Train jij dopingvrij?

Doping. Een ver-van-je-bed-show voor jou? Weet je heel zeker dat jij geen doping gebruikt? Uit onderzoek van de Dopingautoriteit naar 66 sportvoedingssupplementen blijkt dat maar liefst 38% doping bevat! In 3 van de 25 supplementen die positief zijn getest, zijn dopingstoffen in hoge concentraties aangetroffen ^[1]. Maar wat is doping nu eigenlijk en welke supplementen kun je vanaf nu beter links laten liggen als je het je niet kunt permitteren positief getest te worden?

Doping

Een korte omschrijving van doping is: “stoffen en methoden die verboden zijn door het Wereld Anti-Doping Agentschap (WADA)”. Doping omvat dus niet alleen stoffen maar ook bepaalde methoden. Officieel is de definitie van doping: “een overtreding van één of meer bepalingen uit het dopingreglement”, die opgesteld zijn door het WADA. Deze kan je terugvinden op de website van de dopingautoriteit. ^[2]

Wanneer komt een stof op de dopinglijst?

Een stof of methode kan op de dopinglijst worden geplaatst indien deze aan minimaal twee van de volgende drie criteria voldoet:
1. (mogelijk) prestatiebevorderend;
2. (mogelijk) schadelijk voor de gezondheid;
3. in strijd met de ‘spirit of sport’.

Wat voor stoffen en methoden staan er op de dopinglijst?

Doping kan voorkomen in de vorm van bloed, injectievloeistof of in pillen. De middelen en methoden die op de dopinglijst staan, kunnen ook vaak in de geneeskunde worden toegepast. Denk bijvoorbeeld aan een bloedtransfusie. Ook zijn er lichaamseigen stoffen, zoals het mannelijke geslachtshormoon testosteron en afgeleiden daarvan, die als doping kunnen worden gebruikt. De dopinglijst is onderverdeeld in verschillende categorieën welke terug te vinden zijn op de website van de dopingautoriteit.

De gevaren van doping

Behalve het mogelijk bevorderen van je prestaties kan doping ook negatieve gevolgen hebben voor je gezondheid. Denk bijvoorbeeld aan anabole steroïden waarvan je niet alleen puistjes en stemmingswisselingen krijgt, maar ook een verhoogd risico op leveraandoeningen, hart-en vaatziekten, een verminderd libido en een verminderde zaadproductie. Of denk aan opwekkende middelen waar je behalve prikkelbaar en agressief van wordt, ook een verhoogd risico loopt op een hartaanval of beroerte. En dan vraag ik mij af, is dit het allemaal waard? Wil je echt je gezondheid op het spel zetten om net iets gespierder te worden of om net iets sneller te kunnen rennen? Niet alleen in de topsport, maar ook in de reguliere sport zie je dat sporters steeds vaker doping gebruiken. De omgeving heeft hier veel invloed op. Kijk naar de wielersport waar het vrijwel onmogelijk is om mee te kunnen draaien zonder gebruik van doping. Maar ook in de sportschool kunnen anderen invloed hebben op de wens om koste wat kost gespierder te worden, waardoor mensen bewust gebruik maken van doping.

Onbewust dopinggebruik

Toch wordt doping niet altijd bewust gebruikt. Sterker nog, de Dopingautoriteit vermoedt dat een behoorlijk aantal van de dopingovertredingen onbewust is. Niet alleen medicatie, maar dus ook onschuldig lijkende supplementen kunnen doping bevatten. Voedingssupplementen vallen niet onder de strenge eisen van de Geneesmiddelenwet. Daardoor bestaat het risico dat supplementen wél vervuild zijn. Maar liefst 2-2,5% van alle supplementen bevat doping zonder dat dit op het etiket vermeld staat ^[3]. Dit is een gevaar voor je gezondheid en leidt bij topsporters vaak tot een schorsing, zonder dat bewust hebben gehandeld.

(Onbewust) dopinggebruik kan leiden tot vervelende sancties voor (top)sporters:

Het onderzoek

De 66 voedingssupplementen van 21 verschillende merken die getest zijn, waren gericht op hormoonregulatie, spierversterking, gewichtsverlies, vetverbranding of het verkrijgen van meer energie. De supplementen zijn verkrijgbaar in Nederlandse webshops. Van deze 66 sportvoedingssupplementen testten er 25 (38%) ‘positief’ en 30 (45%) ‘negatief’. Acht producten (12%) bevatten dopingstoffen in ‘concentraties onder de vastgestelde drempelwaarde’. Drie van de 66 producten (5%) bleken ‘niet (volledig) analyseerbaar’. Lage concentraties kunnen worden verklaard door chemische processen die kunnen optreden bij de verwerking van plantaardige ingrediënten. Doordat de aangetroffen concentraties zo laag zijn, levert dit in principe geen risico op voor een topsporter bij een eventuele dopingcontrole.

Noxpump en Blackbombs van Dorian Yates en Lipo-bolic van Revolutions bevatten hoge concentraties dopingstoffen die tot gezondheidsklachten kunnen leiden zoals hartkloppingen, hoge bloeddruk en een psychose. Een overdosis van deze supplementen kan zelfs dodelijk zijn. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft dan ook een veiligheidswaarschuwing afgegeven voor deze 3 supplementen ^[1].

NZVT-keurmerk

Wil jij er zeker van zijn dat jouw supplement geen doping bevat, dan kan je gebruik maken van supplementen die het NZVT-keurmerk (Nederlandse Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport) hebben. Deze supplementen zijn negatief getest op meer dan twintig dopinggeduide stoffen waarvan bekend is dat deze incidenteel kunnen voorkomen in voedingssupplementen. Voor sporters en hun begeleiders biedt het NZVT een overzicht van producten die voldoen aan een extra kwaliteitscontrole, welke speciaal is opgesteld om het risico op een onbedoelde positieve dopingcontrole te minimaliseren ^[5].

Referenties: