Je hebt je voorgenomen om ‘s avonds geen chocola meer te eten. Maar na een paar dagen heb je toch weer een halve reep op.
Hoe kan dit toch? Onderzoek laat zien dat snackgedrag vaak gewoontes zijn, dus gedrag dat je vertoont zonder dat je het echt door hebt. Hoe zit dit? En wat kun je hier tegen doen?
Gedrag is vaak niet het resultaat van bewust denken, doelen en plannen
Veel klanten die bij ons aankloppen voor coaching gaan ervan uit dat ze bewust hun gedrag kunnen sturen. We horen regelmatig uitspraken als: “Ik heb niet voldoende wilskracht om ‘s avonds die snacks te weerstaan”. Maar klopt dit wel?
Zijn we ons écht de hele dag bewust van wat we eten en doen?
Nee, waarschijnlijk niet. Een interessant onderzoek laat namelijk zien dat hoe sterk een snackgewoonte is, de beste voorspeller was voor snackgedrag [1]. Met andere woorden: als respondenten in de vragenlijst aangaven dat snacken een sterke gewoonte was, dan had de motivatie om gezonder te eten nauwelijks tot geen effect om minder te snoepen.
Motivatie wordt dus zwaar overschat
Dit effect is niet nieuw en komt ook naar voren in een andere studie waar studenten een hardnekkige gewoonte hadden om tv te kijken. Ook hier had een intentie om minder tv te kijken geen effect op hun gedrag. Kortom, ze keken ondanks hun intentie om minder tv te kijken de volgende week gewoon weer net zo veel tv als de week ervoor [2].
Ik hoor je denken: Je bent je er toch vast wel op een gegeven moment bewust van dat je chocola aan het eten bent? Ja dat klopt, maar van het startsignaal dat de gewoonte in gang zet, zijn mensen zich vaak niet bewust.
En als ze eenmaal weer een hap hebben genomen zie je vaak dat mensen de gewoonte hebben om te denken ‘ik heb het nu toch al verpest. Ik kan me nu net zo goed laten gaan’. Wat weer een terugval verder in gang zet als je deze gedachten als waar beschouwt.
Om zo’n vicieuze cirkel te doorbreken heb je vaak meer nodig dan een sterke intentie of wil.
Vertrouw niet te veel op je motivatie, maar bouw nieuwe gewoontes
Wil je af van een hardnekkige snackgewoonte of van meer bewegen een gewoonte maken? Dan is het belangrijk om niet te veel te vertrouwen op je motivatie, maar rekening te houden met hoe gewoontes werken en hoe je ze kunt aan- of afleren.
Wil je meer weten over dit onderwerp? In dit uitgebreide artikel voor leefstijlprofessionals lees je alles over hoe je nieuwe gewoontes kunt vormen.
