Hoe word je gelukkig? De lessen van psychiater Dirk de Wachter

Hoe word je gelukkig? Is het vooral belangrijk om heel succesvol te zijn en jezelf te ontwikkelen? Of word je vooral gelukkig van leuke contacten? 

Een paar maanden geleden kwam het nieuwe boek uit van de populaire Belgische psychiater Dirk de Wachter met de titel ‘De kunst van het ongelukkig zijn’. 

Hij beschrijft in zijn boek hoe het obsessief streven naar geluk je juist ongelukkig kan maken. Meer hierover lees je in dit artikel. 

Wat is geluk?

Je hoort sporters wel eens roepen “ik heb geluk gehad”. In dat geval betekent geluk een gunstige loop van omstandigheden, waarbij alles meezit.

Maar over deze vorm van geluk ga ik het niet hebben. In dit artikel heeft geluk betrekking op hoe je je voelt en hoe tevreden je bent met je leven. Oftewel, simpel gezegd: hoe dichter je huidige leven bij jouw ideale leven komt, des te gelukkiger je je voelt.

Je bent zelf verantwoordelijk voor je geluksgevoel

Dit geluksgevoel is gedeeltelijk erfelijk bepaald. Maar ook voor degene die zich ongelukkig voelt, is geluk niet onbereikbaar. Je moet er alleen harder voor werken. Tegenwoordig heb je verschillende zelfhulpboeken die je hierbij kunnen helpen.

De Wachter stelt dat we hier gelijk stuiten op het eerste probleem van deze tijd: “We leven in een samenleving die te ver doorgeschoten is in dat alles kan, als je er maar hard genoeg je best voor doet”.

Dit idee is natuurlijk veel te kort door de bocht, want niet alles is maakbaar. Iedereen heeft zijn eigen talenten en beperkingen. Denk bijvoorbeeld aan dat rekengenie in de klas of die vriendin met taalknobbel.

Daarnaast wordt ons gelukgsgevoel ook heel erg beïnvloed door de omgeving waarin we opgroeien. Nederlanders zijn bijvoorbeeld niet voor niets gelukkiger dan inwoners van Somalië. We hebben hier bijvoorbeeld minder sociale ongelijkheid, goede sociale voorzieningen, veel meer kansen en politieke vrijheid.

Normaal zijn is niet genoeg

Een ander opvatting van deze tijd is dat je vooral bijzonder moet zijn en alles uit je leven moet halen. Als je geen verre reis hebt gemaakt of geen druk en leuk leven hebt, dan ben je niet speciaal.

Er is niks mis mee als je zo veel mogelijk dingen wilt ondernemen en jezelf vaak pusht om uit je comfort zone te komen, maar laat dit vooral geen norm worden. Anders bestaat het gevaar dat je niet meer goed luistert naar wat goed voor je is, met alle mogelijke nadelige gevolgen van dien. De Wachter krijgt bijvoorbeeld geregeld succesvolle mensen in zijn behandelkamer die alles uit zichzelf probeerden te halen, maar totaal zijn opgebrand. Ze luisterden niet meer naar wat echt goed voor hen is.

Zijn motto is daarom ook: “gewoon willen zijn is goed genoeg”. Wat dat ‘gewoon’ ook mag zijn.

Daarnaast zijn het vaak die ‘gewone dingen’ die ons gelukkig maken. Bijvoorbeeld onderdeel uitmaken van een leuke community en een gezellig avondje hangen met vrienden of vriendinnen.

Verder is het ook belangrijk om de leukigheid-cultuur op Instagram door een filter te bekijken. Het is natuurlijk grote onzin is dat het leven alleen maar leuk is. Hoe leuk je baan ook is, er zitten altijd minder fijne kanten aan. Zelfs als je een digital nomad bent op Bali kan je echt wel ongelukkige of eenzame momenten kennen.. Daarnaast maken we allemaal verdrietige dingen mee die niet leuk zijn.

De Wachter benadrukt hoe belangrijk het is dat we ook ons verdriet moeten kunnen delen met anderen in plaats van alleen met de psychiater. Die kwetsbaarheid is belangrijk om gezonde relaties aan te gaan. Hier moet geen taboe op liggen.

Leg meer de nadruk op het helpen van anderen

In de huidige westerse maatschappij ligt veel nadruk op zelfontwikkeling en succes. We laten bijvoorbeeld graag op sociale media zien hoe goed we het voor me elkaar hebben en hoe succesvol we zijn. Want dat succes heb je immers verdiend, waarom zou je het niet willen laten zien?

Natuurlijk is er niks mis mee met dat je trots bent op je prestaties, maar voel je niet minder als je foto bijvoorbeeld minder likes krijgt dan je hoopte, of als je leven wat minder op rolletjes loopt. En kijk ook niet neer op anderen die minder succesvol zijn.

Want anders streven we steeds meer af op een egocentrische samenleving waarin de ene succes heeft en de ander het gevoel heeft te hebben gefaald. Dit is toch uiteindelijk niet waar we gelukkig van worden?

Zijn tip is dan ook om niet te streven naar hoe je zo succesvol mogelijk wordt, maar vooral hoe je wat kunt betekenen voor de maatschappij. We worden namelijk veel gelukkiger wanneer we iets voor een ander doen.

Dit kan op heel veel verschillende manieren. Je kunt op je werk iemand helpen, of je buurman/buurvrouw of zelfs een wildvreemde bijvoorbeeld. Ook kun je social media gebruiken om dingen te delen waar anderen wat aan hebben, in plaats van om te laten zien hoe geweldig je leven wel niet is. Op die manier zorg je voor verbinding in plaats van de afstand tussen jou en anderen juist te vergroten.

Zoek wat vaker de stilte op

De laatste tip in zijn boek is om wat vaker de stilte op zoeken. Oftewel: doe wat vaker niks zonder je schuldig te voelen. Ga bijvoorbeeld een rondje wandelen of fietsen en laat je telefoon thuis. Dit helpt om je drukke brein wat meer rust te geven.

Ik ben benieuwd wat jou gelukkig maakt. Laat het weten in een comment!