De mening over wat wel en juist niet gezond is, verschilt tussen consument en diëtist. Dit blijkt uit marktonderzoek van Ruigrok Netpanel in samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD). Lees hoe groot het verschil is en wat de mogelijke oorzaak is.
Het onderzoek is uitgevoerd onder 1767 consumenten en 727 diëtisten. Alle deelnemers kregen een foto te zien van een voedingsmiddel, met daarbij de naam in tekst. De deelnemers moesten zo snel mogelijk aangeven of ze het voedingsmiddel gezond of ongezond vonden. Hierbij stond associatie centraal en is er gebruik gemaakt van de Implicit Association Test (IAT) methode. De reactietijd hangt daarbij samen met de sterkte van de associatie van een persoon. Hoe sneller de reactie, hoe sterker de associatie. Er werden 55 voedingsmiddelen beoordeeld waarbij elke deelnemer een willekeurige selectie van 25 voedingsmiddelen kreeg voorgelegd.
De resultaten
De mening van de consumenten kwamen niet altijd overeen met die van de diëtisten. De consument heeft over een aantal voedingsmiddelen een positiever beeld dan de diëtisten. Cruesli, honing, kokosvet, mueslirepen en versgeperst sinaasappelsap werden gezonder ingeschat door de consument dan door de diëtist. Producten die de diëtist gezonder vond dan de consument waren pindakaas, koffie, hummus, margarine en light-frisdrank. Gelukkig zijn de deelnemers het af en toe ook eens. Zo achten zowel de consument als de diëtist verse groenten, banaan, avocado, vis, kraanwater, volkorenbrood, havermout, donkerbruin brood en ongezouten noten het gezondst. Maar ook over de met ongezond beoordeelde producten zoals ketchup, vruchtensap uit pak, popcorn, bier, melkchocolade, frisdrank, friet en energiedrank zijn ze het met elkaar eens.
Waardoor ontstaat dit verschil?
Een mogelijke oorzaak van het verschil van de mening over bepaalde voedingsmiddelen is het feit dat er ontzettend veel aandacht is voor gezond eten. Het is lastig voor consumenten om voedingsinformatie op waarde te schatten. Dit komt onder andere door de vele aandacht in de media, dieethypes en voedingsgoeroes. Al deze informatie kan zorgen voor verwarring. Ook ik herken eerder genoemde punten in de dagelijkse praktijk.
Cruesli en mueslirepen profiteren van de gezonde naam van muesli, al wordt er aan deze producten veel suiker toegevoegd. Kokosvet wordt door veel dieetgoeroes aangeprezen, net als honing – wat een gezondere variant van suiker zou zijn. De versgeperste sinaasappelsap wordt waarschijnlijk door veel consumenten als fruit gezien, terwijl diëtisten zich realiseren dat het veel suiker en minder vezels dan sinaasappels bevat. Pindakaas en margarine, wat diëtisten als een gezonder product zien dan de consument, is een bron van energie en vetten, al zijn dit vooral de gezondere vetten. Het idee dat alle vetten ongezond zijn, is nog steeds een hardnekkige fabel.
Daarnaast blijft light-frisdrank altijd een bron van discussie vanwege de zoetstoffen die het bevat. Diëtisten vinden light-frisdrank minder ongezond dan consumenten, omdat deze geen suiker bevat. Echter, wordt dit product niet door de diëtist als gezond bestempeld en kan je beter water, thee of koffie zonder suiker drinken.
Ten slotte
Bovengenoemd onderzoek is toegepast op losse voedingsmiddelen. Ik vind het belangrijk te vermelden dat een product niet per definitie gezond of ongezond is, maar dat het gaat om het gehele voedingspatroon. Toch zijn er wel producten die eerder als gezond worden bestempeld dan ongezond. Ondanks dat er verschillen bestaan in de mening van de consument en de diëtist over wat wel en niet gezond is, zijn er gelukkig ook veel overeenkomsten.
Toch denk ik dat het belangrijk is om aandacht te schenken aan de foutieve associaties van de consument bij bepaalde voedingsmiddelen. Niet dat je deze producten meteen niet meer moet consumeren, maar wel dat je je in ieder geval bewust van bent dat het niet altijd even gezond is. Met als doel dat consumenten deze producten bewuster en in kleinere porties consumeren.
