Column: de macht van influencers

Wat wilde jij vroeger worden als je later groot was? Mijn zusje wilde bijvoorbeeld cassiere worden omdat ze dacht dat ze het geld zelf mocht houden. Ik droomde van een beroep als archeoloog; dan mocht je immers lekker de hele dag buiten spelen. Tussen de droomberoepen van de jeugd van tegenwoordig prijkt de job van “influencer”. Het lijkt een perfecte baan; een beetje blij doen over gratis spullen of diensten en er nog geld voor krijgen ook! Maar evenals bij de beroepen van cassiere en archeoloog is de realiteit iets anders dan de verwachting.

De influencermarkt raakt namelijk snel verzadigd; je moet hard je best doen om nog een plekje aan de top te kunnen veroveren en er je boterham mee te kunnen verdienen. En dat zorgt ervoor dat influencers bereid zijn tot onethische acties, zoals het aanprijzen van niet-effectieve, ongezonde of zelfs gevaarlijke producten.

Het hele nut van de influencer, namelijk vertrouwen scheppen in een product onder een groot aantal volgers, wordt daarmee onderuit gehaald.

Nu heeft de influencer een aparte positie in ons werkgebied. Aan de ene kant hebben wij van FIT.nl een gezonde dosis wantrouwen jegens deze internetsterren. Aan de andere kant hebben we elkaar soms juist nodig; zij kunnen onze autoriteit gebruiken, wij hun netwerk. Want niet zelden heeft één zo’n influencer een tien keer zo groot bereik als wij. Wanneer de boodschap die we willen overbrengen oprecht is, is zo’n samenwerking alleen maar win-win.

Dat wantrouwen komt niet zomaar ergens vandaan. Veel influencers lijken uit het niets te komen, zijn gewoonweg “bekend van YouTube”. Niet gehinderd door enige kennis van wetenschapsbeoefening en zonder relevante diploma’s op zak, doet men uitspraken over onderwerpen waar wij van FIT.nl vele uren onderzoek in hebben zitten. En dat is gevaarlijk. Bn’ers met veel volgers promoten ongezonde diëten of producten die dienen te worden gecombineerd met een pittig workoutschema.

Geregeld zien we influencers met een miljoenenpubliek compleet ongefundeerde claims doen. Ons een doorn in het oog, want hier ben jij als consument níet mee geholpen; je zult snel strakker worden, maar na die 12 weken afzien valt 95% gegarandeerd weer terug, of is nog verder van huis. Het streven van zo’n influencer is niet dat jij gezonder wordt, maar dat zijn of haar zakken gevuld worden. Die slanke en afgetrainde lichamen stralen in combinatie met een groot aantal volgers echter wél veel autoriteit uit. Hun boodschappen zonder enige bronvermelding worden klakkeloos voor waarheid aangenomen. Als het voor hun werkt, dan toch ook voor jou?

Maar als je lichaam je verdienmodel is, kijk je wel uit om die sixpack kwijt te raken. Ze kunnen wel zeggen dat ze hun fysiek te danken hebben aan het product dat ze aanprijzen, maar in hoeverre dat daadwerkelijk zo is kun je nooit te weten komen.

Gelukkig zijn niet álle influencers zo. Hoe onderscheid je nu een betrouwbare influencer die weet wat hij/zij zegt van de minder betrouwbare? Enkele tips:

1: Heeft aantoonbare kennis van zaken

Een belachelijk goed fysiek is wat ons betreft niet genoeg om als autoriteit te mogen worden beschouwd op het gebied van fitness en gezondheid. Vooral Amerikaanse fitnessgoeroe’s zien we de vreemdste ongezonde diëten en producten promoten. Een diploma in voedingskunde hebben zij doorgaans niet. Autodidact zijn wat kennis over het effect van voeding op je lichaam betreft, kan gewoonweg niet. Kijk dus kritisch of diegene diploma’s heeft op het gebied waar hij of zij uitspraken over doet.

2: Doet verifieerbare claims

Wanneer iemand een bepaalde claim maakt, moet deze informatie verifieerbaar zijn. Dat wil zeggen dat je moet kunnen controleren of dit daadwerkelijk waar is. Duik dan ook vooral even de wetenschappelijke literatuur in wanneer je twijfels hebt bij een uitspraak, of kijk of je er meer informatie over kunt vinden op onze site. Is dit laatste niet het geval, stel dan vooral je vraag in onze community op forum.fit.nl. Onze coaches kijken hier dagelijks op en kunnen zo’n claim vrij snel op waarheid beoordelen.

3: Durft ook negatief te zijn over producten

Tenzij je een hersenafwijking hebt, kun je gewoonweg niet álles awesome vinden. Scroll dus even door de content van een influencer heen om te kijken of je ook een minder positieve review vindt.

4: Geeft aan wanneer iets gesponsord is

Wees je ervan bewust dat niet alle influencers er open over zijn wanneer ze betaald krijgen voor een post. Zijn ze dat wel, dan spreekt dat in hun voordeel.

En de beste tip die ik je wil meegeven: vertrouw op je boerenverstand en onderbuikgevoel. Zeker wat fitness en gezondheid betreft, zijn de meeste adviezen die aantoonbaar werken vrij saai. De ware maar impopulaire boodschap is gewoonweg dat afvallen en gespierder worden gelijk staat aan heel hard werken over een lange periode. Natuurlijk zouden wij ook graag zien dat er wondermiddelen bestaan, maar dat het gros van de bevolking alles behalve een sixpack heeft toont wel aan dat het niet zo gemakkelijk kan zijn. Zoals met de meeste dingen in het leven geldt ook hier: als het te mooi lijkt om waar te zijn, is het waarschijnlijk ook zo.