10 belangrijkste redenen waarom afvallen niet lukt

Je eet gezond, maar je valt toch niet af. Hoe is dat mogelijk? 

Vaak spelen meerdere oorzaken een rol. In dit artikel behandel ik de 10 belangrijkste redenen waarom afvallen niet lukt. Deze situaties zie ik keer op keer voorbij komen bij cliënten die ik heb gecoacht. Welke herken jij bij jezelf?

1. Je drinkt te veel suikerhoudende dranken

Wist je dat je door het drinken van vruchtensappen, smoothies en frisdrank behoorlijk wat calorieën binnenkrijgt? Met een paar glazen per dag zit je al snel op zo’n 300 kilocalorieën (kcal) extra die je vast niet had meegerekend in je energie-inname. Ga daarom eens na hoeveel sappen en smoothies je op een dag drinkt, en vergeet ook niet kritisch naar je energydrank- en frisdrankinname te kijken.

Houd eens bij wat je op een dag nuttigt aan caloriehoudende dranken. Dit kan bijvoorbeeld met onze handige FIT-app. Deze kun je een maand gratis uitproberen.

2. Onbewust eet je toch meer dan je denkt

De tweede reden waarom afvallen niet lukt is omdat je onbewust toch meer eet dan je denkt. Een voorbeeld hiervan is de snoeppot op je werk waar je drie keer per dag een paar snoepjes uithaalt in het voorbijgaan. Of wat dacht je van het voorproeven tijdens het koken, of een lepel pindakaas die in je mond verdwijnt tijdens het smeren van je boterhammen. Wanneer je dit allemaal bij elkaar optelt kom je al snel op een paar honderd calorieën extra op een doorsnee dag, die ervoor kunnen zorgen dat je niet of minder snel afvalt.

3. Je bent te streng voor jezelf

Een probleem dat ik vaak terug zie komen in de praktijk: je bent doordeweeks heel streng voor jezelf, en in het weekend vlieg je uit de bocht. Het begint met een onschuldige cheatmeal die vervolgens uitmondt in een heel weekend waarin je te veel eet. Ook hierdoor kan je te veel calorieën binnenkrijgen om gewicht te verliezen.

Kortom: wees doordeweeks niet té streng voor jezelf, zodat je niet het risico loopt je goede gedrag teniet te doen. En plan vooral geen cheatmeals in! In dit artikel lees je waarom wij geen voorstander zijn van een cheatmeal.

4. Ook van gezondere producten kun je aankomen

Veel mensen vergeten dit nog wel eens, maar ook gezonde producten bevatten calorieën en kunnen ervoor zorgen dat afvallen niet lukt. Dus helaas, ook die heerlijke avocado die je bij je salade doet. Of wat dacht je van olijfolie? Heel gezond, maar 1 eetlepel bevat al snel 90 kcal. Het is dus belangrijk om hier rekening mee te houden wanneer je wat kilo’s wilt verliezen.

5. Je eet te snel

Je hebt vast wel eens gemerkt dat wanneer je heel snel eet je meer op kunt dan wanneer je de tijd neemt voor een maaltijd. Dit komt doordat je lichaam tijd nodig heeft om aan te geven dat het genoeg heeft gehad. Eet je altijd net iets te snel, dan kan dat ervoor zorgen je meer energie binnenkrijgt dan je nodig hebt.

Neem dus vooral voldoende tijd voor een maaltijd. Leg bijvoorbeeld af en toe je bestek neer en kauw rustig. Eet daarnaast het liefst niet voor de tv. Uit onderzoek blijkt namelijk dat we vaak meer eten als we zijn afgeleid. Dat legt hoogleraar Ingrid Steenhuis uit in het volgende interview.

6. Te veel stress

Misschien heb je dit ook wel meegemaakt. Je hebt slecht geslapen of bevind je in een hele drukke periode en je krijgt veel meer drang naar ongezonde snacks ^[1,2]. Op zulke momenten is het lastig om je in te houden en grijp je sneller naar iets lekkers; letterlijk comfort food. Natuurlijk is er na één snackdag geen man overboord, maar het is wel belangrijk om te weten hoe je na zo’n misstap de draad weer oppakt. Wil je meer weten over hoe je met moeilijke momenten om kunt gaan, lees dan vooral dit artikel.

Heb je veel last van stress of slaap je onvoldoende, dan is het belangrijk om hiermee aan de slag te gaan. Vraag bijvoorbeeld mensen in je omgeving om hulp.

7. Je hebt minder eten nodig

Wist je dat afvallen ervoor zorgt dat je steeds minder calorieën nodig hebt om op gewicht te blijven? Dit komt doordat een kleiner lichaam minder energie gebruikt.

Vooraanstaande voedingswetenschapper Kevin Hall heeft uitgerekend dat voor elke kilogram dat je afvalt je energiebehoefte met ongeveer 30 kcal daalt. Dit lijkt in eerste instantie weinig, maar bij een gewichtsverlies van 10 kilogram is dat al snel zo’n 300 kcal die je dagelijks minder zult moeten eten! ^[3] Dit staat ongeveer gelijk aan halve avondmaaltijd voor een vrouw. Daarnaast betekent het dat je permanent 300 kcal minder moet blijven eten om op hetzelfde gewicht te blijven. Of elke dag ongeveer 40 minuten moet gaan hardlopen!

Dit is niet mals en goed om rekening mee te houden als je wat gewicht probeert te verliezen.

8 Je vertrouwt te veel op je wilskracht

Wil je afvallen, gezonder eten en meer sporten, dan heb je vooral veel wilskracht nodig, is een logische veelvoorkomende gedachte. Maar wist je dat dit een grote misvatting is? Zo blijkt uit steeds meer onderzoek.

In een interessante studie kregen verschillende proefpersonen op 6 momenten gedurende de dag de opdracht om op te schrijven hoeveel verlangens naar snacken ze voelden. En wat bleek? De respondenten die eerder aangaven het hoogst te scoren op wilskracht, hadden de minste cravings naar snacks ^[4]. Dit is toch niet wat je zou verwachten. Wat deden zij dan anders?

Waarschijnlijk komt dit onder andere doordat ze veel goede gewoontes hebben. Uit een ander onderzoek blijkt namelijk dat de proefpersonen die het hoogst scoorden op zelfcontrole hier vaak het minst gebruik van hoeven te maken. Oftewel, ze maken de gezonde keuze zonder dat het ze veel moeite kost ^[5]. Dit is tevens een verklaring waar ik mezelf in kan vinden. Afvallen of naar de sportschool gaan kost mij weinig moeite, omdat ik zelden gebruik hoef te maken van mijn wilskracht. Ik maak vrijwel automatisch de gezondere keuze. Maar stop ik een aantal weken met sporten, dan kost het mij ook de eerste paar keer meer moeite. Of zoals psycholoog Wendy Wood in haar boek ‘Gelukkig met gewoontes’ mooi beschrijft “hebben mensen met veel zelfbeheersing het gewenste resultaat bereikt door te stroomlijnen en niet door af te zien” ^[6].

Een belangrijke conclusie die je dan ook kunt trekken is dat afvallen, vaker sporten en ander gezond gedrag veel meer draait om het aanleren van goede gewoontes dan op het vertrouwen van je wilskracht.

Speelt wilskracht dan helemaal geen rol? Nee, dat is ook weer niet zo. Natuurlijk speelt wilskracht een rol, maar probeer deze vooral te sparen.
Wil je meer weten over hoe je gezonde gewoontes aanleert? Dat lees je in het boek SLANKER.

9. Je eet meer omdat je sport

Wist je dat sporten vaak niet effectief is om af te vallen? Je denk nu wellicht ‘hoe kan dat? Met sporten verbrand je toch calorieën?’

Dit komt omdat sporten je simpelweg luier kan maken. Je herkent het bijvoorbeeld vast wel dat je na een zware sportsessie de rest van de avond of dag weinig puf meer hebt om te bewegen. Dit kan er zelfs voor zorgen dat je minder beweegt dan je normaal zou doen als je niet had gesport. Of wat dacht je van die extra energie die je eet, omdat je denkt dat dat wel kan omdat je hebt gesport?

Je kunt wel nagaan dat deze twee effecten ervoor kunnen zorgen dat afvallen je niet lukt. Wil je meer weten over dit onderwerp? Dat lees je in dit artikel waarom sporten vaak niet effectief is om af te vallen.

10. Je heb geen of te vage plannen

De laatste reden waarom afvallen niet lukt is dat je geen duidelijk plan hebt. Hierdoor loop je het risico dat je motivatie daalt, wanneer het gewichtsverlies niet meer zo hard gaat. Het is daarom belangrijk om duidelijke doelen te blijven stellen en je progressie goed bij te houden. Dit werkt motiverend en geeft je de energie om door te gaan.