Chronisch ziek ben je niet voor de lol en vaak ook kan je er ook nog niks aan doen. Soms vind ik het oneerlijk om te zien dat er wel een flinke boete op lijkt te staan.
Voorbeelden van chronische ziekte zijn Astma, diabetes, epilepsie, reuma en MS. In totaal zijn er 109 verschillende chronische ziekten. In 2016 waren er maar liefst 8,8 miljoen mensen bekend met een chronische ziekte [1]. Iets waar we dus niet te simpel over moeten denken. Want deze mensen worden dubbel geraakt door sommige maatregelen.
We spreken van een chronische ziekte wanneer er over het algemeen geen uitzicht is op volledig herstel. Doorgaans gaat het gepaard met pijn, geestelijk lijden, beperkingen in functioneren en andere klachten. De mate waarin mensen hiervan hinder ondervinden verschilt per ziekte en per individu. Chronische ziektes brengen naast mogelijk lichamelijke en geestelijke uitdagingen ook een andere uitdaging met zich mee: de financiële kosten en belemmeringen in het dagelijks leven.
De kosten vliegen de pan uit
De kosten voor een chronisch zieke worden namelijk alleen maar hoger en hoger. Daarbij worden er ook regelmatig plannen doorgevoerd door het kabinet waardoor de inkomsten juist minder worden. Zo kwam de afgelopen maand het kabinet met een nieuw plan. De zogenoemde loondispensatie. Dit werkt als volgt:
Neem Jan. Hij is chronisch ziek en doet ontzettend zijn best om te blijven werken, maar raakt toch arbeidsongeschikt. Om in aanmerking te komen voor een arbeidsongeschikheidsuitkering moet hij een strenge keuring doorlopen. De uitkomst is hierbij vaak dat je niet in aanmerking komt. Komt Jan wel in aanmerking voor een zekere uitkering dan is het zeker geen vetpot. Deze uitkeringen zijn belachelijk laag te noemen en worden verder gekort als je niet meer aan het werk komt. Ondanks dat het momenteel nog praktisch onmogelijk is om als arbeidsongeschikte aan het werk te komen, onder andere door een tekort aan werkplekken, wordt de arbeidsongeschiktheidsuitkering verder versoberd door de loondispensatie. Komt Jan wel aan het werk. Dan is het mogelijk dat hij dankzij deze nieuwe wet geen pensioen meer kan opbouwen en flink gekort wordt op zijn loon, tot onder het minimum.
Dan sta je dus eigenlijk al 4-0 achter. Helemaal met de bijkomende kosten van het chronisch ziek zijn.
Zorgverzekering en eigen risico
De zorgkosten zijn in de afgelopen jaar explosief gestegen [2]. Na het betalen van de premie die elk jaar blijft stijgen, wordt in het begin van het jaar de eerste boete opgelegd. Namelijk het eigen risico. Was dit eerst nog €150,- per jaar, momenteel is dit jaarlijks €385,- met het uitzicht dat het in de toekomst nog verder gaat stijgen [3]!
Een chronisch zieke heeft geen keuze of hij deze wel of niet wil aanbreken. Deze heeft zijn medicatie nodig en betaalt hier aan het begin van het jaar gelijk de hoofdprijs voor.
Daarnaast zijn er behandelingen en hulpmiddelen die deels of helemaal niet vergoed worden. Een mooi voorbeeld hiervan zijn de flash-sensoren voor diabetici. Een systeem waar ik zelf ook dankbaar gebruik van mag maken. Stel je voor dat na jaren meerdere malen per dag in je vinger prikken er een apparaat op de markt komt waardoor dit niet meer hoeft. Niet alleen meet dit apparaatje 24 uur per dag je bloedsuiker. Het is meerdere malen bewezen dat deze sensoren zorgen voor een betere bloedglucoseregeling en kwaliteit van leven. Perfect toch? Er zit alleen wel een prijskaartje aan. Namelijk €120,- per 4 weken die je zelf mag betalen.
Andere kostenposten
Als chronische zieke wordt het nog veel duurder als je een arbeidsongeschiktheidsverzekering wilt afsluiten. En wat denk je van een verplicht overlijdensrisicoverzekering voor bij je hypotheek? Je bent al snel een paar honderd euro meer kwijt per jaar.
Wat vind jij? Is dit terecht?
Ook het aanvragen van een rijbewijs is duurder en deze moet vaker verlengd worden. In plaats van eens in de 10 jaar, moet je vaak als chronisch zieke je rijbewijs elke 5 jaar verlengen. Alleen al de eigen verklaring, een simpel papiertje waarin je aangeeft dat je chronisch ziek bent kost bij het CBR €35,-. Denk daarnaast ook aan de kosten van de medische keuringen die je moet ondergaan. Deze kan je overigens niet declareren, want een rijbewijs is een “luxeproduct”.
Gelijke behandeling?
Nederland is een verzorgingsstaat. Maar vanuit mijn perspectief lijkt dit steeds verder iets af te brokkelen. Niet alleen door de steeds hogere kosten voor chronische zieken, maar ook de arbeidsmogelijkheden – de voorwaarden en indien nodig het vangnet voor diegenen die niet genoeg inkomen hebben. Ik zeg niet dat ik de oplossing heb.
Maar het afschaffen van de marktwerking in de zorg en het eigen risico zou al een mooie stap zijn. Een verbod op het duurder maken van verzekeringen voor chronisch zieken en een efficiëntere werkwijze voor het verlengen van het rijbewijs zullen al veel kosten drukken. En de nieuwe regelingen omtrent loondispensatie, gooi die direct in de prullenbak!
Als er nu niks gebeurt, wordt de kloof tussen arm en rijk alleen maar groter, met een dieptepunt voor die meer dan 8,8 miljoen chronische zieken in ons land. En die hebben al genoeg aan hun hoofd 😉
Ik ben benieuwd naar jullie meningen/ervaringen over dit onderwerp. Laat het me weten in een reactie.
Referenties
[1] RIVM (2016) Chronische ziekten en multimorbiditeit. Geraapleegd op 30-5-2018 via https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/chronische-ziekten-en-multimorbiditeit
[2] RTL Nieuws (2016) Kosten chronisch zieken ‘onacceptabel hoog. Geraadpleegd op 30-5-2018 via https://www.rtlnieuws.nl/gezondheid/kosten-chronisch-zieken-onacceptabel-hoog
[3] NOS (2017) Eigen risico en zorgpremie volgend jaar omhoog. Geraadpleegd op 30-5-2018 via https://nos.nl/artikel/2191612-eigen-risico-en-zorgpremie-volgend-jaar-omhoog.html
Niet terecht, maar de vraag is of het wel terecht is al juist die andere helft van de Nederlanders de kosten moet dragen. Maar ik herken me hier erg in. Door mijn chronische ziekte slik ik vaak medicatie (gelukkig niet duur), heb ik een duurdere zorgverzekering (want oa fysio moet wel ruim vergoed worden), en kan ik niet meer uren werken dan ik nu doe (21). Hier wordt ik niet voor gecompenseerd en dat wil ik ook niet. Maar ik kan me voorstellen dat als je alleen bent, of alleen met kinderen, dat het op zo’n manier wel heel lastig kan worden.
En denk aan mensen die zelfstandig werken en een arbeidsongeschiktheid verzekering willen afsluiten, dat kan dus niet?! Mijn broertje werkt voor zichzelf en heeft een nierziekte waardoor hij over een paar jaar een transplantatie zal moeten krijgen. Hij kan geen verzekering afsluiten. Logisch vanuit de verzekeraar gezien, want hij gaat dus iig een tijdje niet kunnen werken. Maar hoe moet hij dan in zijn onderhoud voorzien in die periode?
Dus ik vind de redeneringen vaak wel logisch maar de uitwerking nogal vervelend…
Lastig onderwerp is dat. Ik denk dat ondanks chronisch zieken veel kosten hebben, ze er in Nederland wel erg goed aan toe zijn. We hebben een degelijk zorgsysteem (met ook minpunten), maar dit zorgt er voor dat mensen wel goede zorg krijgen en niet in diepe schulden hoeven te komen zoals veel andere landen het geval is. Uiteraard kan het ook beter zoals in bijvoorbeeld Noorwegen.
Ik wil de eigen risico echt geen boete noemen. Natuurlijk is dit vervelend. Maar het zorgt voor een mindering in zorgkosten (drempel) en het voorkomt erge stijgingen in de zorgpremie (van waarschijnlijk € 280,- per jaar). Zie: https://www.independer.nl/zorgverzekering/info/verkiezingen-2017/eigen-risico
De gezonde mensen hebben natuurlijk een voordeel dat ze gezond zijn, maar betalen mee aan de zorgkosten van de chronisch zieken. Een systeem dat werkt, maar is het eerlijk als zij ook nog meer moeten betalen als het eigen risico wordt afgeschaft?
Misschien is het verlagen van het eigen risico een betere tussenoplossing, maar ik ben er geen expert in.
Wat vinden jullie van een systeem waarbij bijvoorbeeld mensen die roken of obesitas hebben (zonder combinatie met een ziekte) hebben meer premie betalen?