Is brood gezond?

Is het nou wel of niet verstandig om brood te eten? Regelmatig hoor je mensen die zeggen dat zetmeel slecht voor je is en dat de gluten je darmen beschadigen. Maar wat is hiervan waar? Hieronder vind je een aantal claims die we bij langs gaan.

Is zetmeel slecht voor je?

De uitleg die je vaak hoort:

“Zetmeel is namelijk niets anders dan suiker, alleen dan net in een ander jasje. En suiker is slecht voor je.”

Deze claim is gedeeltelijk waar. Zetmeel (koolhydraten) zijn inderdaad een vorm van suiker, alleen heeft zetmeel een andere chemische samenstelling dan tafelsuiker. Wil je meer weten over de verschillende typen koolhydraten? Lees dan dit uitgebreide artikel over koolhydraten.

Daarnaast is het te makkelijk om gelijk alle producten met zetmeel over één kam te scheren. Zetmeelrijke producten zoals grofvolkorenbrood bevatten namelijk veel vezels en zijn onderdeel van een gezond voedingspatroon. Voedingsvezels dragen bij aan een gezonde bloedsuikerspiegel en een verminderde kans op een hoge bloeddruk [1]. Daarnaast bevat volkorenbrood ook allerlei andere mineralen die belangrijk zijn voor onze gezondheid.

Kies zoveel mogelijk volkorenbrood of meegranenbrood met volkoren tarwemeel in plaats van witbrood. Let op dat het brood is gemaakt met tarwemeel in plaats van tarwebloem. Tarwe(volkoren)meel bevat namelijk meer gezonde voedingsstoffen. Bekijk onderstaande video voor een uitleg.

Zijn gluten gevaarlijk voor je darmen?

Gluten slecht zijn niet ongezond voor mensen zonder glutenintollerantie of coeliakie. Het omgekeerde is juist waar. De vezels uit volkorenbrood zijn goed voor je darmen. Meerdere studies aan dat mensen die regelmatig volkorenproducten eten (dus met veel gluten) een verlaagde kans hebben op darmkanker [1].

Diegene met een glutenintolerantie of last hebben van coeliakie wordt wel geadviseerd om gluten te mijden.

Word je dik van brood?

Je komt niet aan van brood. Je komt aan van een positieve energiebalans. Oftewel als je meer eet dan je nodig hetb. Vooral volkorenbrood met veel vezels geeft je een vol gevoel, waardoor je minder behoefte hebt aan snacks en snoep. Let wel op dat je de boterham niet te vaak belegt met te zoet en te vet broodbeleg.

Je gewicht wordt voornamelijk bepaald door de hoeveelheid calorieën die je binnen krijgt. Van brood kun je zeker aankomen, maar dat kan van elk product als je er te veel van eet…

Eet dus niet tien broodjes op een dag als je wil afvallen, maar eet 2-4 afhankelijk van je energiebehoefte.

Waarom is brood gezond?

Brood is gezond om meerdere redenen. Hieronder een lijstje:

• Volkorenbrood (zonder tarwebloem) bevat allerlei mineralen, vitamines, vezels, koolhydraten en eiwitten.
• Daarnaast zijn koolhydraten belangrijk voor mensen die intensief sporten. Brood levert namelijk veel energie.
• Brood bevat eiwitten. Dit is goed voor het herstel van lichaamsweefsel.
• Verder bevat brood veel jodium. Dit is een belangrijk mineraal voor onder de werking van de schildklier.

Indien je geen brood eet, loop je het risico op een jodiumtekort. Dit kan op langere termijn leiden tot een suboptimale gezondheid. Wanneer je geen brood eet, wordt het lastig om voldoende jodium binnen te krijgen. Eet daarom dagelijks voldoende brood om eenvoudig aan de aanbevolen hoeveelheid jodium te komen [2].

Hoe kun je brood vervangen?

Brood kun je vervangen door andere vezelrijke producten die ook rijk zijn aan mineralen en vitamines. Je kunt dan denken aan glutenvrije brood, volkorencrackers, havermout (zie bovenstaande recept), zilvervliesrijst en muesli. Eén volkorenboterham kun je vervangen door drie volkoren crackers, of 20 gram havermout, of 20 gram muesli. Let hierbij wel op dat je op een andere manier aan jodium komt.

Een voedingsproduct dat wel veel jodium bevat, is kelp. Echter, is kelp juist weer zeer rijk aan jodium. Het is daarom niet eenvoudig om te bepalen of je de aanbevolen bovengrens niet overschrijdt. Ook kun je je voeding een tijd bijhouden in de app Mijn Eetmeter. In deze app krijg je feedback over de hoeveelheid jodium die je binnenkrijgt.

Bij twijfel of je een tekort aan jodium hebt, raadpleeg je je huisarts of een sportdiëtist (zie bijvoorbeeld ons online voedingsadvies).

Hoeveel brood moet ik eten?

Voor volwassen vrouwen geldt het advies om 4-5 bruine of volkoren boterhammen per dag te eten. Voor mannen geldt 6-8 sneeën. Deze hoeveelheden zijn gebaseerd op de gemiddelde Nederlander. De ondergrens van de range geldt voor mensen die kleiner zijn dan gemiddeld of weinig bewegen. Een fanatieke sporters die 5-10 uur per week sport en een actieve baan heeft, heeft natuurlijk meer energie nodig.

Is het gezond om elke dag brood te eten?

Het is gezond om elke dag brood te eten. Je krijgt hierdoor eiwitten, vezels, vitamines en mineralen binnen.

Brood: hoe donkerder het brood, hoe gezonder?

De kleur van brood is niet doorslaggevend om te bepalen of brood gezond is. Volkorenbrood is van nature lichtbruin van kleur. Veel consumenten kopen donkerbruin brood met het idee dat hoe donkerder het brood hoe gezonder. De industrie speelt hierop in door kleurstof te gebruiken. Als je witbrood met meel en minder vezels een bruinere kleur geeft door kleurstof te gebruiken, dan betekent dat je eigenlijk gefopt wordt.

Het ezelsbruggetje ‘Hoe donkerder het brood, hoe meer vezels’ gaat dus niet op. De kleur van het brood zegt niks over de voedingsstoffen die erin zitten, dat doen alleen de ingrediënten. Als je echt wil weten waar het van gemaakt is vraag het dan aan de bakker of kijk op het etiket.

Wat zijn de nadelen van brood?

Brood heeft niet echt nadelen. Een boterham bevat wel ongeveer 8 procent van de dagelijkse aanbevolen zoutbehoefte. Als je te veel brood eet, is het mogelijk dat je veel zout binnenkrijgt. Je kunt ook voor een zoutarme variant kiezen.

Daarnaast voelen sommige mensen zich slap na het eten van brood. Het kan zijn dat het brood dat je eet niet volledig volkoren is en daardoor minder vezels bevat. Wat hier tegen kan helpen, is om volkorenbrood te eten dat alleen bestaat uit tarwemeel (geen tarwebloem). Dit staat vermeld op het etiket onder ‘vezels’. Volkorenbrood bevat vaak meer dan 6 gram vezels per 100 gram.

Wil je inspiratie voor gezond broodbeleg en een lekkere lunch? Bekijk hier onze gezonde recepten.