt samen met een ongeveer 20 procent hoger risico op darmkanker (versus 0 gram) [15][16][17][18][19].
  • Alcoholgebruik van 5 tot 15 gram per dag (versus 0,1 tot 5 gram) hangt samen met een ongeveer 5% hoger risico op borstkanker bij vrouwen. Alcoholgebruik van 15 tot 30 gram per dag (versus 0,1 tot 5 gram) hangt samen met een ongeveer 10% hoger risico op borstkanker bij vrouwen [20][21][22][23][24][25][26].

Conclusie

Het matig gebruik van alcohol laat geen voordeel zien. De ongunstige effecten van alcoholgebruik verschillen voor mannen en vrouwen en per ziektegroep. Zo is er bij vrouwen een verhoogd risico op borstkanker, terwijl dit bij mannen niet het geval is. Ook de hoeveelheden waarbij verschijnselen optreden, verschillen tussen mannen en vrouwen. Binge-drinking is in ieder geval schadelijk. Naast de bovengenoemde punten leidt alcoholgebruik ook tot een verhoogd risico op ongelukken, verslaving, psychosociale problematiek, levercirrose en hoofd- en halstumoren. Daarnaast brengt alcoholgebruik nog een aantal consequenties met zich mee.

Mijn advies met betrekking tot alcohol:

  • Vrouwen die zwanger willen worden, zwanger zijn of borstvoeding geven, beveel ik aan om helemaal geen alcohol te gebruiken.
  • De voordelen van alcohol wegen niet op tegen de nadelen. Daarom adviseer ik geen alcohol te drinken, of in ieder geval niet te veel.

Referenties

[1]

Gezondheidsraad (2015) Alcohol. Achtergronddocument richtlijnen goede voeding. Geraadpleegd op 16-11-2016 via https://www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/a1505_alcohol_0.pdf.

[2]

The Telegraph (2016) The world’s most alcohol-dependent countries. Geraadpleegd op 17-11-2016 via http://www.telegraph.co.uk/travel/maps-and-graphics/Countries-according-to-alcohol-consumption/.

[3]

Ferrari P, Licaj I, Muller DC, Kragh AP, Johansson M, Boeing H e.a. Lifetime alcohol use and overall and cause-specific mortality in the European Prospective Investigation into Cancer and nutrition (EPIC) study. BMJ Open 2014; 4(7): e005245.

[4]

Jayasekara H, English DR, Room R, MacInnis RJ. Alcohol consumption over time and risk of death: a systematic review and meta-analysis. Am J Epidemiol 2014; 179(9): 1049-1059.

[5]

DiCastelnuovo A., Costanzo S, Bagnardi V, Donati MB, Iacoviello L, de GG. Alcohol dosing and total mortality in men and women: an updated meta-analysis of 34 prospective studies. Arch Intern Med 2006; 166(22): 2437-2445.

[6]

Xin X, He J, Frontini MG, Ogden LG, Motsamai OI, Whelton PK. Effects of alcohol reduction on blood pressure: a meta-analysis of randomized controlled trials. Hypertension 2001; 38(5): 1112- 1117.

[7]

Brien SE, Ronksley PE, Turner BJ, Mukamal KJ, Ghali WA. Effect of alcohol consumption on biological markers associated with risk of coronary heart disease: systematic review and metaanalysis of interventional studies. BMJ 2011; 342: d636.

[8]

Ronksley PE, Brien SE, Turner BJ, Mukamal KJ, Ghali WA. Association of alcohol consumption with selected cardiovascular disease outcomes: a systematic review and meta-analysis. BMJ 2011; 342: d671.

[9]

Hansagi H, Romelsjo A, Gerhardsson d, V, Andreasson S, Leifman A. Alcohol consumption and stroke mortality. 20-year follow-up of 15,077 men and women. Stroke 1995; 26(10): 1768-1773.

[10]

Ronksley PE, Brien SE, Turner BJ, Mukamal KJ, Ghali WA. Association of alcohol consumption with selected cardiovascular disease outcomes: a systematic review and meta-analysis. BMJ 2011; 342: d671.

[11]

Padilla H, Michael GJ, Djousse L. Alcohol consumption and risk of heart failure: a meta-analysis. Phys Sportsmed 2010; 38(3): 84-89.

[12]

Baliunas DO, Taylor BJ, Irving H, Roerecke M, Patra J, Mohapatra S e.a. Alcohol as a risk factor for type 2 diabetes: A systematic review and meta-analysis. Diabetes Care 2009; 32(11): 2123-2132.

[13]

Carlsson S, Hammar N, Grill V. Alcohol consumption and type 2 diabetes Meta-analysis of epidemiological studies indicates a U-shaped relationship. Diabetologia 2005; 48(6): 1051-1054.

[14]

Koppes LL, Dekker JM, Hendriks HF, Bouter LM, Heine RJ. Moderate alcohol consumption lowers the risk of type 2 diabetes: a meta-analysis of prospective observational studies. Diabetes Care 2005; 28(3): 719-725.

[15]

Laaksonen MA, Knekt P, Rissanen H, Harkanen T, Virtala E, Marniemi J e.a. The relative importance of modifiable potential risk factors of type 2 diabetes: a meta-analysis of two cohorts. Eur J Epidemiol 2010; 25(2): 115-124.

[16]

Ferrari P, Jenab M, Norat T, Moskal A, Slimani N, Olsen A e.a. Lifetime and baseline alcohol intake and risk of colon and rectal cancers in the European prospective investigation into cancer and nutrition (EPIC). Int J Cancer 2007; 121(9): 2065-2072.

[17]

Mizoue T, Inoue M, Wakai K, Nagata C, Shimazu T, Tsuji I e.a. Alcohol drinking and colorectal cancer in Japanese: a pooled analysis of results from five cohort studies. Am J Epidemiol 2008; 167(12): 1397-1406.

[18]

Cho E, Smith-Warner SA, Ritz J, van den Brandt PA, Colditz GA, Folsom AR e.a. Alcohol intake and colorectal cancer: a pooled analysis of 8 cohort studies. Ann Intern Med 2004; 140(8): 603-613.

[19]

Moskal A, Norat T, Ferrari P, Riboli E. Alcohol intake and colorectal cancer risk: a dose-response meta-analysis of published cohort studies. Int J Cancer 2007; 120(3): 664-671.

[20]

World Cancer Research Fund, American Institute for Cancer Research. Colorectal Cancer Systematic Literature Review. Washington DC: American Institute for Cancer Research; 2010.

[21]

Hamajima N, Hirose K, Tajima K, Rohan T, Calle EE, Heath CW, Jr. e.a. Alcohol, tobacco and breast cancer–collaborative reanalysis of individual data from 53 epidemiological studies, including 58,515 women with breast cancer and 95,067 women without the disease. Br J Cancer 2002; 87(11): 1234-1245.

[22]

Tjonneland A, Christensen J, Olsen A, Stripp C, Thomsen BL, Overvad K e.a. Alcohol intake and breast cancer risk: the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC). Cancer Causes Control 2007; 18(4): 361-373.

[23]

Smith-Warner SA, Spiegelman D, Yaun SS, van den Brandt PA, Folsom AR, Goldbohm RA e.a. Alcohol and breast cancer in women: a pooled analysis of cohort studies. JAMA 1998; 279(7): 535- 540.

[24]

Romieu I, Scoccianti C, Chajes V, de BJ, Biessy C, Dossus L e.a. Alcohol intake and breast cancer in the European prospective investigation into cancer and nutrition. Int J Cancer 2015; 137(8): 1921-1930.

[25]

Bagnardi V, Rota M, Botteri E, Tramacere I, Islami F, Fedirko V e.a. Light alcohol drinking and cancer: a meta-analysis. Ann Oncol 2013; 24(2): 301-308. 60 Seitz HK, Pelucchi C, Bagnardi V, La VC. Epidemiology and pathophysiology of alcohol and breast cancer: Update 2012. Alcohol Alcohol 2012; 47(3): 204-212.

[26]

World Cancer Research Fund, American Institute for Cancer Research. Breast Cancer Systematic Literature Review. Washington DC: American Institute for Cancer Research; 2008.

[27]

World Cancer Research Fund, American Institute for Cancer Research. Continuous update project report. Food, nutrition, physical activity, and the prevention of breast cancer. Washington DC: American Institute for Cancer Research; 2010.

[28]

Freudenheim JL, Ritz J, Smith-Warner SA, Albanes D, Bandera EV, van den Brandt PA e.a. Alcohol consumption and risk of lung cancer: a pooled analysis of cohort studies. Am J Clin Nutr 2005; 82(3): 657-667.

[29]

Rohrmann S, Linseisen J, Boshuizen HC, Whittaker J, Agudo A, Vineis P e.a. Ethanol intake and risk of lung cancer in the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC). Am J Epidemiol 2006; 164(11): 1103-1114.

[30]

Bagnardi V, Rota M, Botteri E, Scotti L, Jenab M, Bellocco R e.a. Alcohol consumption and lung cancer risk in never smokers: a meta-analysis. Ann Oncol 2011; 22(12): 2631-2639.

[31]

Anstey KJ, Mack HA, Cherbuin N. Alcohol consumption as a risk factor for dementia and cognitive decline: meta-analysis of prospective studies. Am J Geriatr Psychiatry 2009; 17(7): 542-555.

[32]

Peters R, Peters J, Warner J, Beckett N, Bulpitt C. Alcohol, dementia and cognitive decline in the elderly: a systematic review. Age Ageing 2008; 37(5): 505-512.

[33]

Espeland MA, Gu L, Masaki KH, Langer RD, Coker LH, Stefanick ML e.a. Association between reported alcohol intake and cognition: results from the Women’s Health Initiative Memory Study. Am J Epidemiol 2005; 161(3): 228-238.

[34]

Yip AG, Brayne C, Matthews FE. Risk factors for incident dementia in England and Wales: The Medical Research Council Cognitive Function and Ageing Study. A population-based nested casecontrol study. Age Ageing 2006; 35(2): 154-160.

[35]

Gea A, Beunza JJ, Estruch R, Sanchez-Villegas A, Salas-Salvado J, Buil-Cosiales P e.a. Alcohol intake, wine consumption and the development of depression: the PREDIMED study. BMC Med 2013; 11: 192.

[36]

Stockwell, T., Zhao, J., Clay, J., Levesque, C., Sanger, N., Sherk, A., & Naimi, T. (2024). Why do only some cohort studies find health benefits from low volume alcohol use? A systematic review and meta-analysis of study characteristics that may bias mortality risk estimates. Journal of studies on alcohol and drugs, jsad-23.

Lees meer

Andere artikelen voor jou

Reacties/Reviews

    Geef een reactie

    Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

    Reacties zijn niet bedoeld voor persoonlijke vragen, stel deze vragen aan onze deskundigen op het forum.

  1. Vrijdagavond is meestal altijd ons wijnavondje, maar kan ook wel eens op een zaterdag zijn.
    In ieder geval één avond per week.
    Dat betekend dat mijn vrouw en ik twee glazen wijn uit een fles van 750ml schenken.
    Soms drinken we rode wijn (Flamengo van ongeveer € 3.50) en een andere keer weer een zoete witte (Tonini van ongeveer 4.95) met enige sprankeling er in.

    wij gaan ervan uit dat dit toch niet zoveel kwaad kan.

    Beantwoorden