Ik probeer niet te kijken, net als iedereen om me heen. De schietgebedjes razen door de lucht: breek alsjeblieft niks! Die uitstekende botten lijken in mijn ogen te prikken. Moet ik echt de andere kant op kijken?
Eetstoornissen zijn niet te herkennen in korte ontmoetingen. De meeste mensen met een eetstoornis zijn als een vergeten pak melk achterin de koelkast: ze trekken je aandacht niet en zien er van buiten prima uit, maar binnenin is alles zuur en verrot.
Werknemers in een sportschool zien vast heel wat melkpakken rondlopen waarvan ze stiekem wel weten dat ze zuur zijn. Bij wie ligt de verantwoordelijkheid? Moeten zij deze mensen hulp bieden?
Dat is een complexe vraag. Het is niet te voorspellen wat zich onder het oppervlak afspeelt; wie weet wat er opgerakeld wordt? Een kort gesprek lost misschien niets op, of verergert de problemen in sommige gevallen zelfs. Maar misschien is het nét dat laatste duwtje in de rug wat iemand nodig had. Zodoende stond ik 5 jaar geleden in de sportschool toen mijn leven een nieuwe wending kreeg. Mijn verhaal gaat ongeveer zo:
Er waren eens twee meisjes in de sportschool. Op een dag zegt het ene tegen het andere meisje: “Heb jij een eetstoornis?” “Ja.”, zegt het meisje, en samen gingen ze koffie drinken.
Die koffieafspraak was moeilijk en confronterend. Maandenlang was ik al in gevecht met mezelf en ik was meester geworden in de schijn ophouden. De vrouw die mij aansprak bood mij motivatie die ik toen niet had kunnen missen. Geen week later vroeg een personal trainer mij voorzichtig of “alles wel goed gaat met mij”. Beide vrouwen hebben mij echt wakker geschud, en me de eerste stapjes naar herstel laten zetten.
Besef je dus hoe belangrijk je als professional kunt zijn in zulke situaties.
Maar helaas, een trainer is geen psycholoog. Na wat weifelende blikken en fronsende wenkbrauwen maakte zij mij duidelijk dat ze het een riskante situatie vond omdat ze simpelweg niet over de juiste kennis beschikte. Uiteindelijk heeft ze mij gestimuleerd in behandeling te gaan en mijn jaarcontract bij de sportschool gebroken voor mijn eigen veiligheid. Toch zijn dit zijn doorslaggevende momenten geweest. Besef je dus hoe belangrijk je als professional kunt zijn in zulke situaties.
Misschien was mijn situatie een uitzondering, maar ik prijs mezelf gelukkig. Niet onbelangrijk: ik had al een cyclus aan behandelingen achter de rug. Waarschijnlijk stond ik daarom stiekem wel open voor hulp. Dit is niet bij iedereen het geval: het is niet te voorspellen hoe iemand reageert op een goedbedoelde opmerking.
Hoe denk jij over dit onderwerp? Zouden werknemers in de gezondheidssector opleiding moeten krijgen voor dergelijke situaties? Waar moet de grens komen? Kun je dat wel verwachten van mensen? Hoort dit wel bij het beroep? Het zijn vraagstukken waar ik geen antwoord op heb. Wat ik wel weet, is dat ik die dag al maanden in stilte stond te smeken om hulp. En ik kan zelf maar slecht kan slapen als ik iemand voor mijn ogen zie verzuren.
Wat moedig dat je dit zo opschrijft. Soms idd wel een interessante vraag om te kijken of gezondheidsprofessionals hier ook een stuk opleiding in moeten hebben, maar dan is het zeer de vraag wat je daar onder verstaat. Doel je dan op diëtistes, of op bijv. sportinstructeurs?
Ik moet zeggen dat het soms wel eens opvalt dat bepaalde persoonlijkheidseigenschappen een rol spelen in het ontwikkelen van een eetstoornis. Deze eigenschappen zie je dan ook terug in andere facetten van het gedrag, en niet alleen in het eetgedrag. Daardoor ben ik soms wel eens op mijn hoede als we hier mensen krijgen die zich aanmelden, die het gevoel laten ontstaan dat ze inderdaad ‘verzuurd’ zijn zoals jij dat noemt. Desalniettemin niet echt een zwart-wit iets, waardoor het alsnog heel moeilijk is om dit in een oogopslag te zien.
Wat dapper om dit zo te delen! Ik denk dat dit ook veel mensen kan aanspreken die in een soort gelijke situatie zitten, van beide kanten. Afgelopen jaar ben ik naar een internationaal congres geweest vanuit de BSOE. Een initiatief die wil kijken naar Europese richtlijnen hoe om te gaan met mensen met een eetstoornis vanuit de fitness (dus richtlijnen voor instructeurs, trainers etc.) hier zijn wel mooie conclusies uitgekomen waar verder op voortgezet moet worden. Als het klopt heb ik er een column over op FIT. Staan
Dat klopt! Jouw column was mijn inspiratie erover te schrijven:)
Hmm over diëtisten had ik nog niet eens nagedacht, maar denk inderdaad dat het voor iedere professional geldt die een eetprobleem vermoedt. Ik weet dat er wel cursussen worden aangeboden, maar het is geen standaard onderdeel van de opleiding. Het is een vrijwillige toevoeging van je opleiding. Misschien zou het goed zijn als zo’n cursus wel onderdeel wordt van de standaard opleiding, waarbij aandacht wordt besteed aan hoe om te gaan met problemen als eetproblemen of sportverslavingen. Blijft lastig, waar trek je de grens?
Dus zoals ik in het artikel al liet blijken: ik weet niet wat wijsheid is. Het is zeker zo dat het geen zwart-wit probleem is, wat het nog complexer maakt…
Tjonge wat een lastig iets… wel heel tof om vanuit jouw visie er over te lezen, dank daarvoor!
Omdat het zo lastig direct te zien is aan iemand lijkt het me ook lastig om een stukje verantwoordelijkheid bij bv. een sportinstructeur neer te leggen. Niet iedereen zal het kunnen waarderen (of aankunnen) om er, al of niet voorzichtig, mee geconfronteerd te worden.
Als gymdocent ben ik er wel alert op, maar ook voor mij zijn mijn opties beperkt. Wel is het voor mij, door toch een soort van autoriteitspositie, makkelijker om in te grijpen. Ik kan immers mijn zorgen delen met ouders en het daarmee eigenlijk bij hen neerleggen. Ik denk niet dat een fitnessinstructeur altijd een zelfde positie heeft, en al helemaal niet als je (zoals meestal) met volwassenen werkt.
In het grote geheel is het denk ik belangrijk om een relatie aan te gaan met je cliënten (leerlingen) zodat je én sneller iets kan zien én een basis hebt om vanuit te kunnen handelen. Juist het soort sportcentra waar dat gebeurt lijken er steeds minder te worden :).
Blijft heftig om te lezen. Genoeg mensen voorbij zien lopen waarbij je twijfeld of alles inderdaad “wel goed gaat”…
Ik heb wel echt veel respect voor degene die jou er zo direct op aansprak @laurasmitt. Zoals @Jan81 zei in zijn reactie, een volwassen iemand erop aanspreken is geen abc’tje.
In mijn opleiding (is al wel eeuwen geleden) is er nooit iets over behandeld. Denk je dat er een misschien een soort strategie is om mensen met een eetstoornis op een effectieve manier te benaderen? Elke persoon reageert natuurlijk anders, niet alles is zwart wit zoaks jd terecht al zei. Dat lijkt me zo moeilijk. Het laatste wat je wilt is dat iemand verder in zijn schulp kruipt.
Wel echt respect dat je dit deelt @laurasmitt!