Misschien irriteert het je mateloos, misschien is het je nooit opgevallen. Toch heeft het jarenlang onderzoekers gefascineerd: waarom breekt spaghetti nooit precies in twee gelijke stukken? Decennia braken de knapste koppen zich over dit vraagstuk met resultaat.
Waarom breekt spaghetti in meerdere stukjes?
Neem een stuk spaghetti, houd het vast bij de uiteinden en buig het totdat het breekt. Je gaat er dan vanuit dat de spaghetti in twee stukken zal breken, maar dit gebeurt nooit. Hij zal in 3 of meer stukken breken, met vaak de bijbehorende rondvliegende stukjes die je vervolgens uit alle hoeken van je keuken moet plukken. Waarom dit gebeurt is sinds enige jaren bekend.
Als een lang en dun object zoals een stuk spaghetti door het midden wordt gebroken komt er energie vrij. Deze energie schiet terug de spaghetti in waardoor de staafjes op meerdere plekken breken [1].
Leuk weetje: de onderzoekers Basile Audoly en Sebastien Neukirch die dit ontdekten ontvingen hiervoor in 2006 de Ig Nobelprijs in natuurkunde [2]. Een prijs voor ludiek onderzoek wat mensen aan het denken zet.
Kan spaghetti in tweeën gebroken worden?
Goed nieuws voor iedereen die zich frustreert over de kleine gebroken spaghettistukjes. Het is wél mogelijk om spaghetti in twee stukken te breken. Een simpele draai is genoeg.
De energie die vrijkomt bij het breken gaat door het twisten niet meer door de spaghetti maar belandt in de draai [2].
Wat kun je met deze informatie?
Simpel, je spaghetti in twee stukken breken in plaats van honderden stukjes. Maar dit is niet alles. De berekeningen kunnen ook worden gebruikt voor het berekenen van scheurvorming bij andere kabelvormige constructies. Zoals palen die worden gebruikt bij polsstokhoogspringen.
Referenties
[1] Audoly, B., & Neukirch, S. (2005). Fragmentation of rods by cascading cracks: why spaghetti does not break in half. Physical review letters, 95(9), 095505.
[2] Heisser, R. H., Patil, V. P., Stoop, N., Villermaux, E., & Dunkel, J. (2018). Controlling fracture cascades through twisting and quenching. Proceedings of the National Academy of Sciences, 115(35), 8665-8670.
